Przejdź do zawartości

Katalin Novák

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Katalin Novák
Ilustracja
Katalin Novák (2023)
Data i miejsce urodzenia

6 września 1977
Segedyn

Prezydent Węgier
Okres

od 10 maja 2022
do 26 lutego 2024

Przynależność polityczna

Fidesz

Małżonek

István Veres

Poprzednik

János Áder

Następca

László Kövér (p.o.)

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny) Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Katalin Éva Veresné Novák[a] (ur. 6 września 1977 w Segedynie) – węgierska urzędniczka państwowa i działaczka polityczna, posłanka do Zgromadzenia Narodowego, wiceprzewodnicząca Fideszu (2017–2021), sekretarz stanu w ministerstwie zasobów ludzkich (2014–2020), minister bez teki do spraw rodziny (2020–2021). Prezydent Węgier (2022–2024).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Od 1996 do 2001 studiowała ekonomię na Uniwersytecie Korwina w Budapeszcie, a od 1999 do 2002 prawo na Uniwersytecie Segedyńskim oraz na Université Paris-Nanterre. Kształciła się również m.in. w Instytucie Nauk Politycznych w Paryżu (2000–2001)[1][2].

W 2001 rozpoczęła pracę w ministerstwie spraw zagranicznych, specjalizując się w kwestiach europejskich. Była zatrudniona w tym resorcie do 2003. W latach 2004–2010 nie pracowała zawodowo, zajmując się domem i wychowaniem dzieci. W 2010 powróciła do pracy w administracji rządowej. Została wówczas doradczynią ministra spraw zagranicznych. Od 2013 do 2014 była komisarzem do spraw frankofońskich w MSZ. W latach 2012–2014 kierowała także gabinetem ministra zasobów ludzkich. W 2014 powołana na stanowisko sekretarza stanu w Ministerstwie Zasobów Ludzkich, w którym do 2020 odpowiadała za sprawy młodzieży i rodziny. W 2017 wybrana na wiceprzewodniczącą Fideszu. W 2018 uzyskała mandat deputowanej do Zgromadzenia Narodowego[2][3][1].

1 października 2020 objęła urząd ministra bez teki do spraw rodziny w czwartym rządzie Viktora Orbána[2][4]. W grudniu 2021 została ogłoszona przez premiera Viktora Orbána kandydatką Fideszu na prezydenta Węgier[5]. W tym samym miesiącu ustąpiła z funkcji ministerialnej[6]. W tym samym roku nie kandydowała do kierownictwa Fideszu[7].

10 marca 2022 parlament wybrał ją na urząd prezydenta Węgier[8][9][10]. Stała się pierwszą w historii Węgier kobietą wybraną na ten urząd[11][12]. Urząd ten objęła 10 maja 2022[13].

W kwietniu 2023 ułaskawiła wicedyrektora placówki opiekuńczej, który został skazany na karę pozbawienia wolności za tuszowanie przestępstw pedofilskich popełnionych przez swojego przełożonego[14]. Ujawnienie tej sprawy skutkowało w lutym 2024 protestami i żądaniami złożenia przez prezydent rezygnacji[14][15]. Ostatecznie Katalin Novák 10 lutego 2024 podała się do dymisji[16][17], dla której skuteczności wymagana była zgoda parlamentu. Zgromadzenie Narodowe przyjęło jej rezygnację 26 lutego[18].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Jest zamężna z Istvánem Attilą Veresem, który został dyrektorem w węgierskim banku centralnym. Ma troje dzieci: Ádáma (ur. 2004), Tamása (ur. 2006) i Katę (ur. 2008). Poza językiem węgierskim posługuje się biegle językiem francuskim, angielskim i niemieckim oraz komunikatywnie językiem hiszpańskim[1].

Jest protestantką, należy do Węgierskiego Kościoła Reformowanego[19].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zgodnie z zapisem w języku węgierskim: Veresné Novák Katalin Éva, przy czym Veresné Novák to człony nazwiska, zaś Katalin Éva to imiona.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Novák Katalin, parlament.hu [zarchiwizowane 2021-09-27] (węg.).
  2. a b c Életrajz: Novák Katalin, kormany.hu [dostęp 2020-10-01] [zarchiwizowane 2020-10-01] (węg.).
  3. A politikus [online], novakkatalin.hu [dostęp 2020-03-07] (węg.).
  4. Mától miniszterként dolgozik Novák Katalin [online], infostart.hu, 1 października 2020 [dostęp 2020-10-01] (węg.).
  5. Fidesz to Nominate Family Minister Katalin Novák for President [online], hungarytoday.hu, 21 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-21] (ang.).
  6. Tamás Rugli, Novák Katalin lemond a miniszteri tisztségéről [online], 24.hu, 22 grudnia 2021 [dostęp 2022-01-29] (węg.).
  7. Novák Katalin bejelentette: Nem indul a Fidesz alelnöki posztjáért [online], atv.hu, 5 października 2021 [dostęp 2022-03-10] (węg.).
  8. Węgry: Katalin Novak wybrana na stanowisko prezydenta [online], wnp.pl, 10 marca 2022 [dostęp 2022-03-10].
  9. Orbán loyalist Katalin Novák elected Hungary’s first female president [online], theguardian.com, 10 marca 2022 [dostęp 2022-03-10] (ang.).
  10. First woman elected as Hungarian president [online], rte.ie, 10 marca 2022 [dostęp 2022-03-10] (ang.).
  11. Hungary’s First Female Head of State Elected [online], hungarytoday.hu, 10 marca 2022 [dostęp 2022-03-10] (ang.).
  12. Hungary elects Katalin Novak, first-ever female president [online], aljazeera.com, 10 marca 2022 [dostęp 2022-03-10] (ang.).
  13. Hungary’s 1st female president takes office [online], dailytimes.com.pk, 10 maja 2022 [dostęp 2022-05-10] (ang.).
  14. a b Anna Wolska, Węgry: Manifestanci domagali się ustąpienia prezydent Novák. W tle skandal z ułaskawieniem osoby tuszującej pedofilię [online], euractiv.pl, 9 lutego 2024 [dostęp 2024-02-10].
  15. Jolanta Nabiałek, Skandal na Węgrzech. Prezydent ułaskawiła osobę skazaną za tuszowanie pedofilii [online], forsal.pl, 5 lutego 2024 [dostęp 2024-02-10].
  16. András Mizsur, Tamás Pál, Lemondott Novák Katalin [online], telex.hu, 10 lutego 2024 [dostęp 2024-02-10] (węg.).
  17. Artur Patrzylas, Prezydent Węgier Katalin Novak podała się do dymisji w efekcie skandalu [online], forsal.pl, 10 lutego 2024 [dostęp 2024-02-10].
  18. Dániel Szabó, Elfogadta Novák Katalin lemondását a parlament [online], portfolio.hu, 26 lutego 2024 [dostęp 2024-02-26] (węg.).
  19. Teodóra Balogh-Zila, Reign of Grace – Reformatus.hu [online], reformatus.hu, 21 listopada 2021 [dostęp 2022-03-11] (ang.).
  20. Une proche d’Orban reçoit la Légion d’honneur [online], lemonde.fr, 31 stycznia 2019 [dostęp 2020-03-07] (fr.).
  21. Więcej małżeństw, mniej rozwodów. Węgry poprawiają wskaźniki demograficzne [online], gazetaprawna.pl, 1 marca 2020 [dostęp 2020-03-07].
  22. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 października 2019 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2020 r. poz. 45).
  23. Forbes Compiles List of Most Influential Women in Hungary, hungarytoday.hu, 3 marca 2020 [zarchiwizowane 2020-04-24] (ang.).