Naar inhoud springen

Deelgebieden van Rusland

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Rusland is een federatie die bestaat uit 89 deelgebieden (Russisch: субъект(ы); subjekty, enkelvoud subjekt). Deze deelgebieden hebben een gelijke vertegenwoordiging in de federatieraad (twee afgevaardigden per deelgebied), maar verschillen in autonomie.

Zes categorieën

[bewerken | brontekst bewerken]

Rusland onderscheidt de onderstaande zes verschillende categorieën:

  1. 21 republieken (staten) (Russisch: республики) - in theorie autonoom met in theorie het recht om zich af te scheiden. Elk van deze republieken heeft een eigen grondwet, president en parlement. Ook zijn zij bij de federale Russische overheid bij buitenlandse zaken vertegenwoordigd. Elk van deze gebieden is een thuisland voor een specifieke etnische minderheid. In 2000 zijn, onder meer door de oorlogen in Tsjetsjenië, de rechten van deze gebieden echter weer wat ingeperkt. Rusland noemt ze zelf overigens gewoon "republieken" (zonder "autonoom" ervoor). (groen weergegeven hieronder)
  2. 46 oblasten (provincies) (Russisch: области) - de standaard-provincies met een door de Russische president benoemde gouverneur en lokaal verkozen wetgevende organen. De wetgevende organen worden echter gecontroleerd door de gouverneurs-generaal, die de wetgeving in Rusland gelijk moeten trekken en die ook door de Russische president worden benoemd. (donkerder bruin weergegeven)
  3. 9 krajs (territoria/frontiergebieden) (Russisch: края) - politiek gelijkstaand aan oblasten, maar dunner bevolkt, groter qua oppervlakte en meer perifeer gelegen. (lichtbruin weergegeven)
  4. 1 autonome oblast (Russisch: автономная область) - dit door Stalin aangewezen voormalige thuisland voor Joden is een overblijfsel van de staatkundige indeling van de Sovjet-Unie en de enige oblast waar naast het Russisch ook een andere taal als officieel geldt (Jiddisch). De Joodse bevolking binnen het gebied is echter sterk afgenomen en maakt nu nog maar een zeer klein deel van de bevolking uit. (blauw weergegeven)
  5. 4 autonome districten (Russisch: автономные округа) - binnen oblasten gelegen gebieden van etnische minderheden. Deze volkeren zijn meestal klein in aantal en (daardoor) in macht en hebben minder autonomie dan de republieken, maar wel meer dan de oblasten. (oranje weergegeven)
  6. 3 federale steden (Russisch: федеральные города) - aparte regio's voor de 2 grootste steden (Moskou en Sint-Petersburg). Daarnaast wordt ook Sebastopol door de Russische overheid als Federale stad aangemerkt en als zodanig bestuurd, niettegenstaande de veroordeling door de Westerse wereld en Oekraïne van de derhalve eenzijdige Russische annexatie van de Krim op 18 maart 2014. Federale steden zijn deelgebieden met een status die men kan vergelijken met die van oblasten. (rood weergegeven)

De Russische Federatie bestond in 1993 uit 89 deelgebieden. Fusies verminderden het aantal tot 83 tegen 2008. Rusland annexeerde de Krim van Oekraïne in 2014, waarbij de Russische regering beweerde dat Sebastopol en de Republiek Krim de 84e en 85e deelgebieden van Rusland waren, een stap die internationaal niet wordt erkend.[1] Tijdens de Russische invasie van Oekraïne in 2022 werden vier Oekraïense oblasten door Rusland geannexeerd, hoewel ze internationaal erkend blijven als onderdeel van Oekraïne en slechts gedeeltelijk door Rusland worden bezet.[2]

Toekomstige ontwikkelingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Momenteel poogt de Russische federale overheid tot een kleiner aantal bestuurlijke eenheden te komen. De voorzitter van de Doema, Gennadi Seleznjov heeft aangegeven dat gestreefd wordt naar een aantal van rond de 40. Deze gebieden zouden dan door hun grootte krajs moeten worden. Voor herindeling van de gebieden is echter wel per deelgebied een stemming vereist waarbij de meerderheid van de bevolking aangeeft aansluiting te willen bij of samen te willen gaan met een ander deelgebied. Als dit voltooid zou zijn, zouden de 7 federale districten weer moeten verdwijnen. Er werd door analist Markedonov van het instituut voor politieke en militaire analyse van de Staatsuniversiteit van Moskou echter gesteld dat zodra er te veel verzet tegen een federaal voorstel komt, de president, die het laatste woord heeft bij hervormingen, deze vaak niet door laat gaan.

Samenvoegingen

[bewerken | brontekst bewerken]

In de onderstaande tabel staan alle deelgebieden met hun oppervlakte, inwoners (volkstelling 2002), hoofdstad, gerangschikt op categorie en ISO 3166-2 (kadasternummer en code).

Nr. Code Deelgebied Oppervlakte Inwoners Taal Bestuurlijk centrum GM SD
Republieken - республики - respoebliki
01 AD Adygea 7.600 447.109 Adygees Majkop 7 2
02 BA Basjkirostan (Basjkortostan) 143.600 4.104.336 Basjkiers Oefa 10 1
03 BU Boerjatië 351.300 981.238 Boerjatisch Oelan-Oede 21 2
04 AL Altaj 92.600 202.947 Altajs Gorno-Altajsk 10 1
05 DA Dagestan 50.300 2.576.531 Diverse talen Machatsjkala 41 10
15 IN Ingoesjetië 3.400 467.294 Ingoesjetisch Magas
07 KB Kabardië-Balkarië 12.500 901.494 Kabardijns & Karatsjaj-Balkaars Naltsjik 10 3
08 KL Kalmukkië 76.100 292.410 Kalmuks Elista 13 1
09 KC Karatsjaj-Tsjerkessië 14.100 439.470 Kabardijns & Karatsjaj-Balkaars Tsjerkessk 8 2
10 KR Karelië 172.400 716.281 Karelisch Petrozavodsk 16 2
11 KO Komi 415.900 1.018.674 Zurjeens Syktyvkar 15 5
12 ME Mari El 23.200 727.979 Mari Josjkar-Ola 14 3
13 MO Mordovië 26.200 888.766 Mordwiens Saransk 22 1
14 SA Jakoetië (Sacha) 3.103.000 949.280 Jakoets Jakoetsk 34 2
06 SE Noord-Ossetië (Alanië) 8.000 710.275 Ossetisch Vladikavkaz 8 1
16 TA Tatarije (Tatarstan) 68.000 3.779.265 Tataars Kazan 43 2
17 TY Toeva (of Tuva) 170.500 305.510 Toevaans Kyzyl 17 2
18 UD Oedmoertië 42.100 1.570.316 Oedmoerts Izjevsk
19 KK Chakassië 61.900 546.072 Chakassisch Abakan 8 5
20 CE Tsjetsjenië 15.900 1.103.686 Tsjetsjeens Grozny
21 CU Tsjoevasjië 18.300 1.313.754 Tsjoevasjisch Tsjeboksary 21 5
Krajs - края - kraja (ofwel regio, district, territorium, provincie)
22 ALT Altaj 169.100 2.607.426 Russisch Barnaoel 60 12
23 KDA Krasnodar 76.000 5.125.221 Russisch Krasnodar 37 11
25 PRI Primorje 165.900 2.071.210 Russisch Vladivostok 22 12
26 STA Stavropol 66.500 2.735.139 Russisch Stavropol 26 9
27 KHA Chabarovsk 788.600 1.436.570 Russisch Chabarovsk
24 KYA Krasnojarsk 2.339.700 2.966.042 Russisch Krasnojarsk
41 KAM Kamtsjatka 472.300 358.801 Russisch Petropavlovsk-Kamtsjatski 11 3
90 PER Perm 160.600 2.819.421 Russisch Perm
75 ZAB Transbaikal 431.500 1.155.346 Russisch Tsjita 28 4[3]
Oblasten - области - oblasti
28 AMU Amoer 363.700 902.844 Russisch Blagovesjtsjensk
29 ARK Archangelsk[4] 587.400 1.336.539 Russisch Archangelsk 19 7
30 AST Astrachan 44.100 1.005.276 Russisch Astrachan 11 2
31 BEL Belgorod 27.100 1.511.620 Russisch Belgorod 21 1
32 BRY Brjansk 34.900 1.378.941 Russisch Brjansk 27 7
33 VLA Vladimir 29.000 1.523.990 Russisch Vladimir 16 5
34 VGG Wolgograd 113.900 2.699.223 Russisch Wolgograd 33 6
35 VLG Vologda 145.700 1.269.568 Russisch Vologda 26 2
36 VOR Voronezj 52.400 2.378.803 Russisch Voronezj 31 3
37 IVA Ivanovo 21.800 1.148.329 Russisch Ivanovo 21 6
38 IRK Irkoetsk 767.900 2.581.705 Russisch Irkoetsk 27 9
39 KGD Kaliningrad 15.100 955.281 Russisch Kaliningrad 19 3
40 KLU Kaloega 29.900 1.041.641 Russisch Kaloega 24 2
42 KEM Kemerovo 95.500 2.899.142 Russisch Kemerovo 28 16
43 KIR Kirov 120.800 1.503.529 Russisch Kirov 39 6
44 KOS Kostroma 60.100 736.641 Russisch Kostroma 24 6
45 KGN Koergan 71.000 1.019.532 Russisch Koergan 24 2
46 KRS Koersk 29.800 1.235.091 Russisch Koersk 28 5
47 LEN Leningrad 84.000 1.669.205 Russisch Sint-Petersburg 17 1
48 LIP Lipetsk 24.100 1.213.499 Russisch Lipetsk 18 2
49 MAG Magadan 461.400 182.726 Russisch Magadan 8 1
50 MOS Moskou 46.000 6.618.538 Russisch Moskou 36 36
51 MUR Moermansk 144.900 892.534 Russisch Moermansk 5 14
52 NIZ Nizjni Novgorod 76.900 3.524.028 Russisch Nizjni Novgorod 48 4
53 NGR Novgorod 55.300 694.355 Russisch Veliki Novgorod 21 1
54 NVS Novosibirsk 178.200 2.692.251 Russisch Novosibirsk 30 5
55 OMS Omsk 139.700 2.079.220 Russisch Omsk 32 1
56 ORE Orenburg 124.000 2.179.551 Russisch Orenburg
57 ORL Orjol 24.700 860.262 Russisch Orjol 24 3
58 PNZ Penza 43.200 1.452.941 Russisch Penza 28 5
60 PSK Pskov 55.300 760.810 Russisch Pskov 24 2
61 ROS Rostov 100.800 4.404.013 Russisch Rostov aan de Don 43 12
62 RYA Rjazan 39.600 1.227.910 Russisch Rjazan 25 4
63 SAM Samara 53.600 3.239.737 Russisch Samara 27 10
64 SAR Saratov 100.200 2.668.310 Russisch Saratov 38 4
65 SAK Sachalin 87.100 546.695 Russisch Joezjno-Sachalinsk 2 17
66 SVE Sverdlovsk 194.800 4.486.214 Russisch Jekaterinenburg 5 67
67 SMO Smolensk 49.800 1.049.574 Russisch Smolensk 25 2
68 TAM Tambov 34.300 1.178.443 Russisch Tambov 23 7
69 TVE Tver 84.100 1.471.459 Russisch Tver 36 7
70 TOM Tomsk 316.900 1.046.039 Russisch Tomsk 16 4
71 TUL Toela 25.700 1.675.758 Russisch Toela 23 3
72 TYU Tjoemen[5] 1.435.200 3.264.841 Russisch Tjoemen 21 5
73 ULY Oeljanovsk 37.300 1.382.811 Russisch Oeljanovsk 21 4
74 CHE Tsjeljabinsk 87.900 3.603.339 Russisch Tsjeljabinsk 27 16
76 YAR Jaroslavl 36.400 1.367.398 Russisch Jaroslavl 17 3
Federale steden - федеральные города - federalnye goroda
77 MOW Moskou 1.064 10.382.754 Russisch 125[6]
78 SPE Sint-Petersburg 1.433 4.661.219 Russisch 111[7]
Autonome oblast - автономная область - avtonomnaja oblast
79 YEV Joods Autonoom Gebied 36.000 190.915 Jiddisch Birobidzjan 5 1
Autonome districten - автономные округа - avtonomnye okroega
83 NEN Nenetsië 176.700 41.546 Nenets Narjan-Mar 1 1
86 KHM Chanto-Mansië 523.100 1.432.817 Chantisch & Wogoels Chanty-Mansiejsk 9 13
87 CHU Tsjoekotka 737.700 53.824 Tsjoektsjisch Anadyr 8 1
89 YAN Jamalië 507.000 507.006 Nenets Salechard 7 6
Opgeheven deelgebieden
Nr. Code Deelgebied Bestuurlijk centrum Jaar Nu
59 PER oblast Perm Perm 2005 kraj Perm
75 CHI Oblast Tsjita Tsjita 2008 kraj Transbaikal
80 AGB Aga-Boerjatië Aginskoje 2008 kraj Transbaikal
81 KOP Permjakië Koedymkar 2005 kraj Perm
83 KOR Korjakië Palana 2007 kraj Kamtsjatka
84 TAY Tajmyr Doedinka 2007 kraj Krasnojarsk
85 UOB Oest-Orda Boerjatië Oest-Ordynski 2008 oblast Irkoetsk
88 EVE Evenkië Toera 2007 kraj Krasnojarsk
[bewerken | brontekst bewerken]