Przejdź do zawartości

Jean Renoir

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jean Renoir
Ilustracja
Renoir (1959)
Data i miejsce urodzenia

15 września 1894
Paryż

Data i miejsce śmierci

12 lutego 1979
Beverly Hills

Zawód

reżyserscenarzystaproducent filmowyaktorpisarz

Współmałżonek

Catherine Hessling
(1920–1930)
Dido Freire (1944–1979)

Lata aktywności

1924–1978

Strona internetowa

Jean Renoir (ur. 15 września 1894 w Paryżu, zm. 12 lutego 1979 w Beverly Hills) – francuski reżyser filmowy, producent, scenarzysta, aktor i pisarz. Czołowy przedstawiciel francuskiego realizmu, uznawany za jednego z największych twórców światowego kina. Zdobywca Honorowego Oscara za całokształt twórczości, Złotego Lwa na 7. MFF w Wenecji i wielu innych nagród filmowych.

Od 1924 do końca lat 60. wyreżyserował lub zagrał w ponad 40 filmach. Początkowo kręcił filmy nieme (w sumie 11, jeden z głośniejszych z nich to Nana na podstawie powieści Emila Zoli), a w 1931 nakręcił swój pierwszy film dźwiękowy Suka.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był drugim dzieckiem Aliny Victorine Charigot oraz znanego malarza impresjonisty Augusta Renoira. Książka Pierre-Auguste Renoir, mon père, którą wydano w 1962 i 1981 (tytuł pierwotny brzmiał Renoir), jest uważana za najbardziej wyczerpujące źródło biograficzne o tym artyście. Innego rodzaju hołdem wobec ojca był film French Cancan, który Renoir nakręcił w 1955.

W czasie I wojny światowej był kawalerzystą, a potem, po odniesieniu rany na froncie, został pilotem zwiadowczym. W czasie II wojny światowej został powołany do służby wojskowej w charakterze filmowca. Po inwazji Niemiec na Francję w 1940 udało mu się wraz z żoną Dido uciec do USA, gdzie zaczął kręcić filmy w Hollywood. Nie czuł się tam dobrze, a jego filmy nie odnosiły sukcesów, ale w 1946 otrzymał obywatelstwo USA.

W 1949 Renoir popłynął do Indii, gdzie nakręcił swój pierwszy film w kolorze. Rzeka (1951) nominację do Oscara. [1]Przyniosła mu Nagrodę Międzynarodową na 12. MFF w Wenecji i stała się początkiem drugiego wielkiego okresu twórczego w jego karierze.

Swój ostatni film, Le Petit théâtre de Jean Renoir, nakręcił w 1969. Nie mogąc zdobyć funduszy na nowe filmy i podupadając na zdrowiu, spędził ostatnie lata życia podejmując przyjaciół w swoim domu w Beverly Hills oraz pisząc powieści i spisując wspomnienia (Ma vie et mes films, wydane w 1974).

W 1975 otrzymał Oscara Honorowego za całokształt twórczości. W 1977 rząd Francji nadał mu stopień komandora Legii Honorowej.

Jean Renoir zmarł w Beverly Hills 12 lutego 1979. Jego szczątki przewieziono do Francji, aby pochować je na kwaterze rodzinnej na cmentarzu w Essoyes.

Jego starszy brat Pierre był znanym aktorem teatralnym i filmowym, dyrektorem Comédie-Française[2].

Wybrana filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Reżyser

[edytuj | edytuj kod]

Dorobek pisarski

[edytuj | edytuj kod]
  • Orvet – Paryż: Gallimard, 1955.
  • Renoir Paryż: Hachette, 1962, wydanie polskie Warszawa: PIW 1966. (reedycja pod tytułem Pierre-Auguste Renoir, mon père: Paryż: Gallimard, w serii Folio, 1981)
  • Les Cahiers du capitaine Georges – Paryż: Gallimard, 1966.
  • Ma vie et mes films – Paryż: Flammarion, 1974. (wydanie poprawione w 2005, wydanie polskie Moje życie, moje filmy, w 1978)
  • Écrits 1926-1971 – Paryż: Pierre Belfond, 1974.
  • Carola, w L’Avant-Scène Cinéma, 1976.
  • Le Cœur à l’aise. – Paryż: Flammarion, 1978.
  • Julienne et son amour zastąpione przez En avant Rosalie – Éditions Henri Veyrier, 1978.
  • Le Crime de l’Anglais – Paryż: Flammarion, 1979.
  • Geneviève – Paryż: Flammarion, 1979.
  • Lettres d’Amérique – Paryż: Presses de la Renaissance, 1984.

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Joanna Wojnicka, Olga Katafiasz, Słownik wiedzy o filmie, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Park, 2005, s. 227, ISBN 978-83-7266-325-2 [dostęp 2024-05-17].
  2. Joanna Wojnicka, Olga Katafiasz, Słownik wiedzy o filmie, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Park, 2005, s. 227-230, ISBN 978-83-7266-325-2 [dostęp 2024-05-17].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]