Przejdź do zawartości

Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa (Węgry)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kereszténydemokrata Néppárt
Państwo

 Węgry

Skrót

KDNP

Lider

Zsolt Semjén

Data założenia

1989

Adres siedziby

Budapeszt

Ideologia polityczna

chrześcijańska demokracja

Strona internetowa

Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa (węg. Kereszténydemokrata Néppárt, KDNP) – węgierska prawicowa, chadecka partia polityczna, działająca od 1989[1]. Od 2006 formalny koalicjant Fideszu, faktycznie jego satelickie ugrupowanie[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Ugrupowanie utworzone zostało w okresie przemian politycznych, zwanych Jesienią Ludów. Nawiązywało do działającej w latach 1943–1949 formacji chadeckiej, tworzonej przez różne środowiska katolickie, rozwiązanej po represjach komunistycznych. W dwóch kadencjach między 1990 a 1998 KDNP posiadała liczącą około 20 posłów reprezentację w Zgromadzeniu Narodowym, uzyskując w wyborach poparcie na poziomie 6,5–7,0%. W latach 1990–1994 partia wchodziła w skład koalicji rządzącej, cztery następne lata pozostawała w opozycji. W wyborach parlamentarnych w 1998 (startując samodzielnie) i w 2002 (z list Partii Centrum) chadecy nie przekraczali progu wyborczego, pozostając poza parlamentem.

W 2006 partia podpisała porozumienie wyborcze z Fideszem – Węgierską Partią Obywatelską. Centroprawicowa koalicja przegrała wybory parlamentarne, uzyskując 42,49% głosów[3]. Wybory te pozwoliły jednak powrócić chadekom do parlamentu, w nowym Zgromadzeniu Narodowym powołali własną liczącą 23 posłów frakcję. Ugrupowania kontynuowały współpracę także w zwycięskich dla koalicji wyborach krajowych w 2010, po których Zsolt Semjén objął urząd wicepremiera. Porozumienie utrzymywano także w zwycięskich dla centroprawicy wyborach w 2014, 2018 i 2022.

Oba ugrupowania utrzymywały współpracę także w wyborach do Parlamentu Europejskiego; europosłami z ramienia chadeków zostawali odpowiednio László Surján (2009) i György Hölvényi (2014, 2019 i 2024[4]).

KDNP należała do Europejskiej Partii Ludowej; opuściła ją w 2024, gdy EPP nawiązała współpracę z Partią Szacunku i Wolności[5].

Poparcie

[edytuj | edytuj kod]
Wyniki w wyborach parlamentarnych[6]:
Wybory Poparcie Zmiana punktów procentowych Mandaty (Zgromadzenie Krajowe) Zmiana
1990 6,5% 21/386
1994 7,0% +0,5 22/386 +1
1998 2,3% –4,7 0/386 –22
2002[7] 3,9% +1,3 0/386
2006[8] 42% +38,1 23/386[9] +23
2010[8] 52,7% +10,7 36/386[10] +13
2014[8] 44,5% –8,2 16/199[11] –20
2018[8] 49,3% +4,8 16/199[11]
2022[8] 54,1% +4,8 18/199[12] +2

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Történelem. kdnp.hu. [dostęp 2013-10-05]. (węg.).
  2. Sanctions on Hungary: What For and Why Now?. fairobserver.com, 26 lutego 2012. [dostęp 2013-10-05]. (ang.).
  3. Országgyűlési választások 2006. valasztas.hu. [dostęp 2013-10-05]. (węg.).
  4. Tisztul a kép: ők képviselhetik Magyarországot Európában a következő öt évben. magyarnemzet.hu, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-12]. (węg.).
  5. Márk Herczeg: A Tisza Párt felvétele miatt a KDNP kilép az Európai Néppártból. 444.hu, 18 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-22]. (węg.).
  6. Parties and Elections in Europe: Hungary. parties-and-elections.eu/hungary.html. [dostęp 2018-04-18]. (ang.).
  7. Lista Partii Centrum.
  8. a b c d e Koalicja Fidesz-KDNP.
  9. Koalicja wyborcza Fidesz-KDNP uzyskała łącznie 164 mandaty.
  10. Koalicja wyborcza Fidesz+KDNP uzyskała łącznie 263 mandaty.
  11. a b Koalicja wyborcza Fidesz+KDNP uzyskała łącznie 133 mandaty.
  12. Koalicja wyborcza Fidesz+KDNP uzyskała łącznie 135 mandatów.