Edukira joan

KGB

Wikipedia, Entziklopedia askea
KGB

KGBren egoitza-ohia, Moskuko Lubianka plazan.
Datuak
Izen laburraКГБ СССР
Motasegurtasun agentzia eta Committee of National Security (en) Itzuli
HerrialdeaSobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
Jarduera
Enplegatuak480.000 (1991)
Agintea
LehendakariaIvan Serov, Vladimir Semitxastny, Juri Andropov, Vitali Fedortxuk, Aleksandr Xelepin, Viktor Txebrikov, Vladimir Kriutxkov, Vadim Bakatin eta KGB-ko zuzendaria
Egoitza nagusi
Egoitza nagusi
Egoitza nagusi
Osatuta
JabeaSobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
Historia
Sorrera1954ko martxoaren 12a
Ordezkatzen duNKVD
AurrekoakEstatu-Segurtasunerako Ministerio
OndorengoakInter-republican Security Service of the USSR (en) Itzuli, Central Intelligence Service of the USSR (en) Itzuli, State Border Protection Committee of USSR (en) Itzuli, KGB of RSFSR (en) Itzuli, Committee for State Security of the Belarusian Soviet Socialist Republic (en) Itzuli, Security Service of Ukraine (en) Itzuli, State Security Committee of the Republic of Belarus (en) Itzuli eta National Security Committee of the Republic of Kazakhstan (en) Itzuli
Desagerpena1991ko abenduaren 3a

KGB (errusieraz: КГБ, Комит́ет Госуд́арственной Безоп́асностиtranslit.: Komitet gosudarsvennoi bezopasnosti, euskaraz: «Estatuko Segurtasun Komitea») SESBren barneko zein kanpoko kontraespioitza eta segurtasuna kontrolatzeko erakundea izan zen 1954-1991 artean.

Zuzendaritza Nagusia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zuzendaritza Nagusia KGB Zuzendariarekin, bat edo bi zuzendariorde eta lau-sei ordezkorekin osatzen zen.

KGBeko zuzendariak 1917 – 1991
Felix Edmundovitx Dzerzhinski (Txeka/GPU/OGPU) 1917 – 1926
Viatxeslav Rudolfovitx Menzhinski (OGPU) 1926 – 1934
Genrikh Grigorievitx Jagoda (NKVD) 1934 – 1936
Nikolai Ivanovitx Yezhov (NKVD) 1936 – 1938
Lavrenti Pavlovitx Beria (NKVD) 1938 – 1941
Vsevolod Nikolaievitx Merkulov (NKGB) 1941 (otsaila – uztaila)
Lavrenti Pavlovitx Beria (NKVD) 1941 – 1943
Vsevelod Nikolayevitx Merkulov (NKGB/MGB) 1943 – 1946
Viktor Semionovitx Abakumov (MGB) 1946 – 1951
Semion Denisovitx Ignatiev (MGB) 1951 – 1953
Lavrenti Pavlovitx Beria (MGB) 1953 (martxoa – ekaina)
Sergei Nikiforovitx Kruglov (MGB) 1953 – 1954
Ivan Aleksandrovitx Serov (KGB) 1954 – 1958
Aleksandr Nikolayevitx Shelepin (KGB) 1958 – 1961
Vladimir Jefimovitx Semichastni (KGB) 1961 – 1967
Juri Vladimirovitx Andropov (KGB) 1967 – 1982
Vitali Vasilievitx Fedortxuk (KGB) 1982 (maiatza – abendua)
Viktor Mikhailovitx Txebrikov (KGB) 1982 – 1988
Vladimir Aleksandrovitx Kriutxkov (KGB) 1988 – 1991
Vadim Viktorovitx Bakatin (KGB) 1991 (abuztua – urria)

Zuzendaritzak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Lehen Zuzendaritza (Kanpo Ekintza): Sobietar Batasunetik kanpo egindako inteligentzia eta ekintzen ardura zuena.
  • Bigarren Zuzendaritza: Sobiet Batasuneko barnean sobietar hiritarren eta kanpotarren kontrainteligentzia eta zaintza politikoaren arduraduna.
  • Hirugarren Zuzendaritza (Indar Armatuak): Sobietar Indar Armatuen barnean kontrainteligentzia eta zaintza politikoaren arduraduna.
  • Laugarren Zuzendaritza (Garraio Segurtasuna)
  • Bosgarren Zuzendaritza: Barne segurtasuneko arduraduna, oposizio politikoa, erlijiosoa, artistak etab. kontrolpean izateko eta komunikabideen zentsuraren arduraduna;
  • Seigarren Zuzendaritza (Kontrainteligentzia Ekonomikoa eta Industria Segurtasuna)
  • Zazpigarren Zuzendaritza (Zaingoa): Sobietar herritarrak eta kanpotarrak zaintzeko.
  • Zortzigarren Zuzendaritza: komunikazioa, atzerriko komunikabideen kontrola eta kriptologia sistemak.
  • Bederatzigarren Zuzendaritza (Zaintza): 40.000 ziren, uniformedun kideko guardiak. Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren buruzagien bizkartzain, Sobietar Gobernuaren instalazioen (nuklear armen biltegiak barne) zaintzaren arduradunak.
  • Hamabosgarren Zuzendaritza (Gobernuko Eraikinen Segurtasuna)
  • Hamaseigarren Zuzendaritza (Komunikazioen eragozpenak eta SIGINT)
  • Mugazainen Zuzendaritza: 245.000 ziren, mugazainak.
  • Ekintzak eta Teknologia Zuzendaritza: Laborategiak eta hainbat baliabideren ikerketaguneak.

KGBren bilakaera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1917 Txeka
1922 NKVD (GPU)
1923 OGPU
1934 NKVD (GUGB)
1941 NKGB
1941 NKVD (GUGB)
1943 NKGB
1946 MGB
1947 – 1951 KI
1953 MVD
1954 KGB

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]