വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ യൂണിവേഴ്സൽ കോഡ് ഓഫ് കോൺഡക്റ്റ്

തർജ്ജമ ചെയ്യാൻ സഹായിക്കണോ? ഇവിടെ നൽകിയിട്ടില്ലാത്ത സന്ദേശങ്ങൾ തർജ്ജമ ചെയ്യു.

Wikimedia Foundation Universal Code of Conduct

• Policy
• Enforcement guidelines
• Coordinating Committee (U4C) (charter)
• പതിവുചോദ്യങ്ങൾ
• Project overview
• Training modules

യുണിവേഴ്സൽ കോഡ് ഓഫ് കോൺഡക്റ്റിന്റെ ആവശ്യകത

പരമാവധി വ്യക്തികളെ ശാക്തീകരിച്ചുകൊണ്ട് വിക്കിമീഡിയ പദ്ധതികളിലും മറ്റും സജീവമായി ഇടപെടാവുന്ന തരത്തിൽ സജ്ജരാക്കുന്നതോടെ മനുഷ്യവിജ്ഞാനത്തിന്റെ സമഗ്ര വിതരണത്തെ കുറിച്ച സ്വപ്നം സാക്ഷത്കരിക്കാനാവും എന്നാണ് ഞങ്ങൾ വിശ്വസിക്കുന്നത്.

ഓരോ വിക്കി സമൂഹവും വൈവിധ്യങ്ങളെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതും എല്ലാ തരത്തിലുമുള്ള ഉപയോക്താക്കൾക്കും കൈകാര്യം ചെയ്യാവുന്നതുമായിരിക്കണം എന്ന് നാം ആഗ്രഹിക്കുന്നു.

വിക്കി സമൂഹത്തിലെ അംഗങ്ങൾക്കും അതിലേക്ക് ചേരാനാഗ്രഹിക്കുന്നവർക്കും അനുഗുണവും ആരോഗ്യകരവുമായ അന്തരീക്ഷം ഉണ്ടായിരിക്കണം.

ഈ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം അംഗീകരിക്കപ്പെടുന്നതോടെയും ആവശ്യാനുസാരം പുതുക്കുന്നതിലൂടെയും മേൽപ്പറഞ്ഞ ലക്ഷ്യങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കാൻ നാം ബാധ്യസ്ഥരാണ്.

ഇതിൽ എന്തെങ്കിലും നശീകരണമോ വളച്ചൊടിക്കലോ വരുത്തുന്നവരിൽ നിന്ന് സംരക്ഷണം നൽകാനും ഇത് വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ ആശയത്തിനനുസൃതമായി എല്ലാ പദ്ധതികളിലുമുള്ള എല്ലാ ഉപയോക്താക്കളും താഴെ പറയുന്ന കാര്യങ്ങളിൽ സഹകരിക്കും:

• എല്ലാ അറിവുകളും എല്ലാവർക്കും സ്വതന്ത്രമായി പങ്കിടാൻ കഴിയുന്ന ഒരു ലോകം സൃഷ്ടിക്കാൻ സഹായിക്കുക.
• പക്ഷപാതവും മുൻവിധിയും ഒഴിവാക്കുന്ന ഒരു ആഗോള സമൂഹത്തിന്റെ ഭാഗമാകുക.
• അതിൻ്റെ എല്ലാ പ്രവർത്തനങ്ങളിലും കൃത്യതയ്ക്കും സ്ഥിരീകരണത്തിനും വേണ്ടി പരിശ്രമിക്കുക.

അനുയോജ്യവും അല്ലാത്തതുമായ പെരുമാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഏതാനും മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ നിർവ്വചിക്കുക എന്നതാണ് UcOC ലക്ഷ്യം വെക്കുന്നത്. വിക്കിമീഡിയയിൽ ഓൺലൈൻ ആയും ഓഫ്‌ലൈൻ ആയും പ്രവർത്തിക്കുകയും ഇടപെടുകയും ചെയ്യുന്ന എല്ലാവർക്കും ഈ മാനദണ്ഡങ്ങൾ ബാധകമായിരിക്കും. പുതുമുഖങ്ങളും പരിചയസമ്പന്നരുമായ ഉപയോക്താക്കൾ, പദ്ധതി പ്രവർത്തകർ, പരിപാടികളുടെ സംഘാടകരും പങ്കാളികളും, ജീവനക്കാർ, അഫിലിയേറ്റുകളിലെ ബോർഡ് അംഗങ്ങളും ജീവനക്കാരും, വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷനിലെ ബോർഡ് അംഗങ്ങളും ജീവനക്കാരും എല്ലാം ഇതിന് കീഴിൽ വരുന്നതാണ്. വിക്കിമീഡിയയിലെ എല്ലാ പ്രൊജക്റ്റുകളിലും സാങ്കേതിക മേഖലയിലും നേരിട്ടോ വെർച്വൽ ആയോ ഉള്ള ഇടപെടലുകളിലും ഇവ ബാധകമായിരിക്കും.

• സ്വകാര്യമോ പൊതുവോ സമ്മിശ്രമോ ആയ ഇടപെടലുകൾ.
• വിക്കിമീഡിയ സമൂഹത്തിൽ അംഗങ്ങൾ തമ്മിലെ വിയോജിപ്പിന്റെതായ സംവാദങ്ങൾ, ഐക്യദാർഡ്യത്തിന്റെതായ പ്രകാശനങ്ങൾ.
• സാങ്കേതിക വികസനത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ.
• ഉള്ളടക്ക സംഭാവനകളുടെ വ്യത്യസ്ഥ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ.
• സമൂഹത്തിന്റെയും ഘടകങ്ങളുടെയും പുറമെയുള്ള പങ്കാളികളിലെ പ്രതിനിധാനങ്ങൾ.

1 - ആമുഖം

വിക്കിമീഡിയയിലെ പദ്ധതികളിലെല്ലാം ആഗോളതലത്തിൽ തന്നെ സ്വീകരിക്കേണ്ടുന്ന പെരുമാറ്റച്ചട്ടങ്ങൾ UcOC വിഭാവനം ചെയ്യുന്നു. സമൂഹത്തിന് ആവശ്യമെന്ന് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ പ്രാദേശികമോ സാംസ്കാരികമോ ആയ കൂട്ടിച്ചേർക്കലുകൾ നടത്താമെങ്കിലും UcOC നൽകുന്ന ചട്ടക്കൂട് അടിസ്ഥാനപരമായി നിലനിൽക്കേണ്ടതാണ്.

എല്ലാ വിക്കിമീഡിയന്മാരിലും UcOC വിവേചനരഹിതമായും ഇളവുകളില്ലാതെയും നടപ്പാക്കപ്പെടുന്നതാണ്. ചട്ടക്കൂടിന് വിരുദ്ധമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഉപരോധത്തിന് കാരണമായേക്കാം. പ്രാദേശികമായ നിയുക്ത പ്രവർത്തകരോ വിക്കിമീഡിയ തന്നെയോ നടപടികളുമായി മുന്നോട്ടുവന്നേക്കാം.

2 - അനുയോജ്യമായ പെരുമാറ്റങ്ങൾ

പുതുമുഖങ്ങളും പരിചയസമ്പന്നരുമായ ഉപയോക്താക്കൾ, പദ്ധതി പ്രവർത്തകർ, പരിപാടികളുടെ സംഘാടകരും പങ്കാളികളും, ജീവനക്കാർ, അഫിലിയേറ്റുകളിലെ ബോർഡ് അംഗങ്ങളും ജീവനക്കാരും, വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷനിലെ ബോർഡ് അംഗങ്ങളും ജീവനക്കാരും എല്ലാവരും തന്നെ അവരുടെ പെരുമാറ്റങ്ങൾക്ക് ഉത്തരവാദികളായിരിക്കും.

പരസ്പര ബഹുമാനം, നാഗരികത, കൂട്ടായ്മ, ഏകതാനത, ഉത്തമപൗരത്വം എന്നിവയാണ് വിക്കിമീഡിയ പ്രൊജക്റ്റുകളിലെയും സംരംഭങ്ങളിലെയും പെരുമാറ്റത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി വർത്തിക്കേണ്ടത്. പ്രായം, അംഗവൈകല്യം, രൂപഘടന, ദേശീയത, മതം, വംശീയമോ സംസ്കാരികമോ ആയ പശ്ചാത്തലം, സാമൂഹിക നില, ഭാഷാപ്രാവീണ്യം, ലൈംഗിക ആഭിമുഖ്യം, ജെന്റർ ഐഡന്റിറ്റി, തൊഴിൽ മേഖല തുടങ്ങി ഏത് മാനദണ്ഡമനുസരിച്ചും പ്രത്യേക പരിഗണനയോ ഇളവുകളോ ആർക്കും ലഭിക്കുന്നതല്ല.

2.1 – പരസ്പര ബഹുമാനം

വിക്കിമീഡിയന്മാർ പരസ്പരം ബഹുമാനം പ്രകടിപ്പിക്കുമെന്ന് നാം പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഓൺലൈനായോ നേരിട്ടോ അല്ലാതെയോ ഉള്ള ഏത് ആശയവിനിമയത്തിലും അങ്ങോട്ടുമിങ്ങോട്ടുമുള്ള ആദരവ് കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതാണ്.

ഉൾപ്പെടുന്നവ - (ഇതിൽ പരിമിതമാവണമെന്നില്ല):

• സഹാനുഭൂതിയോടെ പ്രവർത്തിക്കുക.

വൈവിധ്യമാർന്ന പശ്ചാത്തലങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വിക്കിമീഡിയന്മാരെ കേൾക്കാനും മനസ്സിലാക്കാനും ശ്രമിക്കുക. അതുവഴി സ്വന്തം ധാരണകളെയും പ്രതീക്ഷകളെയും പെരുമാറ്റത്തെയും തിരുത്താൻ സന്നദ്ധമാവുക.

• ശുഭചിന്ത പുലർത്തുക, ക്രിയാത്മകമായി തിരുത്തുക നമ്മുടെ ഏത് തിരുത്തും വിക്കിമീഡിയ പദ്ധതിയുടെയും പേജുകളുടെയും ഗുണനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്താനുതകണം. ശുഭചിന്തയോടെ മാത്രം അവലോകനങ്ങൾ നടത്തുക. വിമർശനങ്ങൾ നേരിടുമ്പോൾ അതിനെയും ഗുണപരമായി മാത്രം സ്വീകരിക്കുക. മറിച്ചുള്ള തെളിവുകളില്ലെങ്കിൽ, മറ്റുള്ള ഉപയോക്താക്കളെല്ലാം സഹകരണത്തോടെ പദ്ധതികളുടെ വികസനത്തിനായി ശ്രമിക്കുന്നു എന്നാണ് എല്ലാവരും കരുതേണ്ടത്. എന്നാൽ ഉപദ്രവകരമായി ഭവിക്കുന്ന പ്രസ്താവനകളെ വെള്ളപൂശാനായി ഈ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങളെ ഉപയോഗപ്പെടുത്താവുന്നതല്ല.
• ഉപയോക്താക്കൾ അവർ സ്വയം പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന അതേ രിതിയിൽ അവരെ സംബോധന ചെയ്യുക. ആളുകൾ അവരെ അഭിസംബോധന ചെയ്യപ്പെടേണ്ട രീതികൾ ഒരുപക്ഷേ വ്യത്യസ്ഥമായേക്കാം. ഭാഷാപരമോ സാങ്കേതികമോ അനുയോജ്യമായ രീതികളിൽ മാത്രം ബഹുമാനസൂചകമായി അവ ഉപയോഗിക്കപ്പെടാവുന്നതാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്:
  • ചരിത്രപരമായി മറ്റുള്ളവർ ഉപയോഗിക്കുന്നവക്ക് പകരം വംശീയ വിഭാഗങ്ങൾ തങ്ങളെ സ്വയം വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന നാമങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുക.
  • അക്ഷരങ്ങളും ശബ്ദങ്ങളും വാക്കുകളുമൊക്കെ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ആളുകളുടെ സ്വഭാഷയിലെ നാമങ്ങൾ ഒരുപക്ഷേ മറ്റുള്ളവർക്ക് അപരിചിതമായി തോന്നിയേക്കാം.
  • ലൈംഗികാഭിമുഖ്യം, ജെന്റർ ഐഡന്റിറ്റി എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ആളുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന നാമങ്ങളും സർവ്വനാമങ്ങളും;
  • ശാരീരികമോ മാനസികമോ ആയ എന്തെങ്കിലും വൈകല്യമുള്ള ആളുകൾ സ്വയം വിവരിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രത്യേക പദങ്ങൾ;
• ഓഫ്‌ലൈൻ മീറ്റുകളിൽ എല്ലാവരെയും സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നതോടൊപ്പം മറ്റുള്ളവരുടെ മുൻഗണനകൾ, അതിർത്തികൾ, വികാരങ്ങൾ, പാരമ്പര്യങ്ങൾ, ആവശ്യങ്ങൾ എന്നിവയെ ശ്രദ്ധിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്യും.

2.2 – സൗമ്യത, സഹവർത്തിത്വം, പരസ്പരസഹകരണവും പൗരധർമ്മവും

താഴെ പറയുന്ന സ്വഭാവങ്ങൾ ഉറപ്പുവരുത്താനാണ് ഞങ്ങൾ ശ്രമിക്കുന്നത്:

• സൗമ്യത അപരിചിതരായവരായവരുൾപ്പെടെ യുള്ള വ്യക്തികളോടുള്ള പെരുമാറ്റത്തിലും സംസാരത്തിലും സൗമ്യതയും ഭവ്യതയും കാണിക്കൽ.
• സഹവർത്തിത്വം പരസ്പരസഹകരണത്തിലൂടെ ഒരു പൊതുലക്ഷ്യം പൂർത്തീകരിക്കാനുതകുന്നു.
• പരസ്പരസഹകരണവും പൗരധർമ്മവും വിക്കിമീഡിയ പദ്ധതികളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് നിർമ്മാണാത്മകവും, സന്തോഷദായകവും സുരക്ഷിതവുമെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്താനായി ഉത്തരവാദിത്തബോധത്തോടെ പ്രവർത്തിക്കുന്നെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുക.

ഉൾപ്പെടുന്നവ - (ഇതിൽ പരിമിതമാവണമെന്നില്ല):

• മാർഗ്ഗദർശനവും പരിശീലനവും നൽകൽ:

പുതുമുഖങ്ങൾക്ക് അവർ അവശ്യ കഴിവുകൾ നേടുന്നത് വരെ പരിചയ സമ്പന്നരുടെ സഹായം ആവശ്യമായിരിക്കും.

• സഹ ഉപയോക്താക്കളെ പരിഗണിക്കൽ:

സഹപ്രവർത്തകർ ആരെങ്കിലും UCoC ക്ക് വിപരീതമായ തിക്താനുഭവങ്ങൾക്ക് വിധേയമാവുകയാണെങ്കിൽ ആരെങ്കിലും അനുഭവിക്കുകയാണെങ്കിൽ അവരോടൊപ്പം നിന്ന് ശബ്ദമുയർത്തുകയും സഹായങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്.

• ഉപയോക്താക്കളുടെ സംഭാവനകളെ വിലമതിക്കുകയും അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്യൽ:

ആവുന്നിടങ്ങളിലെല്ലാം അവരുടെ തിരുത്തുകൾക്ക് നന്ദി രേഖപ്പെടുത്തുക. അധ്വാനത്തെ വിലമതിക്കുകയും പ്രശംസിക്കുകയും ചെയ്യുക.

3 – Unacceptable behaviour

The Universal Code of Conduct aims to help community members identify situations of bad behaviour. The following behaviours are considered unacceptable within the Wikimedia movement:

3.1 – Harassment

This includes any behaviour intended primarily to intimidate, outrage or upset a person, or any behaviour where this would reasonably be considered the most likely main outcome. Behaviour can be considered harassment if it is beyond what a reasonable person would be expected to tolerate in a global, intercultural environment. Harassment often takes the form of emotional abuse, especially towards people who are in a vulnerable position, and may include contacting workplaces or friends and family members in an effort to intimidate or embarrass. In some cases, behaviour that would not rise to the level of harassment in a single case can become harassment through repetition. Harassment includes but is not limited to:

• Insults: This includes name calling, using slurs or stereotypes, and any attacks based on personal characteristics. Insults may refer to perceived characteristics like intelligence, appearance, ethnicity, race, religion (or lack thereof), culture, caste, sexual orientation, gender, sex, disability, age, nationality, political affiliation, or other characteristics. In some cases, repeated mockery, sarcasm, or aggression constitute insults collectively, even if individual statements would not.
• Sexual harassment: Sexual attention or advances of any kind towards others where the person knows or reasonably should know that the attention is unwelcome or in situations where consent cannot be communicated.
• Threats: Explicitly or implicitly suggesting the possibility of physical violence, unfair embarrassment, unfair and unjustified reputational harm, or intimidation by suggesting gratuitous legal action to win an argument or force someone to behave the way you want.
• Encouraging harm to others: This includes encouraging someone else to commit self-harm or suicide as well as encouraging someone to conduct violent attacks on a third party.
• Disclosure of personal data (Doxing): sharing other contributors' private information, such as name, place of employment, physical or email address without their explicit consent either on the Wikimedia projects or elsewhere, or sharing information concerning their Wikimedia activity outside the projects.
• Hounding: following a person across the project(s) and repeatedly critiquing their work mainly with the intent to upset or discourage them. If problems are continuing after efforts to communicate and educate, communities may need to address them through established community processes.
• Trolling: Deliberately disrupting conversations or posting in bad-faith to intentionally provoke.

3.2 – Abuse of power, privilege, or influence

Abuse occurs when someone in a real or perceived position of power, privilege, or influence engages in disrespectful, cruel, and/or violent behaviour towards other people. In Wikimedia environments, it may take the form of verbal or psychological abuse and may overlap with harassment.

• Abuse of office by functionaries, officials and staff: use of authority, knowledge, or resources at the disposal of designated functionaries, as well as officials and staff of the Wikimedia Foundation or Wikimedia affiliates, to intimidate or threaten others.
• Abuse of seniority and connections: Using one's position and reputation to intimidate others. We expect people with significant experience and connections in the movement to behave with special care because hostile comments from them may carry an unintended backlash. People with community authority have a particular privilege to be viewed as reliable and should not abuse this to attack others who disagree with them.
• Psychological manipulation: Maliciously causing someone to doubt their own perceptions, senses, or understanding with the objective to win an argument or force someone to behave the way you want.

3.3 – Content vandalism and abuse of the projects

Deliberately introducing biased, false, inaccurate or inappropriate content, or hindering, impeding or otherwise hampering the creation (and/or maintenance) of content. This includes but is not limited to:

• The repeated arbitrary or unmotivated removal of any content without appropriate discussion or providing explanation
• Systematically manipulating content to favour specific interpretations of facts or points of view (also by means of unfaithful or deliberately false rendering of sources and altering the correct way of composing editorial content)
• Hate speech in any form, or discriminatory language aimed at vilifying, humiliating, inciting hatred against individuals or groups on the basis of who they are or their personal beliefs
• The use of symbols, images, categories, tags or other kinds of content that are intimidating or harmful to others outside of the context of encyclopedic, informational use. This includes imposing schemes on content intended to marginalize or ostracize.