bont

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bont    (hulp, bestand)
• IPA: / bɔnt / (1 lettergreep)
  • (Noord-Nederland): /bɔnt/
  • (Vlaanderen, Brabant): /bɔnt/
  • (Limburg): /bɔnt/

Woordafbreking

• bont

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn punctus 'gestoken, gespikkeld', in de betekenis van ‘veelkleurig’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1272
• Het zelfstandig naamwoord bont 'pelswerk' is vernoemd naar het bijvoeglijk naamwoord bont, voor het eerst aangetroffen in het jaar 1300

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	bont	bonter	bontst
verbogen	bonte	bontere	bontste
partitief	bonts	bonters	-

Bijvoeglijk naamwoord

bont

1. met veel verschillende felle kleuren

   • Dat is wel een heel bont schilderij. 

2. bonte verzameling: een verzameling met heel veel van elkaar verschillende elementen

   • Een bonte verzameling van studenten, medewerkers en ‘fulltime’ actievoerders ageren tegen „het rendementsdenken”. Wat opvalt: de critici zijn behendig in het bespelen van de pers door de inzet van social media. Instrumenten die de mensen in de top van de universiteit amper beheersen. 

   ▸ Ik probeerde meteen een lift naar het begin van de alternatieve route te regelen voor het bonte gezelschap.

Hyponiemen

• boerenbont, kakelbont, roodbont, schotsbont, vaalbont, witbont, zwartbont

Afgeleide begrippen

• bontgekleurd, bontgoed, bontheid, bontmot, bontoog

Uitdrukkingen en gezegden

• Iemand bont en blauw slaan

(Letterlijk) Iemand dusdanig hard slaan dat die er blauwe plekken aan overhoudt; iemand hard slaan, hem een pak rammel geven

• Het al te/erg bont maken

Zich extreem gedragen, veel te ver gaan (vgl. Het al te gortig maken)

Vertalingen

    1. met veel verschillende felle kleuren   

Duits: bunt (de) Engels: multicoloured (en)

Frans: bigarré (fr) Spaans: abigarrado (es), multicolor (es), variopinto (es)

    iemand bont en blauw slaan   

Duits: jemanden grün und blau schlagen

Spaans: acardenalar (es)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bont	-
verkleinwoord	bontje	bontjes

Zelfstandig naamwoord

het bont o

1. dierenhuid met vacht, pelswerk, dat als kleding dient

   • Volgens mij houdt ze eigenlijk niet van bont. 

Hyponiemen

• beverbont, kunstbont, otterbont, sabelbont, zeehondenbont

Afgeleide begrippen

• bonthandel, bonthoed, bontjas, bontkraag, bontlaars, bontmantel, bontstola, bontwerk, bontwerker

Synoniemen

• pelswerk
• pels
• vacht

Vertalingen

    1.   

Duits: Pelz (de) m Engels: fur (en), fur coat (en), fur piece (en) Frans: fourrure (fr) v Oekraïens: хутро (uk) o

Pools: futro (pl) o Russisch: мех (ru) m Spaans: piel (es) v

Gangbaarheid

• Het woord bont staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bont" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.