Przejdź do zawartości

Erdenedzuu chijd

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Erdenedzuu chijd
Эрдэнэ-Зуу хийд
Ilustracja
Widok na klasztor otoczony murem z końca XVIII w.
Państwo

 Mongolia

Miejscowość

okolice Karakorum

Kościół

lamaizm

Założyciel klasztoru

Abataj-chan

Data budowy

1586

Położenie na mapie Mongolii
Mapa konturowa Mongolii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Erdenedzuu chijd”
Ziemia47°12′06″N 102°50′36″E/47,201667 102,843333

Erdenedzuu chijd (pisownia obecna, w polskich pracach stosowano także inne wersje, np. Erdene Dzuu[1]) (mong. Эрдэнэ-Зуу хийд) – jeden z najstarszych i największych klasztorów lamajskich w Mongolii, położony w mieście Karakorum.

Założony w 1586 przez Abataj-chana. Początkowo posiadał trzy główne świątynie: Dzuundzuu, Ichdzuu i Baruundzuu (odpowiednio: Wschodni Budda, Wielki Budda, Zachodni Budda), a cały ten zespół określano jako Gurwandzuu, czyli Trzech Buddów. Pełna nazwa klasztoru, ze słowem erdene (skarb) oznacza Drogocenne Statuy Buddy. Klasztor szybko się rozbudowywał i w 1792 miał 62 świątynie i ponad pół tysiąca pomniejszych budynków. W 1734 rozpoczęto budowę wielkiego prostokątnego muru otaczającego klasztor z 27 suburganami na każdym boku, zakończoną w 1804. W 1799 zbudowano Złoty Suburgan poświęcony czwartemu Bogdo gegenowi.

Jako jeden z kilku w kraju częściowo przetrwał akcję niszczenia świątyń i mordowania zakonników urządzoną przez komunistów w 1937. Do dziś zachował się zabytkowy mur otaczający kompleks klasztorny, trzy główne świątynie, kilka pomniejszych budynków oraz grobowce Abataj-chana i jego syna Gombodordż Tuszetu-chana, a także Złoty Suburgan i kilka steli kamiennych z czasów Imperium Mongolskiego. Obecnie w budynkach klasztornych jest muzeum z bogatymi zbiorami lamajskiej sztuki sakralnej.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 9. Azja Wschodnia. [dostęp 2010-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-31)].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Głabuś M., 2008: Mongolia. Wyd. Dialog.
  • Stefan Kojło, 1980. Mongolia. KAW.