Przejdź do zawartości

Paul R. Ehrlich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paul Ralph Ehrlich
Ilustracja
Paul Ehrlich (1974)
Data i miejsce urodzenia

29 maja 1932
Filadelfia (Pensylwania)

Zawód, zajęcie

entomolog, ekolog, demograf, pedagog

Narodowość

amerykańska

Tytuł naukowy

bing professor

Alma Mater

University of Pennsylvania (B.A.),
University of Kansas (M.A., Ph.D)

Uczelnia

Stanford University

Małżeństwo

Anne H. Ehrlich

Dzieci

Lisa Marie

Odznaczenia
Nagroda Crafoorda w ekologii (1990),
Fellows Royal Society

Paul Ralph Ehrlich (ur. 29 maja 1932 w Filadelfii) – amerykański biolog, demograf i pedagog związany ze Stanford University, autor The Population Bomb, laureat Nagrody Crafoorda (1990) i Fellows Royal Society.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Paul Ehrlich (2010)
Populacja świata 1800–2100 – trzy prognozy ONZ; wzrost wykładniczy (linia czerwona) i logistyczny (linia pomarańczowa) oraz spadek po przekroczeniu pojemności środowiska

P.R. Ehrlich zainteresował się ekologią i problemami potrzeb żywnościowych rosnącej populacji ludzkiej pod wpływem lektury książki Williama Vogta Road to Survival (1948). Studiował zoologię na University of Pennsylvania, uzyskując stopień licencjata (B.A.) w roku 1953. Studia kontynuował w University of Kansas, gdzie otrzymał stopień magistra (M.A.) w roku 1955 i doktora (Ph.D.) w roku 1957[1][2]. W latach 1951–1952 był inspektorem Northern Insect Survey (północ Kanady i Subarktyka), a w kolejnych latach był związany z University of Kansas (Department of Entomology). Brał udział w realizacji programów badawczych: DDT Resistance Project (1952–1954, współwykonawca – Bering Seacoast of Alaska), Biting Fly Survey (1956–1957, USAF Research Project) i Genetics and Behavior of Parasitic Mites (1957–1959, NIH Project, współwykonawca – Chicago Academy of Sciences)[2].

Od roku 1959 pracuje w Stanford University. W roku 1966 otrzymał stanowisko full profesora biologii, a od roku 1976 zajmuje też pozycję Bing Professor of Population Studies. Jest kierownikiem Center for Conservation Biology. Jest też członkiem licznych stowarzyszeń naukowych i społecznych w różnych krajach świata[1].

Tematyka badań

[edytuj | edytuj kod]

Paul H. Ehrlich, wspólnie z żoną – Anne H. Ehrlich, rozpoczynał pracę naukową w latach 50. XX w. jako entomolog. Badania dotyczące kluczowych zagadnień klasyfikacji, ekologii i ewolucji owadów, prowadził na przykładzie motyli. Wspólnie z Peterem Ravenem opracował nowe koncepcje dynamiki populacji, wnosząc istotny wkład do ekologii populacyjnej i teorii koewolucji[3]. Wraz z E.O. Wilsonem zajmował się problemem różnorodności biologicznej i jej zagrożeniami (stwierdzono, że liczba współczesnych gatunków wynosi ok. 50 mln, a ich większość zamieszkuje wilgotne lasy równikowe i rafy koralowe oraz – prawdopodobnie – głębiny mórz). Oszacował, że pod koniec XX w. tempo wymierania będzie określane liczbą znikających gatunków na godzinę[4].

Wiedzę i doświadczenie zgromadzone w czasie badań ekologii zwierząt P. Ehrlich wykorzystał poświęcając się w kolejnych latach zagadnieniom dotyczącym ludności świata, w tym zagrożeniom związanym ze wzrostem liczebności populacji. Paul Ehrlich i jego żona należą do grupy naukowców, którzy zajmują się prognozowaniem zmian środowiska pod wpływem wykładniczego wzrostu liczby ludności Ziemi (zob. antropopresja), w tym matematycznym modelowaniem tych zmian. Na podstawie danych zgromadzonych m.in. przez Petera Vitouseka stwierdzono, że ok. 3% globalnej produkcji pierwotnej (4% produkcji na lądach) ludzkość zużywa co roku bezpośrednio, jako pożywienie, drewno opałowe i paszę dla zwierząt hodowlanych. Biorąc pod uwagę dodatkowo „spożycie pośrednie” (np. nie spożywane części roślin uprawnych, nie wykorzystane rolniczo części pastwisk) oszacowano, że w drugiej połowie XX w. ludzkość zawłaszczała ok. 30% GPP, a udział ten rośnie i może osiągnąć 80% w połowie XXI w.

P. Ehrlich (wspólnie z Williamem Holdrenem i Barrym Commonerem) zaproponował tzw. równanie IPAT[5][6][7]:

gdzie:

presja ludności,
wielkość populacji,
– konsumpcja zasobów per capita (zależna od poziomu życia, od ang. affluence – bogactwo),
– miara wpływu działalności technologicznej.

Równanie jest stosowane w czasie prognozowania zmian stanu środowiska pod wpływem ludzkości[a][5][6][7].

W uzasadnieniu przyznania małżonkom A. i P. Ehrlichom John & Alice Tyler Prize podkreślano, że wykazali się osobistą odwagą głosząc publicznie swoje apele o ograniczenie tempa wzrostu liczebności populacji (zob. też statyczna teoria zasobów, granice wzrostu), ochronę bioróżnorodności, swój sprzeciw wobec rasizmu i konsumpcjonizmu oraz ostrzeżenia przed zagrożeniem nuklearnym. Ich głos zwrócił uwagę polityków na konieczność globalnej ochrony środowiska[3][8].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Paul R. Ehrlich jest autorem lub współautorem ponad 800 publikacji[8][9][10]. Na liście wydanych książek, którą zamieszczono w roku 2004 na stronie internetowej Uniwersytetu w Stanfordzie, znajduje się ok. 40 pozycji[11]. Lista zawiera m.in. 3 wydania The Population Bomb (1968, 1971 i 1978)[12] oraz napisaną wspólnie z żoną The Population Explosion (1990)[13].

Wykaz najważniejszych publikacji obejmuje (według www Stanford Univ.)[2]:

1965
Butterflies and plants: A study in coevolution. Evolution 18:586-608 (wsp. P.H. Raven),
1975
Checkerspot butterflies: A historical perspective. Science 188:221–228 (współautorstwo),
1984
Can sex ratio be defined or determined? The case of a population of checkerspot butterflies. Amer. Natur. 124:527–539 (wsp. A.E. Launer, D.D. Murphy),
1987
The Science of Ecology. Macmillan, New York (wsp. J. Roughgarden),
1990
The Population Explosion. Simon and Schuster, New York (wsp. A.H. Ehrlich)[13],
An exploratory model of the impact of rapid change on the world food situation. Proceedings of the Royal Society of London, Series B 241:232–244 (wsp. G.C. Daily),
1991
Determinants of spatial distribution in a population of the subalpine butterfly Oeneis chryxus. Oecologia 88:587–596 (wsp. G.C. Daily, D. Wheye.),
Biodiversity studies: Science and Policy. Science 253:758–762 (wsp. E.O. Wilson),
Healing the Planet. Addison-Wesley Publishing Company, New York (wsp. A.H. Ehrlich),
1992
Population, sustainability, and Earth’s carrying capacity. BioScience 42:761–771 (wsp. G.C Daily),
Population biology of checkerspot butterflies and the preservation of global biodiversity. Oikos 63:6–12,
1993
Food Security, Population, and Environment. Population and Development Review 19:1–32 (wsp. G.C. Daily, A.H. Ehrlich),
Double keystone bird in a keystone species complex. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 90:592–594 (wsp. G.C Daily, N.M. Haddad),
1994
Influence of Social Status on Individual Foraging and Community Structure in a Bird Guild. Oecologia. 100: 153–165 (wsp. G.C. Daily),
1996
Conservation in temperate forests: What do we need to know and do? Forest Ecology and Management 85: 9–19,
1997
Population diversity: Its extent and extinction. Science 278: 689–692 (wsp. J.B. Hughes, G.C. Daily),
2000
Conservation of insect diversity: a habitat approach. Conservation Biology 14: 1788–1797 (wsp. J.B. Hughes, G.C. Daily),
2001
Countryside biogeography: Utilization of human-dominated habitats by the avifauna of southern Costa Rica. Ecological Applications 11: 1–13 (wsp. G.C. Daily, A. Sanchez-Azofeifa),
2007
Is current consumption excessive? A general framework and some indications for the U.S. Conservation Biology 21: 1145–1154 (wsp. L. H. Goulder),
2008
Where does biodiversity go from here? A grim business-as-usual forecast and a hopeful portfolio of partial solutions. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 105: 11579–11586 (wsp. R.M. Pringle),
Natural selection and cultural rates of change. Proceedings of the National Academy of Sciences 105: 3416–3420 (wsp. D.S. Rogers),
Key issues for attention from ecological economists. Environment and Development Economics 13: 1–20,
Demography and policy: A view from outside the discipline. Population and Development Review 34: 103–113,
2010
The MAHB, the culture gap, and some really inconvenient truths. PLoS Biology 8 e1000330,
The culture gap and its needed closures. International Journal of Environmental Studies 67: 481–492 (wsp. A.H. Ehrlich).

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Paul R. Ehrlich otrzymał m.in.[2]:

  • Sigma Xi-Resa Grant-in-Aid za badania wykonane na Alasce i w północno-zachodniej Kanadzie, 1955
  • First Prize od Mitchell Foundation za „creativity in designing workable strategies to achieve sustainable societies”, 1979
  • John Muir Award od Sierra Club, 1980
  • Humanist Distinguished Service Award od American Humanist Association, 1985
  • First Distinguished Achievement Award, Society for Conservation Biology, 1987
  • Gold Medal, World Wildlife Fund International, 1987
  • AAAS/Scientific American Gerard Piel Award for Service to Science in the Cause of Humankind, 1989
  • Crafoord Prize in Population Biology and the Conservation of Biological Diversity, The Royal Swedish Academy of Sciences, 1990
  • MacArthur Prize Fellowship, 1990-1995
  • Major Achievement Award, New York City Audubon Society, 1991
  • Volvo Environment Prize, 1993
  • World Ecology Medal, International Center for Tropical Ecology, 1993
  • Sasakawa Environment Prize, United Nations Environment Programme, 1994
  • Heinz Award for the Environment, 1995
  • Tyler Prize for Environmental Achievement, 1998
  • Dr. A.H. Heineken Prize for Environmental Sciences, 1998
  • One Hundred Champions of Conservation, Natl. Audubon Society, 1998
  • Blue Planet Prize of the Asahi Glass Foundation, Japan, 1999
  • Distinguished Scientist Award, AIBS, 2001
  • Eminent Ecologist Award, Ecological Society of America, 2001

Został uhonorowany przez liczne stowarzyszenia naukowe i inne organizacje tytułami[2]

Otrzymał honorowy tytuł Doctor of Humane Letters University of the Pacific (1970) i doktoraty HC Bethany College (1990) i Ohio Wesleyan University (1990)[2].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Formuła T=PAT budzi kontrowersje (zob. np. Ray Anderson o logice ekorozwoju w biznesie).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Paul R. Ehrlich, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2013-07-20] (ang.).
  2. a b c d e f Paul R. Ehrlich. Curriculum Vitae. [w:] Strona internetowa Stanford University [on-line]. [dostęp 2013-07-20]. (ang.).
  3. a b 1998 Tyler Prize for Environmental Achievement awarded to Anne and Paul Ehrlich of Stanford University. [w:] Stanford News Service [on-line]. [dostęp 2018-05-07]. (ang.).
  4. Peter Ward: Kres ewolucji. Dinozaury, wielkie wymierania i bioróżnorodność. Warszawa: Prószyński i S-ka, s. 40, 300, 311, seria: Na ścieżkach nauki. ISBN 83-86669-57-8.
  5. a b Jan M. Szymański: Zmiany globalne i globalne zagrożenia. [w:] Fragmenty książki Złożona teoria biosfery. Wiedza i wiara ery jutra. Paradygmat przetrwania [on-line]. [dostęp 2013-07-21]. (pol.).
  6. a b Paul-Marie Boulanger: Wszystkie odcienie ekopolityki (Artykuł „Beyond old cleavages, new green debates” ukazał się w Green European Journal. Przeł. Katarzyna Sosnowska). [w:] Zielone wiadomości [on-line]. 15 kwietnia 2013. [dostęp 2013-07-21]. (pol.).
  7. a b Paul R. Ehrlich, Lawrence H. Goulder: Is Current Consumption Excessive? A General Framework and Some Indications for the United States. [w:] Conservation Biology Volume 21, No. 5 [on-line]. 2007. [dostęp 2013-07-21]. (ang.).
  8. a b Esteemed Conservationist to Discuss „One With Nineveh: Politics, Consumption, and the Human Future”. [w:] Strona internetowa Trinity University [on-line]. 2004. [dostęp 2013-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-02)]. (ang.).
  9. Paul R. Ehrlich. www.stanford.edu Journal Articles, 1995-2004. [w:] Strona internetowa Stanford University [on-line]. [dostęp 2013-07-20]. (ang.).
  10. Paul R. Ehrlich. Complete bibliography, Nov 2004. [w:] Strona internetowa Stanford University [on-line]. [dostęp 2013-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-30)]. (ang.).
  11. Paul R. Ehrlich. Books by Paul R. Ehrlich. [w:] Strona internetowa Stanford University [on-line]. stanford.edu. [dostęp 2013-07-20]. (ang.).
  12. Paul R. Ehrlich: The population bomb. Simon & Schuster, 1968. [dostęp 2013-07-20]. (ang.).
  13. a b Paul R. Ehrlich, Anne H. Ehrlich: The population explosion. Simon & Schuster, 1991. [dostęp 2013-07-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]