Przejdź do zawartości

Muhammad Abd al-Ghani al-Dżamasi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Muhammad Abd al-Ghani al-Dżamasi
‏محمد عبد الغني الجمسي‎
Ilustracja
W 1975
marszałek polowy marszałek polowy
Data i miejsce urodzenia

9 września 1921
Batanun

Data i miejsce śmierci

7 czerwca 2003
Kair

Przebieg służby
Lata służby

1939–1978

Siły zbrojne

Egipskie Siły Zbrojne

Główne wojny i bitwy

I wojna izraelsko-arabska,
kryzys sueski,
wojna na wyczerpanie,
wojna sześciodniowa,
wojna Jom Kipur

Późniejsza praca

wykładowca

Muhammad Abd al-Ghani al-Dżamasi
Data urodzenia

9 września 1921

Data śmierci

7 czerwca 2003

minister obrony Egiptu
Okres

od 26 grudnia 1974
do 5 czerwca 1978

Przynależność polityczna

Arabska Unia Socjalistyczna

Poprzednik

Ahmad Ismail Ali

Następca

Kamal Hasan Ali

Muhammad Abd al-Ghani al-Dżamasi (ur. 9 września 1921 w Al-Batanun, zm. 7 czerwca 2003 w Kairze) – egipski wojskowy, minister obrony i głównodowodzący sił zbrojnych Egiptu.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny kupieckiej. W 1939 ukończył studia w Akademii Wojskowej w Kairze, następnie uczył się w szkole sztabu generalnego. W 1965 otrzymał awans na brygadiera. Nie wziął udział w rewolucji egipskiej i nieprzychylnie odnosił się do rządów Gamala Abdel Nasera. Po klęsce Egiptu w wojnie sześciodniowej w 1967 awansował po raz kolejny, by w 1972 zostać szefem operacji armii egipskiej[1].

W wojnie Jom Kipur był głównym autorem planu działań przeciwko Izraelowi w pierwszych dniach wojny, w tym przekroczenia Kanału Sueskiego. Już w toku działań wojennych został szefem sztabu armii egipskiej, w miejsce Sada asz-Szaziliego[1] (według innych źródeł to on opracował plan przekroczenia kanału i przełamania linii Bar-Lewa[2]). Po podpisaniu zawieszenia broni brał udział w negocjacjach egipsko-izraelskich, w efekcie których 11 listopada 1973 obie strony zgodziły się na wymianę jeńców, zakończenie egipskiej blokady izraelskich statków i utworzenia strefy buforowej nadzorowanej przez siły ONZ[1] (porozumienie 101 kilometra[3]). 18 stycznia 1974 podpisał porozumienie Synaj I (ze strony izraelskiej sygnował je szef sztabu Dawid Elazar)[1]. W grudniu tego samego roku wszedł do rządu egipskiego jako minister obrony[4].

W listopadzie 1977, po ogłoszeniu przez prezydenta Egiptu Anwara as-Sadata zamiarów zawarcia trwałego pokoju z Izraelem, podjął negocjacje w sprawie przyszłego porozumienia z ministrem obrony Izraela Ezerem Weizmanem[1]. Poparł projekt trwałego pokoju wbrew stanowisku części ministrów[5]. W końcu tego samego roku odmówił zgody na udział wojska w tłumieniu rozruchów w Kairze, czego domagał się od niego premier Mamduh Salim; przypomniał wówczas, iż po wojnie Jom Kipur władze Egiptu obiecały, że nigdy nie użyją wojska przeciwko obywatelom kraju[6].

W 1978 odszedł na własne życzenie z ministerstwa obrony z powodu krytycznego stosunku do treści porozumienia z Camp David[7]. Anwar as-Sadat uczynił go swoim doradcą ds. wojskowych i awansował do stopnia marszałka polowego. W 1980 al-Dżamasi zrezygnował z zajmowanych stanowisk i porzucił wszelką aktywność polityczną[1].

Otoczony wielkim szacunkiem w krajach arabskich, wyjeżdżał także do Stanów Zjednoczonych i ZSRR[1]. Był wykładowcą i doradcą wojskowym[8]; w czasie wojny iracko-irańskiej doradzał Saddamowi Husajnowi[1].

Zmarł w 2003 po kilkuletniej chorobie[1].

Miał dwie córki i syna[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • B. Stępniewska-Holzer, J. Holzer: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006. ISBN 978-83-89899-58-3.