Przejdź do zawartości

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Okręgi, w których odbyły się wybory uzupełniające do Senatu VIII kadencji

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji (2011–2015) odbyły się cztery razy: 21 kwietnia 2013 (okręg nr 73), 8 września 2013 (okręg nr 55), 7 września 2014 (okręgi nr 47, 73 i 82) i 8 lutego 2015 (okręg nr 75). Do obsadzenia było sześć wakujących mandatów. W dwóch przypadkach przyczyną była śmierć senatorów wybranych w 2011, w dwóch kolejnych – wybór do Parlamentu Europejskiego w 2014, w jednym – wybór na urząd marszałka województwa, w dalszym – zrzeczenie się mandatu, w związku z powołaniem na członka Komisji Europejskiej.

We wszystkich wyborach zwyciężyli przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości, w czterech przypadkach broniąc mandatów posiadanych wcześniej przez tę partię i w dwóch przejmując je od Platformy Obywatelskiej.

Lista wyborów uzupełniających do Senatu VIII kadencji

[edytuj | edytuj kod]
Okręg Data Były senator[a] Wybrany senator[a] Frekwencja Przyczyna
73 21 kwietnia 2013 Antoni Motyczka (PO) Bolesław Piecha (PiS) 11,14% śmierć[1]
55 8 września 2013 Władysław Ortyl (PiS) Zdzisław Pupa (PiS) 15,84% wybór na Marszałka Województwa Podkarpackiego[2]
47 7 września 2014 Henryk Górski (PiS) Maria Koc (PiS) 6,62% śmierć[3]
73 Bolesław Piecha (PiS) Izabela Kloc (PiS) 9,44% wybór na posła do Parlamentu Europejskiego[4]
82 Beata Gosiewska (PiS) Jarosław Rusiecki (PiS) 7,33%
75 8 lutego 2015 Elżbieta Bieńkowska (PO) Czesław Ryszka (PiS) 7,34% zrzeczenie się mandatu[5][b]

Przyczyny zarządzania wyborów uzupełniających

[edytuj | edytuj kod]

Podstawą prawną zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji była Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1277).

Zgodnie z art. 279 w razie utraty mandatu przez senatora Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zarządzał przeprowadzenie wyborów uzupełniających w okręgu, z którego został on wybrany, w ciągu 3 miesięcy od dnia stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora. Wyborów uzupełniających nie przeprowadzano w okresie 6 miesięcy przed dniem, w którym upływał termin zarządzenia wyborów do Sejmu. Głosowanie przeprowadzano wyłącznie na terytorium kraju.

Wygaśnięcie mandatu senatora niezwłocznie stwierdzał Marszałek Senatu w formie obwieszczenia w następujących wypadkach:

  • śmierci senatora;
  • utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów;
  • pozbawienia mandatu prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
  • zrzeczenia się mandatu;
  • zajmowania w dniu wyborów stanowiska lub funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć z mandatem senatora (z wyjątkiem[jakim?]);
  • objęcia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej;
  • powołania w toku kadencji na stanowisko lub powierzenia funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć ze sprawowaniem mandatu senatora;
  • wyboru w toku kadencji na posła do Parlamentu Europejskiego.

Wybory uzupełniające 21 kwietnia 2013 (okręg nr 73)

[edytuj | edytuj kod]
Okręg wyborczy nr 73 na tle Polski

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu nr 73, które odbyły się 21 kwietnia 2013, zostały zarządzone postanowieniem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z 19 lutego 2013[6] z powodu śmierci Antoniego Motyczki (24 stycznia 2013). Przeprowadziła je Okręgowa Komisja Wyborcza w Katowicach.

Mandat senatorski uzyskał Bolesław Piecha – utracił przy tym mandat posła, który zdobył w wyborach w 2011.

Kalendarz wyborczy

[edytuj | edytuj kod]
  • do 2 marca 2013 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
  • do 12 marca 2013 do godz. 24:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
  • 19 kwietnia 2013 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
  • 21 kwietnia 2013, godz. 7:00–21:00 – głosowanie[6].

Kandydaci

[edytuj | edytuj kod]

Swoje kandydatury zarejestrowali[7]:

  1. Mirosław Duży (Platforma Obywatelska),
  2. Grażyna Kohut (Polskie Stronnictwo Ludowe),
  3. Janusz Korwin-Mikke (Nowa Prawica – Janusza Korwin-Mikke) – były poseł,
  4. Józef Makosz (KWW Józefa Makosza),
  5. Piotr Masłowski (KWW Piotra Masłowskiego),
  6. Bolesław Piecha (Prawo i Sprawiedliwość) – poseł, były wiceminister zdrowia,
  7. Paweł Polok (KWW Autonomia dla Ziemi Śląskiej),
  8. Krzysztof Sajewicz (Sojusz Lewicy Demokratycznej).

Okręgowa Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji kandydatur Demokracji Bezpośredniej i KWW Kochających Śląsk z powodu nieuzyskania przez kandydatów poparcia prawidłowo złożonych podpisów 2000 wyborców[7].

Józef Makosz i Paweł Polok kandydowali w poprzednich wyborach w tym okręgu (październik 2011).

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]
Zwycięzcy wyborów w poszczególnych gminach:

     Bolesław Piecha

     Mirosław Duży

     Paweł Polok

     Józef Makosz

Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Liczba % +/–
Bolesław Piecha Prawo i Sprawiedliwość 7769 28,48 +6,30
Józef Makosz KWW Józefa Makosza 5345 19,59 +4,72
Mirosław Duży Platforma Obywatelska RP 4913 18,01 –16,10
Paweł Polok KWW Autonomia dla Ziemi Śląskiej 3578 13,12 –8,80
Grażyna Kohut Polskie Stronnictwo Ludowe 2280 8,36 -
Janusz Korwin-Mikke Nowa Prawica – Janusza Korwin-Mikke 2160 7,92 -
Krzysztof Sajewicz Sojusz Lewicy Demokratycznej 775 2,84 -
Piotr Masłowski KWW Piotra Masłowskiego 459 1,68 -
Frekwencja: 11,14%
Liczba głosów ważnych: 27 279 (99,17%)
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Wybory uzupełniające 8 września 2013 (okręg nr 55)

[edytuj | edytuj kod]
Okręg wyborczy nr 55 na tle Polski

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu nr 55, które odbyły się 8 września 2013, zostały zarządzone postanowieniem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z 4 lipca 2013[8] z powodu wyboru Władysława Ortyla na urząd marszałka województwa podkarpackiego (27 maja 2013). Przeprowadziła je Okręgowa Komisja Wyborcza w Rzeszowie.

Mandat senatorski uzyskał Zdzisław Pupa, który zasiadał już w izbie wyższej w latach 2007–2011.

Kalendarz wyborczy

[edytuj | edytuj kod]
  • do 20 lipca 2013 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
  • do 30 lipca 2013 do godz. 24:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
  • 6 września 2013 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
  • 8 września 2013, godz. 7:00–21:00 – głosowanie[8].

Kandydaci

[edytuj | edytuj kod]

Swoje kandydatury zarejestrowali[9]:

  1. Ireneusz Dzieszko (KWW Prawica Podkarpacka),
  2. Józef Habrat (Samoobrona),
  3. Ewa Kantor (KWW Ewy Kantor) – była posłanka,
  4. Mariusz Kawa (KKW Platforma Obywatelska - Polskie Stronnictwo Ludowe),
  5. Andrzej Marciniec (Polska Jest Najważniejsza),
  6. Zdzisław Pupa (Prawo i Sprawiedliwość) – były poseł, były senator,
  7. Kazimierz Ziobro (Solidarna Polska Zbigniewa Ziobro) – poseł.

Mariusz Kawa kandydował w poprzednich wyborach w tym okręgu (październik 2011).

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]
Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Liczba % +/–
Zdzisław Pupa Prawo i Sprawiedliwość 35 640 60,48 +11,31
Mariusz Kawa KKW Platforma ObywatelskaPolskie Stronnictwo Ludowe 12 495 21,33 –15,20[c]
Kazimierz Ziobro Solidarna Polska Zbigniewa Ziobro 6494 11,09 -
Ewa Kantor KWW Ewy Kantor 1617 2,76 -
Ireneusz Dzieszko KWW Prawica Podkarpacka 1318 2,25 -
Andrzej Marciniec Polska Jest Najważniejsza 772 1,32 -
Józef Habrat Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej 247 0,42 -
Frekwencja: 15,84%
Liczba głosów ważnych: 58 583 (98,37%)
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Wybory uzupełniające 7 września 2014 (okręgi nr 47, 73 i 82)

[edytuj | edytuj kod]

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, które odbyły się 7 września 2014, zostały zarządzone postanowieniem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z 25 czerwca 2014[10]:

Mandaty senatorskie uzyskali: Maria Koc, Izabela Kloc i Jarosław Rusiecki (dwoje ostatni utracili przy tym mandaty poselskie, które zdobyli w wyborach w 2011).

Kalendarz wyborczy

[edytuj | edytuj kod]
  • do 19 lipca 2014 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
  • do 29 lipca 2014 do godz. 24:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
  • 5 września 2014 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
  • 7 września 2014, godz. 7:00–21:00 – głosowanie[10].

Okręg nr 47

[edytuj | edytuj kod]
Okręg wyborczy nr 47 na tle Polski

Kandydaci

[edytuj | edytuj kod]

Swoje kandydatury zarejestrowali[11]:

  1. Krzysztof Bosak (KWW Ruch Narodowy) – były poseł,
  2. Andrzej Gorayski (Demokracja Bezpośrednia),
  3. Dariusz Jaszczuk (Platforma Obywatelska),
  4. Maria Koc (Prawo i Sprawiedliwość) – radna sejmiku mazowieckiego,
  5. Zdzisław Litwińczuk (Partia Demokratyczna – demokraci.pl),
  6. Zbigniew Stąsiek (Sojusz Lewicy Demokratycznej).

Swoje kandydatury wycofali Cezary Jaworski (Nowa Prawica – Janusza Korwin-Mikke) i Bartłomiej Bodio (Polskie Stronnictwo Ludowe), odpowiednio 29 i 31 lipca 2014[11].

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]
Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Liczba % +/–
Maria Koc Prawo i Sprawiedliwość 9832 58,35 +19,53
Dariusz Jaszczuk Platforma Obywatelska RP 4855 28,81 +3,06
Krzysztof Bosak Ruch Narodowy 1082 6,42 -
Zbigniew Stąsiek Sojusz Lewicy Demokratycznej 666 3,95 -
Zdzisław Litwińczuk Partia Demokratyczna – demokraci.pl 226 1,34 -
Andrzej Gorayski Demokracja Bezpośrednia 188 1,12 -
Frekwencja: 6,62%
Liczba głosów ważnych: 16 849 (98,71%)
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Okręg nr 73

[edytuj | edytuj kod]
Okręg wyborczy nr 73 na tle Polski

Kandydaci

[edytuj | edytuj kod]

Swoje kandydatury zarejestrowali[12]:

  1. Piotr Chmielowski (Sojusz Lewicy Demokratycznej) – poseł,
  2. Izabela Kloc (Prawo i Sprawiedliwość) – posłanka, była radna sejmiku śląskiego,
  3. Marek Krząkała (Platforma Obywatelska) – poseł,
  4. Maciej Urbańczyk (Nowa Prawica – Janusza Korwin-Mikke).

Okręgowa Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji kandydatur Pawła Helisa (KWW „Kochających Śląsk”) i Jacka Lanusznego (Ruch Narodowy)[12].

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]
Zwycięzcy wyborów w poszczególnych gminach:

     Izabela Kloc

     Marek Krząkała

Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Liczba % +/–
Izabela Kloc Prawo i Sprawiedliwość 11 146 48,56 +20,08
Marek Krząkała Platforma Obywatelska RP 9665 42,11 +24,10
Maciej Urbańczyk Nowa Prawica – Janusza Korwin-Mikke 1218 5,31 –1,60
Piotr Chmielowski Sojusz Lewicy Demokratycznej 922 4,01 +2,47
Frekwencja: 9,44%
Liczba głosów ważnych: 22 951 (98,94%)
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Okręg nr 82

[edytuj | edytuj kod]
Okręg wyborczy nr 82 na tle Polski

Kandydaci

[edytuj | edytuj kod]

Swoje kandydatury zarejestrowali[13]:

  1. Kazimierz Jesionek (Sojusz Lewicy Demokratycznej),
  2. Kazimierz Kotowski (Polskie Stronnictwo Ludowe) – były radny sejmiku świętokrzyskiego, były członek zarządu województwa świętokrzyskiego,
  3. Małgorzata Marenin (Demokracja Bezpośrednia),
  4. Zbigniew Pacelt (Platforma Obywatelska) – poseł,
  5. Jarosław Rusiecki (Prawo i Sprawiedliwość) – poseł,
  6. Jacek Wójcicki (Nowa Prawica – Janusza Korwin-Mikke).

Okręgowa Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji kandydatury Jana Grudniewskiego (Polski Ruch Uwłaszczeniowy)[13].

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]
Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Liczba % +/–
Jarosław Rusiecki Prawo i Sprawiedliwość 10 098 37,04 –0,48
Kazimierz Kotowski Polskie Stronnictwo Ludowe 9737 35,71 +13,06
Zbigniew Pacelt Platforma Obywatelska RP 3817 14,00 -
Kazimierz Jesionek Sojusz Lewicy Demokratycznej 1950 7,15 –9,83
Jacek Wójcicki Nowa Prawica – Janusza Korwin-Mikke 1338 4,91 -
Małgorzata Marenin Demokracja Bezpośrednia 325 1,19 -
Frekwencja: 7,33%
Liczba głosów ważnych: 27 265 (98,28%)
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Wybory uzupełniające 8 lutego 2015 (okręg nr 75)

[edytuj | edytuj kod]
Okręg wyborczy nr 75 na tle Polski

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu nr 75, które odbyły się 8 lutego 2015, zostały zarządzone postanowieniem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z 1 grudnia 2014[14] z powodu zrzeczenia się mandatu przez Elżbietę Bieńkowską (31 października 2014) po jej wyborze na członka Komisji Europejskiej. Przeprowadziła je Okręgowa Komisja Wyborcza w Katowicach.

Mandat senatorski zdobył Czesław Ryszka, który zasiadał już w izbie wyższej w latach 2005 i 2006–2011.

Kalendarz wyborczy

[edytuj | edytuj kod]
  • do 20 grudnia 2014 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
  • do 30 grudnia 2014 do godz. 24:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
  • 6 lutego 2015 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
  • 8 lutego 2015, godz. 7:00–21:00 – głosowanie[14].

Kandydaci

[edytuj | edytuj kod]

Swoje kandydatury zarejestrowali[15]:

  1. Dariusz Dyrda (KWW Ze Śląska – Nie z Partii) – działacz Ruchu Autonomii Śląska,
  2. Michał Gramatyka (Platforma Obywatelska) – radny sejmiku śląskiego,
  3. Czesław Ryszka (Prawo i Sprawiedliwość) – były poseł, były senator.

Dariusz Dyrda kandydował w poprzednich wyborach w tym okręgu (październik 2011).

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]
Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Liczba % +/–
Czesław Ryszka Prawo i Sprawiedliwość 8541 56,57 -
Michał Gramatyka Platforma Obywatelska RP 4452 29,49 –15,75
Dariusz Dyrda KWW Ze Śląska – Nie z Partii 2104 13,94 -
Frekwencja: 7,34%
Liczba głosów ważnych: 15 097 (98,85%)
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza
  1. a b W nawiasie podano skrót nazwy komitetu wyborczego, który zgłosił do wyborów danego kandydata.
  2. Elżbieta Bieńkowska zrzekła się mandatu w związku z powołaniem na członka Komisji Europejskiej (Decyzja Rady Europejskiej z dnia 23 października 2014 r. w sprawie mianowania Komisji Europejskiej Dz. Urz. UE L 311 z 23.10.2014).
  3. W porównaniu z odsetkiem głosów oddanych na kandydata PSL w 2011.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Postanowienie Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 lutego 2013 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Antoniego Motyczki (M.P. z 2013 r. poz. 70).
  2. Postanowienie Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Władysława Ortyla (M.P. z 2013 r. poz. 560).
  3. Postanowienie Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 czerwca 2014 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Henryka Górskiego (M.P. z 2014 r. poz. 477).
  4. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 26 maja 2014 r. o wynikach wyborów posłów do Parlamentu Europejskiego przeprowadzonych w dniu 25 maja 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 692).
  5. Postanowienie Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 listopada 2014 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senator Elżbiety Bieńkowskiej (M.P. z 2014 r. poz. 1145).
  6. a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2013 r. poz. 256).
  7. a b Wykaz komitetów, które dokonały zgłoszenia kandydatów w wyborach uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu nr 73, zarządzonych na 21 kwietnia 2013 r.. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-24)].
  8. a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 lipca 2013 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2013 r. poz. 787).
  9. Komitety wyborcze, które dokonały zgłoszenia kandydata na senatora w wyborach uzupełniających w okręgu wyborczym nr 55 do Senatu RP zarządzonych na dzień 8 września 2013 r.. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-13)].
  10. a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2014 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2014 r. poz. 859).
  11. a b Komitety wyborcze, które dokonały zgłoszenia kandydata na senatora w wyborach uzupełniających do Senatu RP w okręgu nr 47, zarządzonych na dzień 7 września 2014. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2014-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].
  12. a b Komitety wyborcze, które dokonały zgłoszenia kandydata na senatora w wyborach uzupełniających do Senatu RP w okręgu nr 73, zarządzonych na dzień 7 września 2014. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2014-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].
  13. a b Komitety wyborcze, które dokonały zgłoszenia kandydatów na senatora w wyborach uzupełniających do Senatu RP w województwie świętokrzyskim w okręgu wyborczym nr 82, zarządzonych na dzień 7 września 2014 r.. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2014-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].
  14. a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 grudnia 2014 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2014 r. poz. 1732).
  15. Komitety wyborcze, które dokonały zgłoszenia kandydatów na senatora w wyborach uzupełniających do Senatu RP w okręgu nr 75, zarządzonych na dzień 8 lutego 2015 r.. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2015-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-09)].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]