Przejdź do zawartości

Leon Berbecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leon Berbecki
Ilustracja
generał broni generał broni
Pełne imię i nazwisko

Leon Piotr Berbecki

Data i miejsce urodzenia

28 lipca 1874
folwark Kalinowszczyzna
(ob. dzielnica Lublina), Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

23 marca 1963
Gliwice, Polska

Przebieg służby
Lata służby

1891–1945

Siły zbrojne
Armia Imperium Rosyjskiego
Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

5 Pułk Piechoty Legionów
3 Dywizja Piechoty Legionów
Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych

Stanowiska

dowódca pułku piechoty
szef sztabu Komendy Legionów
dowódca Grupy Operacyjnej "Bełz, dowódca Grupy Operacyjnej "Bug"
inspektor armii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
* obrona Bełza
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje - pięciokrotnie ranny
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Wstęga Wielka Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP, nadany czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Odznaka Honorowa PCK I stopnia Krzyż Wielki Orderu Świętego Sawy (Serbia) Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii Krzyż Wielki Orderu Węgierskiego Zasługi (wojskowy) Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Wojenny Pogromcy Niedźwiedzia (Łotwa) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej Kawaler Orderu Leopolda (Austria) Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Odznaka za 25-letnią Służbę Wojskową (Austro-Węgry) Krzyż Żelazny (1813) II Klasy Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie)
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych Odznaka „Za wierną służbę” Odznaka „Znak Pancerny” Odznaka ZHP „Wdzięczności”
Wizytacja budowy Okręgu Warownego Śląsk, rok 1936
Grób gen. Leona Berbeckiego i jego żony Zofii na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach

Leon Piotr Berbecki (ur. 28 lipca 1874[1] w folwarku Kalinowszczyzna, zm. 23 marca 1963[2] w Gliwicach) – polski inżynier, generał broni Wojska Polskiego II RP.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się i wychował w rodzinie patriotycznej. Jego ojciec Feliks Mikołaj walczył w powstaniu styczniowym, w oddziale gen. Michała Kruk-Heydenreicha i został ranny podczas obrony Szczebrzeszyna. W tym samym oddziale służbę kurierską pełniła piętnastoletnia wówczas Aniela z Lutnickich (1848–1889), matka generała. Dziadek Mikołaj walczył w powstaniu listopadowym i był ranny w bitwie o Olszynkę Grochowską. Miał czworo rodzeństwa: starszą siostrę i trzech młodszych braci. W latach 1881–1883 kształcił się w Szkole Ludowej w Grzybowicy, w powiecie włodzimierskim, a później w progimnazjum w Hrubieszowie.

W 1891 zaciągnął się na ochotnika do 44 Kamczackiego Pułku Piechoty w Łucku. Służbę pełnił w kompanii kpt. Marzeckiego. W następnym roku wstąpił do Szkoły Junkrów w Czugujewie (ros. Чугуевское пехотное юнкерское училище). W 1893 powrócił do swojego pułku i przez kolejne trzy lata pełnił obowiązki młodszego oficera w kompanii kpt. Lwowa. W 1896 został awansowany na porucznika i został wykładowcą taktyki w pułkowej szkole podoficerskiej. W 1898 został wyznaczony na stanowisko kwatermistrza pułku. W tym samym roku złożył maturę w II Gimnazjum w Żytomierzu. W 1901 wystąpił z armii i podjął studia w Charkowskim Instytucie Technologicznym, który ukończył z wyróżnieniem w 1911.

3 stycznia 1903 zmobilizowany został do Armii Imperium Rosyjskiego i 2 lutego skierowany koleją do Nikolska Ussuryjskiego, gdzie wówczas stacjonowała II Brygada 31. Dywizji Piechoty. W tym samym miesiącu wraz ze swoją brygadą przeniesiony został do Liaoyang w Mandżurii, a w lipcu tego roku nad rzekę Yalu Jiang. W tym czasie pełnił obowiązki młodszego oficera 11. kompanii 124. Woroneżskiego Pułku Piechoty. Później objął dowództwo 10. kompanii w tym samym pułku. W czasie trwającej wojny rosyjsko-japońskiej razem z szer. Mandrykiem zabił japońskiego oficera, członka rodziny panującej.

Oficer rezerwy rosyjskiej piechoty. Działał w Skautingu, w Polskiej Partii Socjalistycznej i Związku Walki Czynnej na Ukrainie. Po wybuchu I wojny światowej aby uniknąć wcielenia do armii rosyjskiej przedostał się do Krakowa.

Podczas I wojny światowej w 1914 wstąpił do Legionów Polskich, służąc jako dowódca batalionu uzupełnień I Brygady, następnie dowódca 5 Pułku Piechoty Legionów. Odznaczył się m.in. w boju pod Raśną 21–24 sierpnia 1915. Od listopada 1916 do lipca 1917 był szefem sztabu Komendy Legionów. Po kryzysie przysięgowym, w Polskiej Sile Zbrojnej inspektor wyszkolenia, pułkownik. Później został szefem sztabu Polskiego Korpusu Posiłkowego. Na początku 1918 został mianowany z ramienia Tymczasowej Rady Stanu komendantem Szkoły Podchorążych (niem. Offizieren Aspiranten Schule) powołanej przez władze niemieckie w Ostrowie Łomżyńskim. Był pracownikiem Komisji Przygotowującej Ustawę i Program Szkoły Rycerskiej im. Tadeusza Kościuszki Tymczasowej Rady Stanu[3].

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, wstąpił do Wojska Polskiego. 29 listopada mianowany został dowódcą I Brygady Piechoty z zachowaniem stanowiska inspektora szkół wojskowych[4]. Pod koniec 1918 objął dowództwo Grupy Operacyjnej „Bełz”, walczącej na froncie z Ukraińcami, między innymi w długotrwałych walkach w obronie Bełza w styczniu-marcu 1919. Marzec – kwiecień 1919 dowódca Grupy operacyjnej „Bug”. Kwiecień – lipiec 1919 dowódca piechoty dywizyjnej 3 Dywizji Piechoty Legionów. Podczas wojny z bolszewikami objął (7 sierpnia) dowództwo 3 Dywizji Piechoty Legionów i sprawował je do 25 września 1921. Na tym stanowisku 1 maja 1920 roku został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika.

Po demobilizacji i przejściu wojska na stopę pokojową wyznaczony został na zastępcę dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu. 3 maja 1922 roku został zatwierdzony w stopniu generała brygady ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. 7 listopada 1922 roku został zastępcą Inspektora Armii Nr I w Wilnie, którym był generał dywizji Edward Śmigły-Rydz[5]. Od lipca 1923 roku do marca 1924 roku przebywał we Francji na stażu. 12 marca 1924 roku został mianowany dowódcą Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie[6], którym dowodził do lipca 1926 roku.

31 marca 1924 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, generała dywizji Władysława Sikorskiego awansował go na generała dywizji ze starszeństwem z 1 lipca 1923 roku i 3. lokatą w korpusie generałów[7].

22 lipca 1926 roku, po zamachu majowym, Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go na równorzędne stanowisko dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu[8]. 9 października 1928 roku został zwolniony ze stanowiska dowódcy OK VIII i mianowany inspektorem armii z siedzibą w Warszawie[9]. 24 listopada 1928 roku wyjechał z Torunia będąc żegnany przez korpus oficerski garnizonu oraz kompanię honorową 63 Pułku Piechoty ze sztandarem i orkiestrą wojskową[10]. W czerwcu 1933 roku powierzono mu jednocześnie funkcję prezesa Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej.

28 lipca 1935 roku ukończył 61 rok życia. Zgodnie z ówcześnie obowiązującą pragmatyką oficerską powinien być wówczas przeniesiony przez Prezydenta RP w stan spoczynku[11], lecz mimo tego pozostał w służbie czynnej. 18 marca 1937 roku weszła w życie nowa pragmatyka oficerska[12]. Mając wówczas 63 lata musiał być zatrzymany przez Prezydenta RP w służbie czynnej mimo osiągnięcia górnej granicy wieku (60 lat dla generała dywizji, 62 lata dla generała broni). Wniosek o zatrzymanie oficera w służbie czynnej, zajmującego stanowisko inspektora armii, Minister Spraw Wojskowych był zobligowany uzgodnić z Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych.

Najbliższym współpracownikiem generała Berbeckiego na stanowisku inspektora armii był jego pierwszy oficer sztabu, pułkownik dyplomowany Leon Mitkiewicz-Żołłtek. Wymieniony oficer, po trzech latach wspólnej służby, scharakteryzował swojego przełożonego w sposób następujący: „przywiązałem się do starego generała, który z powodzeniem mógłby być moim ojcem, i chociaż stale miałem się na baczności przy nim z powodu wybuchowego temperamentu i cholerycznej jego natury ze wszystkimi dodatkami, to zawsze ceniłem w nim starą szkołę wojskową, ścisłe przestrzeganie dystansu w hierarchii stopni oficerskich i przede wszystkim wielką znajomość żołnierza szeregowca, jego potrzeb, jego trosk na co dzień i od święta. Ale co mnie szczególniej uderzyło w generale Berbeckim, to jego ślepa, bezgraniczna wiara w te ideały, które nam pozostawił Marszałek Piłsudski. Generał Berbecki do ostatnich moich dni w jego inspektoracie codziennie zwykł był mówić o zmarłym Marszałku tak, jak gdyby miał on nazajutrz do nas zawitać[13].

5 września 1936 prezydent Ignacy Mościcki powołał go do składu Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[14].

26 marca 1938 roku marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz mianował pułkownika Mitkiewicza attaché wojskowym w Kownie[15]. 8 kwietnia 1938 roku pułkownik Mitkiewicz przekazał całość dokumentów operacyjnych odcinka śląskiego pułkownikowi dyplomowanemu Stanisławowi Wilochowi, pierwszemu oficerowi sztabu generała brygady Antoniego Szyllinga[16]. Następcą pułkownika Mitkiewicza na stanowisku I oficera sztabu miał zostać pułkownik dyplomowany Lucjan Janiszewski, dotychczasowy dowódca Pułku KOP „Głębokie”. Kandydaturę pułkownika Janiszewskiego wysunął ówczesny szef Sztabu Głównego, generał brygady Wacław Stachiewicz bez porozumienia z zainteresowanym inspektorem armii. W ocenie generała Berbeckiego był to kolejny akt nieufności szefa Sztabu Głównego wobec jego osoby, zrywający z dotychczasową dobrą praktyką personalną polegającą na tym, że szef Sztabu Głównego przedstawiał inspektorowi armii trzech kandydatów do wyboru, ewentualnie inspektor armii przedstawiał szefowi Sztabu Głównego trzech własnych kandydatów na stanowisko I oficera sztabu. Generał Berbecki nie widząc szans na poprawę stosunków służbowych z generałem Stachiewiczem pod koniec września 1938 roku stanął do raportu u Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych i poprosił o przeniesienie w stan spoczynku. W efekcie został zwolniony ze stanowiska inspektora armii, lecz sprawa jego przeniesienia w stan spoczynku nie została formalnie załatwiona do września 1939 roku. Obowiązki inspektora „odcinka śląskiego” przekazał generałowi Szyllingowi, a sam zajął się sprawami zlecanymi mu bezpośrednio przez Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych. Do dyspozycji generała oddano oficera ordynansowego oraz samochód z Kolumny Samochodowej GISZ.

19 marca 1939 roku został awansowany na generała broni, a 28 marca 1939 roku mianowany przez Ministra Skarbu Eugeniusza Kwiatkowskiego, za wiedzą i zgodą marszałka Śmigłego-Rydza, komisarzem generalnym Pożyczki Obrony Przeciwlotniczej.

W okresie międzywojennym był jednym z inicjatorów budowy jednego z dwóch najnowocześniejszych obserwatoriów w Europie – Obserwatorium Astronomiczno-Meteorologicznego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego na Huculszczyźnie.

1 września 1939 roku zgłosił się w Naczelnym Dowództwie, lecz żadnego przydziału służbowego nie otrzymał. 8 września 1939 roku opuścił Warszawę i udał się do Brześcia, gdzie przebywał Naczelny Wódz. W nocy 11 września wyjechał z Naczelnym Dowództwem do Włodzimierza, 13 września pod Młynów koło Dubna, 14 września do Kołomyi, a 17 września do Kosowa Huculskiego. 17 września w Kosowie otrzymał od marszałka Śmigłego-Rydza pisemny rozkaz: „porządkować szeregi Wojska Polskiego przekraczające granicę”.

20 stycznia 1940 roku w miejscowości Băile Herculane w Rumunii opracował „Uwagi i spostrzeżenia dotyczące przygotowań i działań wojennych”[17]. Internowany w Rumunii w obozie w Băile Herculane[18]. Podczas II wojny światowej w okresie 1939 – marzec 1941 internowany w Rumunii, stąd wywieziony do Niemiec, gdzie przebywał w niewoli w oflagach Dorsten i Dössel). Po wojnie, osiedlił się we Francji, skąd 7 lutego 1946 powrócił do Polski. Pracował w szkołach technicznych w Zabrzu i Sławięcicach. W okresie powojennym inwigilowany przez komunistyczną tajną policję – UB. W 1946 był świadkiem w pokazowym procesie pułkownika Wacława Kostek-Biernackiego, kolegi z Legionów, komendanta twierdzy brzeskiej i byłego wojewody poleskiego, któremu podlegało administracyjnie Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej[19]. Zmarł w Gliwicach, tam również został pochowany. Jego grób znajduje się na Cmentarzu Centralnym przy ul. Kozielskiej.

Generał jest autorem kontrowersyjnego „Pamiętnika generała broni”, który ukazał się w 1959 roku nakładem Wydawnictwa „Śląsk”.

Generał broni Leon Berbecki jest patronem jednostek Wojska Polskiego. 20 marca 1996 roku jego imię otrzymał 3 Batalion Dowodzenia w Lublinie, a 19 kwietnia 1996 roku – 5 Batalion Obrony Przeciwchemicznej w Tarnowskich Górach. W 2010 roku 5 Batalion Chemiczny został przeformowany w 5 Pułk Chemiczny. 16 marca 2011 roku sekretarz stanu do spraw społecznych i profesjonalizacji Czesław Piątas z upoważnienia Ministra Obrony Narodowej nadał 5 Pułkowi Chemicznemu imię generała broni Leona Berbeckiego[20].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W 1906 roku zawarł związek małżeński z Zofią z Jacyna-Jatelnickich (1884–1970), siostrą Bolesława, późniejszego generała brygady Wojska Polskiego. Z tego związku urodziła się córka Wanda. Zofia Berbecka była „znaną lingwistką i znawczynią literatury francuskiej”[21].

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Taką datę urodzenia podał sam generał w swoich wspomnieniach oraz Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski. Piotr Stawecki jako datę urodzenia podał 29 lipca 1875 r.
  2. Według Piotra Staweckiego generał zmarł 23 marca 1962 r.
  3. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 220.
  4. Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 7 grudnia 1918 roku, poz. 176.
  5. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 47 z 25 listopada 1922 roku, s. 851.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 28 z 22 marca 1924 roku, s. 138.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 165.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 30 z 31 lipca 1926 roku, s. 235.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 301.
  10. Polska Zbrojna” Nr 328 z 25 listopada 1928 roku, s. 5.
  11. Art. 72 ustawy z dnia 23 marca 1922 roku o podstawowych obowiązkach i prawach oficerów Wojsk Polskich (Dz.U. z 1922 r. nr 32, poz. 256).
  12. Dekret Prezydenta RP z dnia 12 marca 1937 roku o służbie wojskowej oficerów (Dz.U. z 1937 r. nr 20, poz. 128).
  13. Leon Mitkiewicz, Wspomnienia kowieńskie ..., s. 61-62.
  14. Nowa Kapituła Orderu „Odrodzenia Polski”. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 221 z 26 września 1936. 
  15. Leon Mitkiewicz, Wspomnienia kowieńskie ..., s. 25-27.
  16. Leon Mitkiewicz, Wspomnienia kowieńskie ..., s. 54.
  17. Leon Berbecki, „Uwagi i spostrzeżenia dotyczące przygotowań i działań wojennych”, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. B.I.2a, k. 150-160. Odpis pisma generała broni inżyniera Leona Berbeckiego do attaché wojskowego przy Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej w Bukareszcie, pułkownika dyplomowanego Tadeusza Zakrzewskiego datowanego 20 stycznia 1940 roku w miejscowości Băile Herculane w Rumunii, sporządzony dnia 30 maja 1940 roku w Biurze Rejestracyjnym, zarejestrowany pod numerem L. ?750/40 i potwierdzony za zgodność z oryginałem przez oficera w stopniu porucznika. Odpis został sporządzony pismem maszynowym na 11 kartach papieru formatu A-4. Pismo jest odpowiedzią „na żądanie”, które generał Berbecki otrzymał 18 stycznia 1940 roku.
  18. Piotr Stawecki, Generałowie polscy w wojnie obronnej 1939 roku i ich dalsze losy wojenne : cz. 2, w: Przegląd Historyczno-Wojskowy 15 (66)/3 (249) 2014, s. 93-94.
  19. Tadeusz M. Płużański, Bestie Mordercy Polaków, 3S Media, Warszawa 2012, s. 173.
  20. Dziennik Urzędowy MON Nr 6 z 8 kwietnia 2011 roku, poz. 78.
  21. Leon Mitkiewicz, Wspomnienia kowieńskie ..., s. 61.
  22. Tajny Dziennik Personalny nr 2 z 19 marca 1939
  23. a b c d e f g h i j k Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 575.
  24. Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820
  25. Odznaczenia P. Prezydenta za zasługi na polu organizacji obrony przeciwlotniczej. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 185 z 18 sierpnia 1938. 
  26. Odznaczenie. „Kurjer Warszawski–Niedzielny Dodatek Ilustrowany”, s. 58, Nr 228 z 21 sierpnia 1938. 
  27. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za wybitne zasługi w służbie wojskowej”.
  28. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11 listopada 1936. 
  29. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16. „w uznaniu zasług, położonych dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu organizacji wojskowej”.
  30. M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  31. M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  32. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 3 marca 1926 roku, s. 70.
  33. Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 279.
  34. Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 11.
  35. Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 295.
  36. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 19 z 12 grudnia 1929 r., s. 361.
  37. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 13/1934, s. 231
  38. Decyzja Naczelnika Państwa L. 3625.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 250)
  39. Krzyż Kawalerski Legii Honorowej jest widoczny na zdjęciu Generała w publikacji: Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 23.
  40. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 15 sierpnia 1930 roku, s. 279.
  41. Mieczysław Bielski: Generałowie odrodzonej Rzeczypospolitej. T. 2. Toruń: Turpress, 1996, s. 358

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
  • Leon Mitkiewicz, Wspomnienia kowieńskie 1938–1939, Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1990, ISBN 83-11-07869-6, OCLC 830063151.
  • Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 23.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego : 1918–1939. Warszawa: Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
  • Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska : popularny słownik biograficzn. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
  • Bogusław Tracz: Niespokojny czas spoczynku. Generał broni Leon Berbecki w latach 1939–1956, „Niepodległość” T. LVIII (XXXVIII po wznowieniu), Warszawa 2008, s. 131–154.
  • Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. I:A–H, Toruń 2010, s. 128–132.