Naar inhoud springen

Olympische Zomerspelen 1968

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Spelen van de XIXe Olympiade
Olympische Zomerspelen 1968
Locatie Vlag van Mexico Mexico-Stad, Mexico
Deelnemende landen 112
Deelnemende atleten 5516 (4735 mannen, 781 vrouwen)
Evenementen 172 in 20 sporten
Openings­ceremonie 12 oktober 1968
Sluitings­ceremonie 27 oktober 1968
Officiële opening door President Gustavo Díaz Ordaz
Atleteneed Pablo Lugo Garrido (atletiek)
Olympische vlam Norma Enriqueta Basilio de Sotelo (atletiek)
Vorige Spelen 1964: Tokio (Japan)
Volgende Spelen 1972: München (West-Duitsland)
Portaal  Portaalicoon   Olympische Spelen
Sport
Gouden medaillewinnaar Tommie Smith (midden) en bronzen medaillewinnaar John Carlos (rechts) met opgeheven vuist op het podium na de 200 m race op de Olympische Zomerspelen 1968; beide dragen badges van het Olympische Project voor Mensenrechten. Peter Norman (zilveren medaillewinnaar, links) uit Australië draagt ook een badge uit solidariteit met Smith en Carlos.

De Olympische Zomerspelen van de XIXe Olympiade werden in 1968 gehouden in Mexico-Stad, Mexico. Naast Mexico-Stad hadden ook Detroit, Buenos Aires en Lyon een poging gedaan om de Spelen te mogen organiseren.

De beslissing van het Internationaal Olympisch Comité in 1963 tijdens zijn congres in Baden-Baden om de Spelen aan Mexico-Stad toe te wijzen zorgde voor heel wat tumult in de sportwereld. Vele medici en trainers vreesden dat de hooggelegen ligging van de stad weleens voor drama's zouden kunnen zorgen. Onni Niskanen, de Zweedse trainer van Abebe Bikila, beweerde zelfs dat er doden zouden vallen. Ten gevolge van deze beslissing bogen vele wetenschappers zich in de jaren voor de Spelen over het probleem van sportinspanningen op grote hoogte. Men kwam tot de conclusie dat disciplines waarin uithouding van belang was, niet gewoon zouden kunnen verlopen door zuurstofgebrek. Sprinters daarentegen zouden baat hebben bij de kleinere luchtweerstand. Men stelde voor om de atleten lange aanpassingsstages te laten doorlopen. Uiteindelijk verliepen de Spelen zonder medische calamiteiten.

1968 was het jaar van de studentenrevolte, en dat was ook het geval in Mexico. Voor het begin van de Spelen vonden er in Mexico studentenopstanden plaats, om op die manier wereldwijde aandacht te krijgen voor het repressieve klimaat in Mexico. De regering sloeg deze opstanden hardhandig neer, wat onder andere leidde tot het Bloedbad van Tlatelolco. Verder was er nog een ander probleem dat de Spelen verstoorde. De zwarte Amerikaanse atleten brachten in het olympisch dorp een protestbeweging op gang tegen de rassendiscriminatie waarvan zij in hun land het slachtoffer waren. Ze droegen allen een insigne waarop stond 'Olympic Project for Human Rights'. Een hieraan gerelateerd incident vond plaats tijdens de medailleceremonie na de 200 meter. Tommie Smith en John Carlos, respectievelijk eerste en derde, staken tijdens het volkslied een gehandschoende vuist in de lucht terwijl ze met gebogen hoofd stonden: 'Black Power' op de Spelen. Dit voorval werd het tweetal niet in dank afgenomen en ze werden uit het olympisch dorp gezet.

  • Voor het eerst mocht een vrouwelijke atleet het olympisch vuur aansteken.
  • De ijle lucht, vanwege de grote hoogte waarop Mexico is gelegen (2700 m), zorgde voor veel problemen voor duursporters uit laaggelegen landen. Afrikaanse lopers wisten hiervan te profiteren en wonnen alle loopnummers van 1500 meter en langer.
  • De sprinters profiteerden ook van de ideale omstandigheden. Het was dan ook niet verbazend dat vele records sneuvelden. Jim Hines won de 100 m in 9.95; Tommie Smith de 200 m in 19.83; Lee Evans de 400 m in 43.86; Dave Hemery de 400 m horden in 48.1.
  • Voor het eerst namen de atleten van Oost- en West-Duitsland deel aan de Spelen in aparte teams, waarbij hun uitslagen ook niet meer gezamenlijk werden opgenomen. Vanaf de spelen van 1956 hadden ze deelgenomen in een gezamenlijk team.
  • De Amerikaanse discuswerper Al Oerter wist als tweede atleet in de olympische geschiedenis vier achtereenvolgende gouden medailles te winnen op een individueel onderdeel.
  • Bob Beamon kwam bij het verspringen tot 8,90 meter: een verbetering van 55 cm van het bestaande wereldrecord. De sprong sloeg de officials met verbazing. Om helemaal zeker te zijn controleerden ze de uitslag gegeven door het elektronisch meettoestel nog eens manueel met de decameter. Het record van Beamon hield stand tot 1991, toen Mike Powell 8,95 m sprong.
  • Bij het hink-stap-springen werd het oude record vijfmaal gebroken door drie verschillende atleten. Uiteindelijk won de Sovjet Viktor Sanjejev met 17 meter 39.
  • De Amerikaan Dick Fosbury won met zijn spectaculaire "Fosburyflop" het hoogspringen en luidde daarmee een nieuw tijdperk in voor deze sport.
  • Het invoeren van dopingtests leidde tot de eerste diskwalificaties: de Zweedse vijfkamper Hans-Gunnar Liljenwall bleek bij een dopingtest alcohol te hebben gebruikt en zorgde daarmee voor de diskwalificatie van de Zweedse ploeg.
  • Voor het Mexicaanse publiek was de grote vedette de Tsjecho-Slowaakse turnster Věra Čáslavská. Zij was al olympisch kampioene geworden tijdens de Spelen in Tokio vier jaar eerder en overtrof zichzelf op deze Spelen. Ze werd all-roundkampioene en, op de evenwichtsbalk na, won ze goud op alle toestellen. Enkele dagen later trouwde ze in de kathedraal van Mexico met haar landgenoot Josef Odlozil, winnaar van het zilver op de 1500 meter in Tokio vier jaar eerder.
  • De Amerikaanse zwemster Debbie Meyer was de eerste zwemster die drie individuele gouden medailles won op de 200, 400 en de 800 m vrije slag.

Tijdens deze Spelen werd er gesport in 20 disciplines binnen 18 sporten.

Atletiek
Basketbal
Boksen
Gewichtheffen
Hockey

Kanovaren
Moderne vijfkamp
Paardensport
Roeien
Schermen

Schietsport
Turnen
Voetbal
Volleybal
Wielersport

Worstelen
Zeilen
Zwemsport
Baanzwemmen
Schoonspringen
Waterpolo

Sport Nieuw Verdwenen (t.o.v. 1964) Opmerkingen
boksen lichtvlieggewicht (m)
judo lichtgewicht (m)
middengewicht
zwaargewicht (m)
open klasse (m)
schietsport Skeet
zwemmen 200m vrije slag (m)
800m vrije slag
200m rugslag (m)
100m schoolslag (m)
100m vlinderslag
200m wisselslag
200m vrije slag (m)
100m rugslag (m)
100m schoolslag (m)
200m vlinderslag
200m wisselslag
+13 -4 +9

Deelnemende landen

[bewerken | brontekst bewerken]
Deelnemende landen. Blauw: debuterend land op de Zomerspelen. Groen: al eerder deelgenomen aan de Zomerspelen.

Er namen 112 landen deel aan deze Spelen. Dertien landen maakten hun debuut: Amerikaanse Maagdeneilanden, Barbados, Brits-Honduras, Centraal-Afrikaanse Republiek, Congo-Kinshasa, de DDR, El Salvador, Guinee, Honduras, Koeweit, Nicaragua, Paraguay en Sierra Leone. Zambia nam voor het eerst onder deze naam deel, in 1964 nam het deel als Noord-Rhodesië. Van 1956-1964 namen atleten uit de DDR deel in een Duits Eenheidsteam.

Vlag van Afghanistan Afghanistan
Vlag van Algerije Algerije
Vlag van Amerikaanse Maagdeneilanden Amerikaanse Maagdeneilanden
Vlag van Argentinië Argentinië
Vlag van Australië Australië
Vlag van de Bahama's Bahama's
Vlag van Barbados Barbados
Vlag van België België
Vlag van Bermuda Bermuda
Vlag van Myanmar Birma
Vlag van Bolivia Bolivia
Vlag van Duitsland Bondsrepubliek Duitsland
Vlag van Brazilië Brazilië
Vlag van Belize Brits-Honduras
Vlag van Bulgarije Bulgarije
Vlag van Canada Canada
Vlag van Centraal-Afrikaanse Republiek Centraal-Afrikaanse Republiek
Vlag van Sri Lanka Ceylon
Vlag van Chili Chili
Vlag van Colombia Colombia
Vlag van Congo-Kinshasa Congo-Kinshasa
Vlag van Costa Rica Costa Rica
Vlag van Cuba Cuba
Vlag van de DDR DDR
Vlag van Denemarken Denemarken
Vlag van Dominicaanse Republiek Dominicaanse Republiek
Vlag van Ecuador Ecuador
Vlag van El Salvador El Salvador

Vlag van Ethiopië Ethiopië
Vlag van Fiji Fiji
Vlag van de Filipijnen Filipijnen
Vlag van Finland Finland
Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Ghana Ghana
Vlag van Griekenland Griekenland
Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië
Vlag van Guatemala Guatemala
Vlag van Guinee Guinee
Vlag van Guyana Guyana
Vlag van Honduras Honduras
Vlag van Hongarije Hongarije
Vlag van Hongkong Hongkong
Vlag van Ierland Ierland
Vlag van IJsland IJsland
Vlag van India India
Vlag van Indonesië Indonesië
Vlag van Irak Irak
Vlag van Iran Iran
Vlag van Israël Israël
Vlag van Italië Italië
Vlag van Ivoorkust Ivoorkust
Vlag van Jamaica Jamaica
Vlag van Japan Japan
Vlag van Joegoslavië Joegoslavië
Vlag van Kameroen Kameroen
Vlag van Kenia Kenia

Vlag van Koeweit Koeweit
Vlag van Libanon Libanon
Vlag van Libië Libië
Vlag van Liechtenstein Liechtenstein
Vlag van Luxemburg Luxemburg
Vlag van Madagaskar Madagaskar
Vlag van Maleisië Maleisië
Vlag van Mali Mali
Vlag van Malta Malta
Vlag van Marokko Marokko
Vlag van Mexico Mexico
Vlag van Monaco Monaco
Vlag van Mongolië Mongolië
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van de Nederlandse Antillen Nederlandse Antillen
Vlag van Nicaragua Nicaragua
Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland
Vlag van Niger Niger
Vlag van Nigeria Nigeria
Vlag van Noorwegen Noorwegen
Vlag van Oeganda Oeganda
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
Vlag van Pakistan Pakistan
Vlag van Panama Panama
Vlag van Paraguay Paraguay
Vlag van Peru Peru
Vlag van Polen Polen
Vlag van Portugal Portugal

Vlag van Puerto Rico Puerto Rico
Vlag van Roemenië Roemenië
Vlag van San Marino San Marino
Vlag van Senegal Senegal
Vlag van Sierra Leone Sierra Leone
Vlag van Singapore Singapore
Vlag van Soedan Soedan
Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie
Vlag van Spanje Spanje
Vlag van Suriname Suriname
Vlag van Syrië Syrië
Vlag van Chinees Taipei Taiwan
Vlag van Tanzania Tanzania
Vlag van Thailand Thailand
Vlag van Trinidad en Tobago Trinidad en Tobago
Vlag van Tsjaad Tsjaad
Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije
Vlag van Tunesië Tunesië
Vlag van Turkije Turkije
Vlag van Uruguay Uruguay
Vlag van Venezuela Venezuela
Vlag van Egypte Verenigde Arabische Republiek
Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Vlag van Vietnam Vietnam
Vlag van Zambia Zambia
Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea
Vlag van Zweden Zweden
Vlag van Zwitserland Zwitserland

Belgische prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie België op de Olympische Zomerspelen 1968 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Medailles
Medaille Winnaar Onderdeel
Zilver Zilver (1) Serge Reding gewichtheffen, zwaargewicht (+ 90 kg)
Brons Brons (1) Daniël Goens / Robert Van Lancker wielrennen, tandemwedstrijd (2000 m)

Nederlandse prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Nederland op de Olympische Zomerspelen 1968 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Medailles
Medaille Winnaar Onderdeel
Goud Goud (3) Heren wielerploeg wielrennen, ploegentijdrit
Ada Kok zwemmen, 200m vlinderslag
Henri Jan Wienese roeien, skiff
Zilver Zilver (3) Droog/Van Dis roeien, dubbel-twee
Jansen/Loevesijn wielrennen, tandem
Twee met stuurman roeien
Brons Brons (1) Maria Gommers atletiek, 800m

Nederlands-Antilliaanse prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Nederlandse Antillen op de Olympische Zomerspelen 1968 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bij hun vierde deelname werden de Nederlandse Antillen vertegenwoordigt door vijf sporters in twee sporten. Aan het gewichtheffen namen twee mannen deel welke op de 16e en 17e plaats eindigden in hun gewichtsklasse. De drie deelnemers bij het schermen kwam niet verder dan de eerste ronde.

Surinaamse prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Suriname op de Olympische Zomerspelen 1968 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Eddy Monsels had de eer om op deze editie als eerste Surinamer op de Spelen in actie te komen. In 1960 was Wim Esajas, de enige ingeschreven Surinaamse deelnemer dat jaar, door een fout van een Surinaamse official niet aan de start verschenen van zijn eerste ronde 800 meter hardlopen. Atleet Monsels kwam uit op de 100 meter waarin hij in de tweede ronde werd uitgeschakeld.

Medaillespiegel

[bewerken | brontekst bewerken]

Er werden 527 medailles uitgereikt. Het IOC stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.

In de volgende tabel staat de top-10 en het Belgische en Nederlandse resultaat. Het grootste aantal medailles in elke categorie is vetgedrukt.

Zie de medaillespiegel van de Olympische Zomerspelen 1968 voor de volledige weergave.

 Plaats  Land NOC Goud Goud Zilver Zilver Brons Brons Totaal
1 Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten USA 45 28 34 107
2 Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie URS 29 32 30 91
3 Vlag van Japan Japan JPN 11 7 7 25
4 Vlag van Hongarije Hongarije HUN 10 10 12 32
5 Vlag van de DDR DDR GDR 9 9 7 25
6 Vlag van Frankrijk Frankrijk FRA 7 3 5 15
7 Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije TCH 7 2 4 13
8 Vlag van Duitsland Bondsrepubliek Duitsland FRG 5 11 10 26
9 Vlag van Australië Australië AUS 5 7 5 17
10 Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië GBR 5 5 3 13
17 Vlag van Nederland Nederland NED 3 3 1 7
36 Vlag van België België BEL 0 1 1 2
Zie de categorie 1968 Summer Olympics van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.