Przejdź do zawartości

Andy García

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andy García
Ilustracja
Andy García (2009)
Imię i nazwisko

Andrés Arturo García Menéndez

Data i miejsce urodzenia

12 kwietnia 1956
Bejucal

Zawód

aktor, reżyser

Współmałżonek

Marivi Lorido Garcia
(od 1982)

Lata aktywności

od 1978

Andy García, właśc. Andrés Arturo García Menéndez[1] (ur. 12 kwietnia 1956 w Bejucal) – kubańsko-amerykański aktor i reżyser, laureat Złotego Globu za rolę kubańskiego trębacza i pianisty jazzowego Arturo Sandovala w filmie telewizyjnym HBO Miłość lub ojczyzna. Historia Artura Sandovala (For Love or Country: The Arturo Sandoval Story, 2000) w reżyserii Josepha Sargenta[2].

W 1995 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7000 Hollywood Boulevard[3][4].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Bejucal, w prowincji Mayabeque, do 2010 prowincji Hawana, w rodzinie katolickiej[5] jako syn nauczycielki języka angielskiego Amelie (z domu Menéndez) Garcíi i prawnika René Garcíi Núñeza[6]. Wychowywał się z siostrą Tessi i bratem René (jego brat bliźniak zmarł w macicy). W wieku pięciu lat wyjechał z rodzinnej Hawany. Jego rodzina osiedliła się w Miami Beach, uciekając przed inwazją w Zatoce Świń i komunistycznymi rządami Castro[5]. W ciągu kilku lat zbudowali milionową firmę perfumeryjną. García uczęszczał do Miami Beach Senior High School, gdzie grał w drużynie koszykówki. Podczas ostatniego roku w szkole średniej zachorował na mononukleozę. Brał udział w zajęciach aktorskich z Jayem W. Jensenem. Ostatecznie wybrał aktorstwo i po studiach na stanowym uniwersytecie Florida International University zadebiutował w miejscowym teatrze.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Na początku lat 80. przeniósł się do Los Angeles, gdzie pojawił się w serialu NBC Posterunek przy Hill Street (1981), a także w komedii Blue Skies Again (1983) z Mimi Rogers[7]. Został zauważony przez Briana De Palmę kompletującego obsadę do dramatu kryminalnego Nietykalni (The Untouchables, 1987)[8]. Po roli dobrego gliny w dreszczowcu Wydział wewnętrzny (Internal Affairs, 1990) reżyser Francis Ford Coppola złożył mu propozycję zagrania brutalnego zabijaki Dona Vincenta 'Vinniego' Manciniego-Corleone w ostatniej odsłonie losów słynnej mafijnej rodziny Corleone Ojciec chrzestny III (The Godfather: Part III, 1990). Rola ta przyniosła mu nominację do nagrody Oscara i Złotego Globu[2].

Idąc za ciosem grywał potem podobnych twardzieli: detektywów (Jennifer 8 (Jennifer Eight, 1992), cwaniaczków Przypadkowy bohater (Hero, 1992)), byłych gangsterów (Rzeczy, które robisz w Denver będąc martwym (Things to Do in Denver When You're Dead, 1995)), włoskich mafiosów (Hoodlum (1997)) i gliniarzy (W akcie desperacji (Desperate Measures (1998)). Ale równie wielkiego sukcesu nie odniósł. Spodobał się natomiast w dramacie Kiedy mężczyzna kocha kobietę (When a Man Loves a Woman, 1994), w którym stworzył przejmującą kreację męża wspierającego walczącą z alkoholizmem żonę.

Znaczący akcent w swojej karierze zawdzięcza roli czarnego charakteru w trzech częściach Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (Ocean’s Eleven, 2001), Ocean’s Twelve: Dogrywka (Ocean’s Twelve, 2004) i Ocean’s Thirteen (2007). Jako kuty na cztery nogi właściciel kasyna Terry Benedict jest bezwzględny, zły do szpiku kości i ma fioła na punkcie władzy.

Oprócz aktorstwa jego pasją jest muzyka – codziennie gra na fortepianie i bongosach, komponuje i produkuje płyty.

Jako reżyser ma na koncie dokumentalny film Cachao... Como Su Ritmo No Hay Dos (1993) o twórcy mambo, Israelu Lopezie. Kolejny jego film Hawana – miasto utracone (The Lost City, 2005) to nostalgiczna opowieść o stolicy Kuby z końca lat 50.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Jest praktykującym katolikiem[9]. Od 1982 roku żonaty z Kubanką Marivi Victorią Lorido, z którą ma czworo dzieci: Dominika Cristinę (ur. 16 sierpnia 1984), Daniella (ur. 3 stycznia 1988), Alessandrę Andreę (ur. 20 czerwca 1991) i Andresa Antonio (ur. 28 stycznia 2002).

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Filmy fabularne

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł filmu Rola Reżyseria
1983 Blue Skies Again Ken Richard Michaels
A Night in Heaven T.J. – barman John G. Avildsen
Guaguasi Ricardo Jorge Ulla
1984 Samotny facet (The Lonely Guy) Arthur Hiller
1985 Niebezpieczna aura (The Mean Season) Ray Martínez Phillip Borsos
1986 Śmierć na wiele sposobów (8 Million Ways to Die) Angel Moldonado Hal Ashby
1987 Nietykalni (The Untouchables) agent George Stone/Giuseppe Petri Brian De Palma
1988 Wszystko albo nic (Stand and Deliver) dr Ramírez Ramón Menéndez
Brudne pieniądze (Clinton and Nadine, TV) Clinton Dillard Jerry Schatzberg
Amerykańska ruletka (American Roulette) Carlos Quintas Maurice Hatton
1989 Czarny deszcz (Black Rain) detektyw Charlie Vincent Ridley Scott
1990 Wydział wewnętrzny (Internal Affairs) Raymond Avila Mike Figgis
Pokaz siły (A Show of Force) Luis Ángel Mora Bruno Barreto
Ojciec chrzestny III (The Godfather: Part III) Vincent Mancini Francis Ford Coppola
1991 Umrzeć powtórnie (Dead Again) Gray Baker Kenneth Branagh
1992 Jennifer 8 (Jennifer Eight) sierżant John Berlin Bruce Robinson
Przypadkowy bohater (Hero) John Bubber Stephen Frears
1994 Kiedy mężczyzna kocha kobietę (When a Man Loves a Woman) Michael Green Luis Mandoki
1995 Rzeczy, które robisz w Denver, będąc martwym (Things to Do in Denver when You’re Dead) Jimmy "święty Jimmy" Tosnia Gary Fleder
Braterskie porachunki (Steal Big, Steal Little) Ruben Partida Martinez/Robert Martin/Narrator Andrew Davis
Młodzi gniewni (Dangerous Minds) sceny usunięte John N. Smith
1996 Noc na Manhattanie (Night Falls on Manhattan) Sean Casey Sidney Lumet
1997 Zniknięcie Garcia Lorca (Disappearance of Garcia Lorca) Federico García Lorca Marcos Zurinaga
Gangster (Hoodlum) Lucky Luciano Bill Duke
1998 W akcie desperacji (Desperate Measures) Frank Conner Barbet Schroeder
1999 Z miłości do... (Just the Ticket) Gary Starke Richard Wenk
Trudny wybór (Swing Vote, TV) Joseph Kirkland David Anspaugh
2000 Lakeboat Guigliani Joe Mantegna
Miłość lub ojczyzna. Historia Artura Sandovala (For Love or Country: The Arturo Sandoval Story, TV) Arturo Sandoval Joseph Sargent
2001 Milczenie (The Unsaid) Michael Hunter Tom McLoughlin
Gra w słowa (The Man from Elysian Fields) Byron Tiller George Hickenlooper
Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (Ocean’s Eleven) Terry Benedict Steven Soderbergh
2003 Przekręt doskonały (Confidence) agent specjalny Gunther Butan James Foley
Zupełnie jak Mona (Just Like Mona) Joe Pantoliano
2004 Amnezja (Twisted) Mike Delmarco Philip Kaufman
Modigliani, pasja tworzenia (Modigliani) Amedeo Modigliani Mick Davis
Ocean’s Twelve: Dogrywka (Ocean’s Twelve) Terry Benedict Steven Soderbergh
2005 Hawana – miasto utracone (The Lost City) Fico Fellove Andy García (także scenarzysta i producent wykonawczy)
Uwięziona we śnie (The Lazarus Child) Jack Heywood Graham Theakston
2006 As w rękawie (Smokin' Aces) Stanley Locke Joe Carnahan
2007 Ocean’s Thirteen Terry Benedict Steven Soderbergh
Odwrócić przeznaczenie (The Air I Breathe) Fingers Jieho Lee
2008 Cziłała z Beverly Hills (Beverly Hills Chihuahua) Delgado (głos) Raja Gosnell
Zakochany Nowy Jork (New York, I Love You) Garry Jiang Wen
2009 Różowa Pantera 2 (The Pink Panther 2) inspektor Vicenzo Brancaleone Harald Zwart
City Island Vince Rizzo Raymond De Felitta
Szlak śmierci (La Linea) Javier Salazar James Cotten
2010 Across the Line: The Exodus of Charlie Wright Jorge Garza R. Ellis Frazier
2011 5 dni wojny (5 Days of August) Micheil Saakaszwili Renny Harlin
2012 Mroczna prawda (A Dark Truth) Jack Begosian Damian Lee
Cristiada (For Greater Glory: The True Story of Cristiada) generał Enrique Gorostieta Velarde Dean Wright
2013 Open Road Chuck Márcio Garcia
Dzień w Middleton (At Middleton) George Hartman Adam Rodgers
2014 Udając gliniarzy (Let's Be Cops) detektyw Brolin Luke Greenfield
Wyrok za prawdę (Kill the Messenger) Norwin Meneses Michael Cuesta
Rob the Mob Big Al Raymond De Felitta
Rio 2 Eduardo (głos) Carlos Saldanha
2016 Ghostbusters: Pogromcy duchów (Ghostbusters: Answer the Call ) major Bradley Paul Feig
Max Steel dr Miles Edwards Stewart Hendler
Wspomnienia płatnego zabójcy (True Memoirs of an International Assassin) El Toro Jeff Wadlow
Pasażerowie (Passengers) admirał Norris Morten Tyldum
2017 Geostorm Andrew Palma Dean Devlin
2018 Pozycja obowiązkowa (Book Club) Mitchell Bill Holderman
My Dinner with Hervé (TV) Ricardo Montalbán Sacha Gervasi
Złe psy (Bent) Jimmy Murtha Robert Moresco
Mamma Mia: Here We Go Again! Fernando Cienfuegos Ol Parker
Przemytnik (The Mule) Laton Clint Eastwood
2019 Zabójczy umysł (Against the Clock) Gerald Hotchkiss Mark Polish
2020 Przewrotny umysł (Words on Bathroom Walls) Ojciec Patrick Thor Freudenthal
Ana Rafa Charles McDougall
What About Love Peter Tarlton Klaus Menzel
2021 Barb i Star jadą do Vista Del Mar (Barb and Star Go to Vista Del Mar) Tommy Bahama Josh Greenbaum
Jeden gniewny człowiek (Wrath of Man) Agent King Guy Ritchie
Big Gold Brick Floyd Brian Petsos
Dzień odkupienia (Redemption Day) Ambasador Earl Williams Hicham Hajji
Hemingway & Fuentes Fuentes Andy Garcia (także scenarzysta i producent)

seriale TV

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Andy García. T. 6: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., lipiec 2009, s. 6. ISBN 978-83-252-0467-9.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Personalidade: Andy Garcia (Cuba). InterFilmes.com. [dostęp 2018-07-25]. (port.).
  2. a b Andy Garcia. MYmovies. [dostęp 2018-07-25]. (wł.).
  3. Andy García. Walk of Fame. [dostęp 2022-08-26]. (ang.).
  4. Agustin Gurza: Hollywood Star Walk: Andy García. „Los Angeles Times”, 2006-04-23. [dostęp 2022-08-26]. (ang.).
  5. a b catholicdigest.com (2013-04-05): Andy Garcia – aktor z zasadami. Polonia Christiana. [dostęp 2017-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-25)]. (pol.).
  6. Andy Garcia Biography (1956–). Filmreference.com. [dostęp 2018-07-25]. (ang.).
  7. Andy Garcia. Rotten Tomatoes. [dostęp 2018-07-25]. (ang.).
  8. Andy Garcia (12 de Abril de 1956). Filmow. [dostęp 2018-07-25]. (port.).
  9. Decca Aitkenhead (2010-07-19): Andy Garcia: 'The problem with producing movies? You get paid last'. The Guardian. [dostęp 2017-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-25)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]