Stanisław Komornicki-Nałęcz
major artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
26 sierpnia 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1916–1940 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca dywizjonu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Stanisław Komornicki[a] herbu Nałęcz (ur. 26 sierpnia 1898 w Równem, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 26 sierpnia 1898 w Równem, w ówczesnym powiecie krośnieńskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Prota i Ewy z Niesiołowskich[2]. Był starszym bratem Bogusława. Maturę uzyskał w 1916 w gimnazjum w Wiedniu. 10 maja 1916 wcielony do 24 pułku strzelców polowych, następnie przeniesiony do 59 pułku artylerii polowej armii austriackiej. Ukończył szkołę artylerii w Preszburgu.
9 listopada 1918 wstąpił do Wojska Polskiego i dostał przydział do pociągu pancernego „Piłsudczyk”. Walczył w bitwie o Lwów i innych działaniach wojny polsko-ukraińskiej, następnie w wojnie polsko-bolszewickiej. W marcu 1920 pod Nachowem przyczynił się do zwycięstwa nad nieprzyjacielskim pociągiem pancernym[3]. Za czyn ten został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Po wojnie pozostał w zawodowej służbie wojskowej. W 1923 pełnił służbę na stanowisku dowódcy pociągu pancernego nr 12, pozostając oficerem nadetatowym 9 pułku artylerii polowej w Białej Podlaskiej[4]. W następnym roku został przeniesiony do 23 pułku artylerii polowej w Będzinie[5][6] na stanowisko adiutanta pułku. W 1924 awansował do stopnia kapitana. W 1930 odkomenderowany do Biura Ogólno-Administracyjnego MSWojsk.[7] Z dniem 1 sierpnia 1933 został przeniesiony do 17 pułku artylerii lekkiej w Gnieźnie[8]. 4 lutego 1934 został awansowany na stopień majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii[9]. Po awansie został wyznaczony na stanowisko dowódcy dywizjonu[10]. Od 1938 był I zastępcą dowódcy 13 dywizjonu artylerii konnej w Brodach (od następnego roku w Kamionce Strumiłowej)[2].
W kampanii wrześniowej 1939 dowódca 49 dywizjonu artylerii lekkiej, ranny 17 września 1939 podczas obrony Twierdzy Brzeskiej przed XIX Korpusem Pancernym Wehrmachtu gen. Heinza Guderiana[2].
Po agresji ZSRR na Polskę wzięty do niewoli sowieckiej, osadzony w obozie w Szepietówce, potem w Starobielsku. Zamordowany przez NKWD wiosną 1940 w Charkowie, pochowany potajemnie w masowym grobie w Piatichatkach. Figuruje w wykazie poz. 1615. Obecnie spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[2].
Minister obrony narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień podpułkownika[11]. W dniach 9–10 listopada 2007 roku w Warszawie były odczytywane nazwiska ofiar zbrodni katyńskiej, awansowanych na wyższe stopnie wojskowe i służbowe, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[12].
Stanisław Komornicki był żonaty z Izabellą z Szulców, z którą miał syna Jacka (ur. 1933) oraz córki Izabellę (ur. 1934) i Marię (ur. 1938)[3].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 5182
- Złoty Krzyż Zasługi – 11 listopada 1937 „za zasługi w służbie wojskowej”[13]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928[14][15]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
- Państwowa Odznaka Sportowa[16]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Stanisław II Komornicki”, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko, a mianowicie por. lek. Stanisława I Komornickiego (ur. 7 czerwca 1886), oficera rezerwy 2 Batalionu Sanitarnego w Lublinie[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 731, 823, 992, 1137, 1231.
- ↑ a b c d e f Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 238.
- ↑ a b Polak (red.) 1991 ↓, s. 70.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 731, 823, 992.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 680, 747.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 397, 465.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 430.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 136.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 5 lutego 1934 roku, s. 72.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 149.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 15 [dostęp 2024-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 14.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 188.
- ↑ Na podstawie fotografii [1].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Jeńcy polscy obozu przejściowego w Szepietówce
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Ludzie urodzeni w Równem
- Majorowie artylerii II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Państwową Odznaką Sportową
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 13 Dywizjonu Artylerii Konnej
- Oficerowie 17 Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie 23 Pułku Artylerii Lekkiej (II RP)
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Uczestnicy I wojny światowej (Austro-Węgry)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1898
- Zmarli w 1940
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie