Przejdź do zawartości

XVI wiek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

XV wiek <> XVII wiek

Lata 1500.Lata 1510.Lata 1520.Lata 1530.Lata 1540.Lata 1550.Lata 1560.Lata 1570.Lata 1580.Lata 1590.

1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600


Począwszy od roku 1492, od odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba, nastaje wiek wielkich odkryć geograficznych i europejskiego kolonializmu.

Wydarzenia historyczne 1501-1510

[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia historyczne 1511-1520

[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia historyczne 1521-1530

[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia historyczne 1531-1540

[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia historyczne 1541-1550

[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia historyczne 1551-1560

[edytuj | edytuj kod]
  • 1551 – założono obecny Narodowy Uniwersytet Autonomiczny Meksyku (22 września)
  • 1552 – na zamku w Chambord niemieccy książęta protestanccy i król Francji Henryk II Walezjusz zawarli układ skierowany przeciw cesarzowi Karolowi V Habsburgowi (15 stycznia)
  • 1553 – Indianie z plemienia Araukanów rozgromili Hiszpanów w bitwie pod chilijskim Tupacel (25 grudnia)
  • 1554 – w londyńskiej Tower z rozkazu Marii I stracono Jane Grey, zwaną „dziewięciodniową królową” (12 lutego)
  • 1555 – zawarcie pokoju w Augsburgu (25 września). Abdykacja cesarza Karola V (1556). Podział monarchii habsburskiej
  • 1556trzęsienie ziemi w chińskiej prowincji Shaanxi, które spowodowało śmierć około 830 tys. osób (23 stycznia). Wstrząsy wywołały odkształcenia terenu, także w sąsiednich prowincjach Chin
  • 1557 – mistrz zakonu inflanckiego Wilhelm Fürstenberg podpisał traktat pozwolski, w którym zakon zobowiązywał się do sprzyjania Litwie (14 września)
  • 15581570III wojna polsko-rosyjska o Inflanty (VI wojna litewsko-rosyjska)
  • 1559 – w Cateau-Cambrésis zawarto pokój hiszpańsko-francuski i osobny pokój francusko-angielski (3 kwietnia). Zakończyło to wojnę o hegemonię w Europie między Walezjuszami a Habsburgami
  • 1560 – Anglia i Szkocja podpisały Traktat Edynburski (6 lipca)

Wydarzenia historyczne 1561-1570

[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia historyczne 1571-1580

[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia historyczne 1581-1590

[edytuj | edytuj kod]
  • 1581 – ogłoszono niepodległość konfederacji północnych prowincji Niderlandów od Hiszpanii (26 lipca)
  • 1582 – papież Grzegorz XIII wydał bullę Inter gravissimas wprowadzającą kalendarz gregoriański (24 lutego)
  • 1583 – sir Humphrey Gilbert oficjalnie ogłosił Nową Fundlandię kolonią angielską, pierwszą na kontynencie północnoamerykańskim (5 sierpnia)
  • 1584 – zakończono budowę pałacu Escorial pod Madrytem (13 września)
  • 1585 – francuska Liga Katolicka zawarła traktat sojuszniczy z Hiszpanią (2 stycznia)
  • 1586 – został założony Tiumeń, pierwsze rosyjskie miasto na Syberii (29 lipca)
  • 1587Francis Drake zniszczył flotę hiszpańską w Kadyksie, opóźniając w ten sposób przygotowania Hiszpanii do inwazji na Anglię (19 kwietnia)
  • 1588 – klęska Wielkiej Armady (8 sierpnia)
  • 1589 – król Francji i były król Polski Henryk III Walezy został śmiertelnie zraniony nożem przez dominikanina Jacques’a Clémenta (1 sierpnia)
  • 1590trzęsienie ziemi o sile 6,0° w skali Richtera w Wiedniu i Dolnej Austrii (15 września)

Wydarzenia historyczne 1591-1600

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
43 Henryk VII 28 stycznia 1457
Pembroke
21 kwietnia 1509
Richmond
1485-1509 Edmund Tudor (ok. 1430-1456), 1 hrabia Richmond
Małgorzata Beaufort (1443-1509), c. Jan Beauforta, 1 księcia Somerset
44 Henryk VIII 28 czerwca 1491
Greenwich
28 stycznia 1547
Whitehall
1509-1547 Henryk VII Tudor (1457-1509), król Anglii
Elżbieta (1466-1503), c. Edwarda IV
45 Edward VI 12 października 1537
Hampton Court
6 lipca 1553
Greenwich
1547-1553 Henryk VIII Tudor (1491-1547), król Anglii
Jane Seymour (1507-1537), c. sir. Johna Seymoura
46 Joanna Grey 12 października 1537
12 lutego 1554
Tower
1553 Henry Grey (ok. 1515-1554), 1 książę Suffolk
Frances Brandon (1517-1559), c. Charles Brandona, 1 ks. Suffolk
47 Maria I Krwawa 18 lutego 1516
Greenwich
17 listopada 1558
St. James’s Palace
1553-1558 Henryk VIII Tudor (1491-1547), król Anglii
Katarzyna (1485-1536), c. Ferdynanda II Katolickiego, króla Aragonii
48 Elżbieta I Wielka 7 września 1533
Greenwich
24 marca 1603
Richmond
1558-1603 Henryk VIII Tudor (1491-1547), król Anglii
Anna Boleyn (1501-1536), c. Tomasza Boleyna, 1 hrabiego Wiltshire
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
39 Ludwik XII 27 czerwca 1462
Chateau de Blois
1 stycznia 1515
Paryż
1498-1515 Karol de Valois (1394-1465), książę Orleanu
Maria von Kleve, c. Adolfa I, księcia Kleve
40 Franciszek I 12 września 1494
Cognac
31 lipca 1547
Chateau de Rambouillet
1515-1547 Karol de Valois (1459-1496), hrabia Angoulême
Ludwika (1476-1531), c. Filipa II, księcia Sabaudii
41 Henryk II 31 marca 1519
Saint-Germain-en-Laye
10 lipca 1559
Paryż
1547-1559 Franciszek I (1494-1547), król Francji
Klaudia de Valois (1499-1524), c. Ludwika XII, króla Francji
42 Franciszek II 19 stycznia 1544
Fontainebleau
5 grudnia 1560
Orlean
1559-1560 Henryk II (1519-1559), król Francji
Katarzyna Medycejska (1519-1589), c. Wawrzyńca II Medyceusza, księcia Urbino
43 Karol IX 27 czerwca 1550
Saint-Germain-en-Laye
30 maja 1574
Vincennes
1560-1574 Henryk II (1519-1559), król Francji
Katarzyna Medycejska (1519-1589), c. Wawrzyńca II Medyceusza, księcia Urbino
44 Henryk III 19 września 1551
Fontainebleau
2 sierpnia 1589
Saint-Cloud
1574-1589 Henryk II (1519-1559), król Francji
Katarzyna Medycejska (1519-1589), c. Wawrzyńca II Medyceusza, księcia Urbino
45 Henryk IV Wielki 13 grudnia 1553
Pau
14 maja 1610
Paryż
1589-1610 Antoni de Bourbon (1518-1562), król Nawarry
Joanna III d’Albert (1528-1572), królowa Nawarry, c. Henryka II, króla Nawarry
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
39 Maksymilian I 22 marca 1459
Wiener Neustadt
12 stycznia 1519
Wels
1493-1519 Fryderyk III Habsburg (1415-1493), cesarz rzymski
Eleonora d’Aviz (1434-1467), c. Edwarda I, króla Portugalii
40 Karol V 24 lutego 1500
Gent
21 września 1558
Yuste
1519-1556 Filip I Piękny (1478-1506), król Kastylii
Joanna Szalona (1479-1555), c. Ferdynanda II Katolickiego, króla Aragonii
41 Ferdynand I 10 marca 1503
Madryt
25 lipca 1564
Wiedeń
1556-1564 Filip I Piękny (1478-1506), król Kastylii
Joanna Szalona (1479-1555), c. Ferdynanda II Katolickiego, króla Aragonii
42 Maksymilian II 31 lipca 1527
Wiedeń
12 października 1576
Regensburg
1564-1576 Ferdynand I Habsburg (1503-1564), cesarz rzymski
Anna Jagiellonka (1503–1547), c. Władysława II Jagiellończyka, króla Czech i Węgier
43 Rudolf II 18 lipca 1552
Wiedeń
20 stycznia 1612
Praga
1576-1612 Maksymilian II Habsburg (1527-1576), cesarz rzymski
Maria Habsburg (1528-1603), c. Karola V, cesarza rzymskiego
Okres panowania Imię władcy Portret władcy Rodzice Data urodzin Data śmierci Data koronacji Wybrany równolegle Informacje dodatkowe
1492-1501 Jan I Olbracht Kazimierz IV Jagiellończyk,
Elżbieta Rakuszanka
27 grudnia 1459 17 czerwca 1501 23 września 1492
1501-1506 Aleksander Jagiellończyk Kazimierz IV Jagiellończyk,
Elżbieta Rakuszanka
5 sierpnia 1461 19 sierpnia 1506 12 grudnia 1501 Wielki książę litewski 1492-1506.
1506-1548 Zygmunt I Stary Kazimierz IV Jagiellończyk,
Elżbieta Rakuszanka
1 stycznia 1467 1 kwietnia 1548 24 stycznia 1507 Wielki książę litewski 1506-1548.
1548-1572 Zygmunt II August Zygmunt I Stary,
Bona Sforza
1 sierpnia 1520 7 lipca 1572 20 lutego 1530 Wielki książę litewski. Koregent Zygmunta I na tronie litewskim od 1529 roku oraz w królestwie Polskim od koronacji w 1530 roku (vivente rege). Władzę przejął po śmierci Zygmunta I Starego w 1548 roku.
1573–1575 Henryk Walezy Henryk II Walezjusz,
Katarzyna Medycejska
19 września 1551 2 sierpnia 1589 11 maja 1573

21 lutego 1574

Walezjusze (linia boczna Kapetyngów)

Król Francji 1574-1589.

1575–1586
(Formalnie do 1596)
Anna Jagiellonka Zygmunt I Stary,
Bona Sforza
18 października 1523 9 września 1596 13 grudnia 1575

1 maja 1576

Maksymilian II Habsburg Jagiellonowie

Współrządziła z mężem (Stefanem Batorym), po jego śmierci i koronacji jej siostrzeńca (Zygmunta III) wpływała na politykę państwa.

1576–1586 Stefan Batory Stefan Batory,
Katarzyna Telegdi
27 września 1533 12 grudnia 1586 15 grudnia 1575

1 maja 1576

Batory

Książę Siedmiogrodu 1571-1586.

1587–1632 Zygmunt III Waza Jan III Waza,
Katarzyna Jagiellonka
20 czerwca 1566 30 kwietnia 1632 19 sierpnia 1587

27 grudnia 1587

Maksymilian III Habsburg Wazowie

Król Szwecji 1592-1599.

Anna Boleyn
William Byrd
Miguel de Cervantes
John Dee
Erazm z Rotterdamu
Hans Holbein
Ben Jonson
Mikołaj Kopernik
Marcin Luter
  • Jan Łaski (14561531) – prymas Polski, kanclerz wielki koronny, autor Statutów Łaskiego
  • Jan Łaski (14991560) – duchowny katolicki, potem protestant i działacz reformacji
Thomas More
Francisco Pizarro
  • Jakub Uchański – arcybiskup Gniezna i sekretarz i zarządca dóbr królowej Bony.
Amerigo Vespucci

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]