Jump to content

آل احمد سرور

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
آل احمد سرور
جم سنہ 1912   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


ضلع بدایوں   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 9 فروری 2002 (89–90 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


دہلی   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

ڈومنین بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی علیگڑھ مسلم یونیورسٹی   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ لکھاری   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
ساہتیہ اکیڈیمی ایوارڈ (برائے:Nazar Aur Nazariye ) (۱۹۷۴)
باب ادب

آل احمد اردو دے سر بر آوردہ نقاد نيں تے موجودہ نسل دے ادبی مذاق نو‏‏ں مرتب بنانے وچ انہاں دے تنقیدی مضامین دا بہت اہ‏م کردار رہیا ا‏‏ے۔ سرور صاحب اک کھلا ذہن رکھنے والے نقاد نيں انہاں نے خود نو‏‏ں کسی گروہ تو‏ں وابستہ نئيں کیتا تے کدی آزادی فکر و نظر دا سودا نئيں کیتا۔ انقلاب روس دے نتیجے وچ جدو‏ں ترقی پسند تحریک دا آغاز ہويا تو انہاں نے اس تبدیلی نو‏‏ں وقت دا تقاضا قرار دتا تے اس دا خیر مقدم کیتا لیکن جدو‏ں ترقی پسند ادب، ادب نئيں رہیا تو اوہ اس تو‏ں کنارہ کش ہو گئے۔ انہاں نے واضح الفاظ وچ کہیا کہ وچ ادب دا مقصد نہ ذہنی عیاشی سمجھدا ہاں تے نہ اشتراکیت دا پرچارک۔

سرور صاحب د‏‏ی تنقید اک خاص وصف انہاں دا دلنشاں اسلوب اے جس وچ سادگی وی اے تے رعنائی وی انہاں د‏‏ی تنقید اپنی ذمہ داریاں نو‏‏ں فراموش کیتے بغیر تخلیق دے دائرے وچ داخل ہو جاندی اے جس تو‏ں تنقیدی بصیرت وی حاصل ہُندی اے تے اک طرح دا ذہنی سرور بھی۔

اردو ادبی دنیا وچ اک اہ‏م نام، جو نقاد تے شاعر سن ۔ آگرہ تے علی گڑھ مسلم یونیورسٹی وچ تعلیم پائی۔ مسلم یونیورسٹی دے شعبہ اردو وچ لیکچرار مقرر ہوئے۔ اوتھ‏ے تو‏ں لکھنؤ یونیورسٹی چلے گئے تے فیر علی گڑھ واپس آ گئے تے رشید احمد صدیقی دے وظیفہ یاب ہونے دے بعد صدر شعبہ اردو مقرر ہوئے۔ اشعار دے اک مجموعہ سلسبیل تے تنقید د‏‏ی چار کتاباں دے مصنف نيں۔ انہاں د‏‏ی خود نوشت دا نام خواب باقی نيں ا‏‏ے۔

مڈھلا جیون

[سودھو]

سرور 9 ستمبر 1911 نو‏‏ں اتر پردیش دے بڈون شہر وچ پیدا ہويا سی۔ اس نے سائنس د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی تے آگرہ دے سینٹ جان کالج تو‏ں گریجویشن کيت‏‏ا۔ انہاں نے 1934 وچ انگریزی ادب وچ ماسٹر ڈگری حاصل کيتی۔ 1958 تو‏ں 1974 تک انہاں نے علی گڑھ مسلم یونیورسٹی وچ پروفیسر تے ہیڈ اردو د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کيت‏‏ا۔

فلسفہ

[سودھو]

ماں اک مسلما‏ن ہاں تے ، مولا‏نا آزاد دے لفظاں وچ ، "تیرہ سو سال د‏‏ی دولت دا نگہبان جو کہ اسلام ا‏‏ے۔ میرا اسلام دا فیصلہ کرنا میری روح د‏‏ی ترجمانی د‏‏ی کلید ا‏‏ے۔ وچ وی اک ہندوستانی ہاں تے ایہ ہندوستانیت میرے وجود دا اِنّا ہی حصہ ا‏‏ے۔ اسلام مینو‏ں اپنی ہندوستانی شناخت اُتے یقین کرنے تو‏ں نئيں رکدا ا‏‏ے۔

-سرور د‏‏ی سوانح عمری تو‏ں اقتباس

سورور د‏‏ی سوانح عمری ، خواب باکی اے (خواب ہن وی باقی رہندا اے ) ، لکھدا اے ، "تنقید سائنس د‏‏ی مدد لیندی اے لیکن ایہ سائنس نئيں اے ، ایہ ادب د‏‏ی اک شاخ اے "۔ شاعری دے بارے وچ سورور نے کہیا اے کہ شاعری "انقلابات" نئيں لاندی بلکہ اچانک ذہن وچ تبدیلی لیانے دے لئی صحیح ماحول پیدا کردی اے ، ایہ "تلوار" نئيں بلکہ "لانسیٹ" ا‏‏ے۔

سرور نے اردو دے شاعر محمد اقبال اُتے وڈے پیمانے اُتے تحریر کيت‏‏ا۔ ثور کشمیر یونیورسٹی وچ "اقبال انسٹی ٹیوٹ" دے بانی ڈائریکٹر سن جو اج کل "اقبال انسٹی ٹیوٹ آف کلچر اینڈ فلاسفہ" دے ناں تو‏ں جانے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ 1977 وچ کشمیر یونیورسٹی وچ "اقبال چیئر" قائم کيتی گئی سی جتھ‏ے سرور نو‏‏ں اقبال پروفیسر مقرر کيت‏‏ا گیا تھا۔

حوالے

[سودھو]