Przejdź do zawartości

Rudawka (województwo podkarpackie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rudawka
wieś
Ilustracja
Panorama Rudawki
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

przemyski

Gmina

Bircza

Liczba ludności (2011)

212[2][3]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-740[4]

Tablice rejestracyjne

RPR

SIMC

0599586[5]

Położenie na mapie gminy Bircza
Mapa konturowa gminy Bircza, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Rudawka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rudawka”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Rudawka”
Położenie na mapie powiatu przemyskiego
Mapa konturowa powiatu przemyskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Rudawka”
Ziemia49°42′27″N 22°26′49″E/49,707500 22,446944[1]
Kapliczka w Rudawce
Dawna cerkiew św. Sawy w Rudawce

Rudawkawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza[5][6]. Leży na terenie Pogórza Przemyskiego, nad potokiem Rudawka dopływem Stupnicy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Rudawka[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0599592 Zabrzeskie część wsi

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś powstała w połowie XV wieku, wchodziła w skład dóbr birczańskich. Istniała przed 1464 roku. Wieś prawa wołoskiego, położona była w drugiej połowie XV wieku w ziemi sanockiej województwa ruskiego[7]. Pierwsza wzmianka (o intensywnej gospodarce pasterskiej) pochodzi z 1485 r.

W spisie z 1510 r. wykazano podatki płacone od 5 łanów, młyna i 100 owiec.

W latach 15171521 występują wzmianki o providus Ivanus Munkacz scultetus hereditarius de Rudawka.

W XVII wieku wieś była własnością Stanisława Stadnickiego, zwanego "Diabłem łańcuckim" – w tych czasach była siedzibą rozbójników napadających na sąsiednie miejscowości. Później była własnością jego syna – Zygmunta Stadnickiego.

W XVIII i XIX wieku działała w miejscowości huta szkła. Na początku XIX wieku wieś należała do austriackiej rodziny Schmid.

Na przełomie XIX i XX wieku właścicielami Rudawki oraz pobliskiego Kotowa była rodzina Porembalskich. W połowie XIX wieku właścicielami posiadłości tabularnej w Rudawce byli Jerzy i Wiktora Podembalscy[8]. Później dobra posiadał Henryk Kapiszewski.

W II Rzeczypospolitej wieś położona powiecie dobromilskim województwa lwowskiego. W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 21 Polaków i 3 Ukraińców oraz spalili część gospodarstw[9].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Informacje o miejscowości z 1929:

  • właściciel ziemski: Eljasz Leon (330 ha),
  • drzewo: Bezem A.,
  • kołodziej: Mliczek J.,
  • kowal: Gąska J.,
  • różne towary: Bezem E. i L.,
  • stolarz: Pleśniak J.,
  • tartak parowy: Eljasz Leon,
  • tytoniowe wyroby: Mezem M.

29 listopada 1945 wieś została spalona przez UPA.

Nazwa wsi Rudawka i potoku Rudawka pochodzi prawdopodobnie od "rudych" gleb bagiennych w dolinie potoku – są to darniowe rudy żelaza.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 117868
  2. Wieś Rudawka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-04-07], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-04-07].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1097 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Grzegorz Jawor, Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu, Lublin 2000, s. 212, 223.
  8. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 186.
  9. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Wydawnictwo Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 140-141, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]