Andotukan niebieski
Andigena hypoglauca[1] | |||
(Gould, 1833) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
andotukan niebieski | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki[2][3] | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Zasięg występowania | |||
Andotukan niebieski[5] (Andigena hypoglauca) – gatunek średniego ptaka z rodziny tukanowatych (Ramphastidae). Zasiedla Amerykę Południową. Gatunek nie jest zagrożony wyginięciem.
Zasięg występowania i środowisko
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się 2 podgatunki, zasiedlają następujące tereny[2][5][3]:
- andotukan niebieski (A. h. hypoglauca) (Gould, 1833) – od gór centralnej i południowej Kolumbii do wschodniego Ekwadoru
- andotukan jasnooki (A. h. lateralis) Chapman, 1923 – Andy we wschodnim Ekwadorze i Peru
Środowiskiem życia andotukanów niebieskich są wilgotne górskie lasy o umiarkowanej temperaturze, także niskie zadrzewienia na obrzeżach oraz zadrzewione wąwozy. Prowadzą nadrzewny tryb życia. Zazwyczaj są spotykane na wysokości 2200–3650 m n.p.m. Pomimo że na podobnej wysokości występuje andotukan czarnodzioby (Andigena nigrirostris), gatunki te nie spotykają się[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- długość ciała: 46–48 cm
- masa ciała: 244–370 g
Podane niżej wymiary dotyczą samców:
- długość skrzydła: 17–17,8 cm
- dł. dzioba: 8,5–10,2 cm
- dł. ogona: 15,7–17,5 cm
Nie występuje dymorfizm płciowy, ale samice mają krótsze dzioby. Gatunek ten posiada czarną czapeczkę i kark. Grzbiet jest brązowy, ale ma lekko zielonkawe zabarwienie; natomiast skrzydła mają barwę ciemnozieloną. Dużych rozmiarów dziób, żółty do zielonkawożółtego, na górze jest zabarwiony na czerwono. Pióra na górnej części nóg kasztanowe, a ogon zielony z czerwoną końcówką. Pokrywy nadogonowe są żółte[6].
Pożywienie
[edytuj | edytuj kod]Pożywienie A. hypoglauca stanowią głównie owoce, w tym jeżyny oraz rośliny z rodzaju Cecropia. Możliwe, że młode nie jedzą tylko pokarmu roślinnego. Szukają pożywienia przy ziemi, parami, pojedynczo albo grupami do 6 osobników; robią to cicho. Mogą zwisać do góry nogami. Czasami włączają się w stada tanagier (Thraupidae), ptaków z rodziny drozdowatych oraz kacykowatych[6].
Zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Pieśń godową andotukan niebieski wykonuje najdłużej ze wszystkich dzięciołowych – trwa ona 1,75 do 2 sekund. Jest to głośny, powolny, wznoszący się dźwięk, przypominający miauczenie. Powtarza się 24–36 razy w ciągu minuty. Odgłos ostrzegający lub w zachowania agresywnych to ostre 'wek'. Czasem ostrzega także przez kłapanie dziobem.
Lęgi
[edytuj | edytuj kod]Lęgi trwają w Kolumbii od grudnia do lutego, a w Ekwadorze i Peru od czerwca do listopada. Liczba jaj, czas wysiadywania i inne szczegółowe informacje nie są znane. Pisklętami opiekują się oboje rodzice[6].
Status
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2023 roku uznaje andotukana niebieskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Wcześniej, od 1988 był uznawany za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Liczebność populacji została oszacowana na 25000-77000. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na utratę siedlisk[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andigena hypoglauca, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Short, L.L. & Kirwan, G.M.: Grey-breasted Mountain-toucan (Andigena hypoglauca). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-12-11].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Jacamars, puffbirds, toucans, barbets, honeyguides. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-07-14]. (ang.).
- ↑ a b Andigena hypoglauca, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ramphastinae Vigors, 1825 - tukany (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-14].
- ↑ a b c d Lisa Naymick: Andigena hypoglauca. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2008. [dostęp 2021-07-14]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).