Przejdź do zawartości

Zych ze Zgorzelic

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zych ze Zgorzelic
Postać z Krzyżaków
Twórca

Henryk Sienkiewicz

Wystąpienia

Krzyżacy (powieść),
Krzyżacy (film)

Grany przez

Stanisław Winczewski

Dane biograficzne
Data urodzenia

XIV wiek

Zych ze Zgorzelic – fikcyjna postać z powieści Krzyżacy Henryka Sienkiewicza (1887–1900); rycerz.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był ojcem Jagienki, sąsiadem Maćka i Zbyszka. Po śmierci żony samotnie wychowywał liczną gromadkę dzieci, opiekę nad gospodarstwem powierzył córce[1][2].

Rzadko przebywał w Zgorzelicach[3], pozostawiając Jagienkę pod opieką ojca chrzestnego – opata Jaśka z Tulczy. Wraz z nim pragnął, by dziewczyna wyszła za Zbyszka z Bogdańca[4][5][6]. Posiadał dużą posiadłość – Moczydoły (które zostawił w spadku Jagience)[7][8] i Zgorzelice[9][10].

Zginął z rąk Krzyżaków w czasie napadu na dwór księcia oświęcimskiego, u którego przebywał w gościnie[10].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Zych „słynął istotnie z dobroci i uczynności”[11]. Był zawsze wesoły[12].

W adaptacji filmowej

[edytuj | edytuj kod]

W filmie w reżyserii Aleksandra Forda (1960) rolę Zycha ze Zgorzelic zagrał Stanisław Winczewski[13].

Recepcja

[edytuj | edytuj kod]

Walery Gostomski, opisując w książce Z przeszłości i z teraźniejszości: studia i szkice krytyczno-literackie, że „Sienkiewicz nakreślił mnóstwo wybornych postaci humorystycznych” jako pierwszy przykład wymienił Jana Zagłobę, po czym jako drugiego scharakteryzował Zycha[14]:

[...] to przecież i dobroduszny, jowialny, śmiejący się wciąż, a śpiewający Zych ze Zgorzelic nie powstydziłby się tej wesołej kompanii i ani przy kuflu, ani w ochocie nikomu zapewne nie dałby się uprzedzić. Zych bardziej jeszcze, aniżeli Maćko, utrzymuje się na optymistycznej powierzchni życia, ślizga się tylko po grzbietach fal życiowych, nie troszcząc się wcale o to, co się pod niemi ukrywa, aż nagle wpada do głębi i ginie w niej bez śladu z tą samą nieświadomością, z jaką żył i używał życia[14].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 83.
  2. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 229.
  3. Miejscowość fikcyjna
  4. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 85.
  5. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 195.
  6. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 410.
  7. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 105.
  8. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 412.
  9. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 93-94.
  10. a b Sienkiewicz 2004 ↓, s. 251.
  11. Sienkiewicz 2004 ↓, s. 87.
  12. Sienkiewicz Henryk, Krzyżacy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-11-12].
  13. Krzyzacy (1960). Internet Movie Database (imdb.com). [dostęp 2017-11-05]. (ang.).
  14. a b Walery Gostomski: Z przeszłości i z teraźniejszości : studia i szkice krytyczno-literackie. Warszawa; Kraków: Gebethner i Wolff; G. Gebethner, 1904, s. 389.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]