Panavia Tornado

Panavia Tornado
Algemeen
Rol	Multirole jachtbommenwerper
Bemanning	2
Status
Gebruik	AMI, Luftwaffe, Marineflieger, RAF, Saoedische luchtmacht operationeel
Afmetingen
Lengte	16,70 m
Hoogte	5,96 m
Spanwijdte	13,91 m
Idem, ingeklapt	8,65 m
Vleugeloppervlak	26,60 m²
Gewicht
Leeggewicht	14091 kg
Startgewicht	20450 kg
Max. gewicht	27950 kg
Krachtbron
Motor(en)	2x Turbo Union RB199 Mk103 turbofans
Stuwkracht	elk 38,5 kN (71,5 met naverbrander) kN
Prestaties
Topsnelheid	2338 km/h
Actieradius	1400 km
Dienstplafond	15240 m
Bewapening
Bommen	9000 kg op 7 hardpoints waaronder 1x WE.177 atoombom
Raketten	2x AIM-9 Sidewinder SRAAMs, 7 ALARMs, 2x Sea Eagle en 2x 27 mm Mauserkanon
Portaal    Luchtvaart

De Panavia Tornado is een multirole gevechtsvliegtuig dat operationeel is in :

• de Britse Royal Air Force met 186 toestellen in 11 squadrons, 1 testeenheid en 1 conversie-eenheid
• de Duitse Luftwaffe en Marineflieger met 290 toestellen in 6 Luftwaffe wings, 1 marineflieger wing en 1 testeenheid
• de Italiaanse Aeronautica Militare Italia met 90 toestellen in 3 wings en 1 testeenheid
• de Koninklijke Saoedische luchtmacht met 96 toestellen in 2 squadrons

De Tornado heeft als bemanning een vlieger en een weaponscontroller, is voortgestuwd door twee Turbo Union RB199 Mk102 turbofans en kan, afhankelijk van de rol waarvoor het toestel wordt ingezet, een zeer uiteenlopend pakket aan bewapening meevoeren, variërend van gewone bommen tot de WE.177 Royal Air Force of de B-61 Luftwaffe en Aeronautica Militare Italia atoombom.

Het toestel is uitgerust met geavanceerde apparatuur en sensoren die het geschikt maken om overdag en 's nachts penetratiemissies op zeer lage hoogten uit te voeren onder alle mogelijke weersomstandigheden.

Geschiedenis en ontwikkeling

In 1968 ontstond bij diverse NAVO-landen de behoefte aan een toestel dat multifunctioneel kon worden ingezet.

Voor de ontwikkeling en de productie van dit toestel, toen nog aangeduid als Multi Role Combat Aircraft (MRCA), werd in 1969 het Panavia consortium opgericht; dit bestond uit het Britse BAE Systems, het Duitse DASA en het Italiaanse Alenia. Tevens werd het Turbo Union Ltd consortium opgericht; dit consortium werd verantwoordelijk voor het ontwerp en de ontwikkeling van de motoren van de MRCA.

In augustus 1974 vond in Duitsland de eerste MRCA-prototypevlucht plaats en in oktober 1974 vloog het eerste in Engeland gemaakte toestel.

In december 1975 vloog het eerste in Italië gemaakte toestel.

In februari 1977 werd de eerste preproductieserie afgeleverd

In juli 1979 werd de eerste productieserie GR Mk1 operationeel verklaard

In juni 1980 werd de multinationale conversie eenheid op RAF Cottesmore opgericht gevolgd door die op RAF Honington in 1981

In januari 1982 werd het eerste RAF squadron (9 Sqn) operationeel

In 1983 werden de eerste Italiaanse AMI toestellen geleverd

In 1986 volgden de eerste Saudische RSAF toestellen

In augustus 1988 werd het eerste ECR prototype afgeleverd

In mei 1990 was de eerste ECR versie operationeel bij de Luftwaffe

In februari 1991 werden Tornado’s ingezet in de Golfoorlog

In mei 1993 werden de eerste GR4 prototypes getest

In juli 1993 werd de laatste serie F Mk3 Tornado geleverd

In oktober 1997 werden de eerste GR4 Tornado’s operationeel bij de RAF

• AMI Tornado IDS
  AMI Tornado IDS
• 
  AMI Tornado ECR
• 
• 
  Luftwaffe Tornado 2003

Versies

De versie is helemaal afhankelijk van de rol die op dat moment aan het toestel wordt toegekend. De Tornado kan in deze zes rollen worden ingezet

• Air Defense Variant (optreden als onderscheppingsjager)
• Electronic Combat Reconnaissance (optreden als verkenner)
• Close Air Support (luchtsteun voor grondtroepen)
• Battlefield Air Interdiction (optreden als luchtoverwichtsjager)
• Suppression of Enemy Air Defense (optreden als luchtverdedigingsjager)
• Interdiction Strike (bommenwerper)

RAF Tornado GR.Mk 1. De standaard RAF aanvalsversie van de Tornado IDS. Uitgerust met een gevleugelde extra brandstoftank en laserdoelzoeker onder in de neus.

RAF Tornado GR.Mk 1(T). Tornado GR.1 trainerversie met dubbele bediening in beide cockpits.

RAF Tornado GR.Mk 1A. Verkennerversie van de GR.1 met Vinten 4000 infraroodlinescanvideosysteem onder in de neus.

RAF Tornado GR.Mk 1B. Anti-schip versie van de GR.1. Geschikt voor afvuren van Sea Eagle raketten en voor het dragen van 'buddy' in-flight refuelling pods.

RAF Tornado F.Mk 2. Interim luchtverdediging versie

RAF Tornado F. Mk 3. Main luchtverdediging versie; staat lanceren AMRAAM en ASRAAM raketten; aangepast voor SEAD rol.

RAF Tornado GR.Mk 4. Mid-Life Update voor de GR.1 met verbeterde avionica en cockpitsystemen.

RAF Tornado GR.Mk 4A. Mid-Life Update voor de GR.1A versie

RAF Tornado GR.4B. Mid-Life Update voor de GR.1B versie.

Luftwaffe/Marineflieger Tornado IDS. Uitgerust met verschillende weapon ejector racks en passende bewapening.

AMI Tornado IDS. Gelijkwaardig aan de Duitse Tornado IDS

RSAF Tornado IDS. Exportversie van de Tornado IDS voor Royal Saudi Air Force. Gelijkwaardig aan de RAF-GR.1versie

Inzet

De Britse RAF en de Italiaanse AMI zetten de Tornado’s grootschalig in tijdens operatie Desert Storm in 1991 tijdens riskante aanvallen waarbij Iraakse vliegvelden moesten worden uitgeschakeld. Hierbij werden ook diverse toestellen neergeschoten waarbij de bemanningen krijgsgevangen werden gemaakt of omkwamen.

Externe links

• Panavia Tornado Website
• Tech data

Mediabestanden

Zie de categorie Panavia Tornado van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.