پرش به محتوا

الهیات پویشی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

الهیات پویشی (به انگلیسی: Process theology) نوعی الهیات است که از فلسفه پویشی آلفرد نورث وایتهد به وسیله چارلز هارتسهورن و جان بی. کاب توسعه پیدا کرد.

از نظر هر دوی وایتهد و هارتسهورن خصوصیت ذاتی خدا تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از فرایندهای زمانی است. این نگاه مخالف دیدگاه‌های الهیاتی است که خدا را از همه لحاظ غیر زمانی، غیرمتغیر و غیرمتأثر از جهان می‌دانند. الهیات پویشی انکار نمی‌کند که خدا از بعضی جهات ازلی، ثابت، غیرمتأثر است اما با قول به این که خدا از بعضی جهات نیز زمانی، متغیر و متأثر است از دیدگاه کلاسیک متمایز می‌شود.[۱]

تاریخچه

[ویرایش]

ابعاد مختلف الهیاتی و فلسفی این نظریه به وسیله چارلز هارتسهورن، جان بی کاب، و دیوید ری گریفین توسعه یافته است. یک خصوصیت الهیات پویشی هر کدام از این متفکرین نفی متافیزیکی است که «هستی» بر «صیرورت» برتری می‌دهد به خصوص متافیزیک ارسطو و توماس آکویناس.[۲]

ارتباط خدا و جهان

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Viney, Donald Wayne (January 28, 2014). "Process Theism". Stanford Encyclopedia of Philosophy. Retrieved March 15, 2018.
  2. Seibt, Johanna (October 26, 2017). "Process Philosophy". Stanford Encyclopedia of Philosophy. Retrieved March 15, 2018.