Vejatz lo contengut

Generau

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Un generau (var. general[1][2]) es un cap militar de reng important que comanda una unitat militara de talha importanta, generalament de plusors miliers de combatents, dins lei fòrças terrèstras ò aerianas. Dins la marina, lo reng equivalent es generalament aqueu d'amirau. Dins aquò, en mai d'una armada, lei tropas d'infantariá de marina pòrtan de grades eissits dei fòrças terrèstras e es donc possible d'i trobar de generaus.

Dins leis armadas modèrnas, lei generaus fan partida dau grop deis oficiers generaus que son encargats dau comandament deis unitats pus importantas (bregada, division, còrs d'armada, armada, grop d'armadas, etc.). Se tròban donc a la cima de la ierarquia militara e asseguran lo comandament efectiu dei fòrças militaras de la màger part deis Estats actuaus. En causa d'aqueu ròtle, s'utiliza frequentament lo tèrme « generau » per designar leis oficiers que realizavan de pretzfachs similars dins leis armadas ancianas.

Etimologia e istòria

[modificar | Modificar lo còdi]

L'existéncia d'oficiers superiors superiors encargats de comandar de fòrças militaras importantas es atestada dempuei l'Antiquitat Auta. Lei grades correspondents èran variats car despendián de la societat e de la cultura a l'origina de l'armada. Per exemple, dins l'armada romana dau periòde d'August, lo legat de legion comandava un volum d'òmes similar a un generau de bregada actuau. Coma lei generaus actuaus, sa formacion èra lònga car la foncion èra atribuïda a un senator ben avançat dins son cursus honorum. Èra assistit per un estat-major compausat d'oficiers superiors[3]. L'Art de la Guèrra de Sun Tsu mòstra l'existéncia de ròtles identics dins l'armada chinesa[4].

Lo tèrme actuau provèn de la substantivacion dei grades d'oficiers superiors deis armadas europèas de la fin dau sègle XVI. D'efiech, sei caps portavan frequentament lei títols de « luòctenent generau » ò de « capitani generau ». A l'origina, l'adjectiu generau permetiá de precisar una diferéncia amb leis oficiers particulars qu'èran lei proprietaris efectius deis unitats militars[5][6]. Aqueleis apelacions foguèron pauc a cha pauc abrejadas en generau dins certaneis armadas, especialament l'armada francesa. Aquela abreviacion se difusèt dins lei país qu'adoptèron lo modèl divisionari francés e es a l'origina dei grades actuaus de generau de bregada, de generau de division, de generau de còrs d'armada e de generau d'armada. Pasmens, leis apelacions ancianas subrevisquèron dins d'autreis armadas coma l'armada britanica ò l'armada russa qu'an gardat de grades coma major-generau, luòctenent-generau ò coronèu-generau. Mai, que que siegue la tradicion chausida, la màger part deis armadas actualas an quatre grades de generau que son de còps completat per un grade de generau suprèm (generalissim ò equivalent).

Durant lo sègle XX, la màger part dei fòrças aerianas adoptèron de grades similars ai fòrças terrèstras. Per aquela rason, lei generaus de l'aviacion an de grades similars ò leugierament adaptats coma generau de division aeriana dins l'armada francesa.

Formacion e missions

[modificar | Modificar lo còdi]

Dins lei fòrças armadas modèrnas, un generau es un expèrt deis afaires militars que deu assegurar de missions de presa de decision (chausida dau plan, definicion dei prioritats, etc.), de gestion (planificacion, organizacion, susvelhança deis operacions, etc.), de motivacion e de comunicacion tot en incarnant lei valors e l'etica de son armada e de son país. Sa formacion es donc generalament lònga e necessita d'un sistèma de formacion eficaç.

D'efiech, lo generau comença generalament sa carriera coma oficier subaltèrn après aver seguit la formacion dispensada per una acadèmia militara (West Point ais Estats Units, Saint-Cyr en França, etc.). De formacions complementaris son frequentament organizadas dins d'escòlas d'engenhariá en causa de la natura mai e mai deis armas. Puei, leis oficiers dèvon seguir un cursus qu'es generalament compausat de periòdes de comandament (sovent una companhiá e un regiment) e de servici au sen d'un estat-major. En mai d'una armada, lo passatge de concors suplementari e un segond periòde de formacion son tanben sovent necessaris. Per exemple, en França, una formacion suplementària a l'Escòla de Guèrra es obligatòria per accedir ai comandamants superiors.

Ensenhas de grade

[modificar | Modificar lo còdi]

L'ensenha de grade d'un generau pòrta generalament una ò mai d'una estela. Lo nombre d'estelas simboliza l'importància dau grade. Pasmens, aquò es pas una règla generala e leis excepcions son nombrosas. D'efiech, certanei país preferisson un simbòl pus nacionau coma lo crisantema en Japon ò la fuelha d'agast en Canadà.

Generaus dei fòrças terrèstras

[modificar | Modificar lo còdi]

Generaus dei fòrças aerianas

[modificar | Modificar lo còdi]

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Lo Congrès Permanent de la Lenga Occitana, Dicod'Òc, cèrca « général », consultat lo 23 de genier de 2024.
  2. Reinat Toscano, Diccionari de lenga d'òc d'après lo parlar niçard, intrada « general », Auba Novèla, 2023, p. 802.
  3. (fr) Michel Christol e Daniel Nony, Rome et son empire, des origines aux invasions barbares, París, Hachette, 2003, p. 181.
  4. (en) Mark Edward Lewis, « Warring State Political History », dins Michael Loewe e Edward L. Shaughnessy (dir.), The Cambridge History of Ancient China, From the Origins of Civilization to 221 BC, Cambridge University Press, 1999.
  5. (fr) Pierre Carles, « Essai sur l'histoire des grades dans l'infanterie », Infanterie, 1989, n° 16 pp. 11-16 e n° 17 pp. 17-27.
  6. D'efiech, avans la Revolucion Francesa qu'impausèt lo modèl de l'armada nacionala, fòrça estats decernissián de brevets permetent a un particular, ben sovent un aristocrata aisat, de consituïr e d'entretenir una unitat militara.