Przejdź do zawartości

Gmach Giełdy w Petersburgu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gmach Giełdy
Ilustracja
Państwo

 Rosja

Miasto wydzielone

 Petersburg

Miejscowość

Petersburg

Styl architektoniczny

empire

Rozpoczęcie budowy

1805

Ukończenie budowy

1816

Położenie na mapie Petersburga
Mapa konturowa Petersburga, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Gmach Giełdy”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Gmach Giełdy”
Ziemia59°56′36″N 30°18′16″E/59,943333 30,304444

Gmach Giełdy w Petersburgu – budynek znajdujący się u zbiegu dwóch ramion Newy przy placu Giełdowym (ros. Биржевая Площадь, Birżewaja Płoszczad`) na cyplu Wyspy Wasylewskiej (Васильевский остров, Wasiljewskij ostrow). Od roku 1940 mieści zbiory Centralnego Muzeum Wojskowo-Morskiego. Jest przykładem monumentalnej budowli w stylu petersburskiego empire’u.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Decyzja o zabudowie terenu na cyplu Wyspy Wasylewskiej została zatwierdzona w roku 1767. W latach 1783–1789 według projektu Giacoma Quarenghiego na brzegu Wielkiej Newy wzniesiono budynek Akademii Nauk, a także część budynku magazynowego. W ten sposób zabudowano okolice przyszłego gmachu Giełdy.

W roku 1783 rozpoczęto budowę Giełdy według projektu tego samego autora. Już w roku 1787 wstrzymano prace, gdyż realizowany projekt nie spełniał oczekiwań władz. Wykonanie nowego projektu powierzono francuskiemu architektowi Jean-François Thomasowi de Thomonowi. Nowy budynek, spełniający wymagania rosnącej ekonomiki Rosji, wznoszono w latach 1805-1810, jednak ukończono go w roku 1816. Przed budynkiem ustawiono dwie kolumny rostralne z rzeźbami symbolizującymi rzeki Rosji: Wołgę, Dniepr, Newę i Wołchow.

Według historyków XIX wieku wystrój budynku powierzono przebywającemu we Włoszech rzeźbiarzowi Wasylowi Demut-Malinowskiemu. W latach 1826–1832 według projektu Iwana Łukina wzniesiono budynki północnego i południowego magazynu oraz komory celnej, kończąc zabudowę cypla Wyspy Wasylewskiej. W latach 1913–1914 w głównej sali wykonano żelbetowy strop według projektu architektów Mariana Peretiatkowicza i Fiodora Lidwala.

Gmach Giełdy otoczony jest kolumnadą w porządku doryckim z kolumnami o gładkich trzonach. We fryzie między tryglifami znajdują się puste metopy. Na osi budynku na kolumnadzie ustawiono grupę rzeźbiarską z dominującą postacią Neptuna z trójzębem. Nad kolumnadę wystaje ściana szczytowa z półkolistym oknem otoczonym promienistym obramowaniem. Architektura budynku wyróżnia się surowością, typową dla petersburskiego empire'u.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • В. И.Пилявский, А. А.Тиц. Ю.С.Ушаков: История русской архитектуры (Historia architektury rosyjskiej), Стройиздат, Moskwa 1984.
  • Ростральные колонны – символ морских побед (Kolumny rostralne – symbol zwycięstw morskich), Miesięcznik "Наука и жизнь" nr 2/2000.