ఆటిజం స్పెక్ట్రం

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
ఆటిజం స్పెక్ట్రమ్
ఇతర పేర్లుఆటిజం స్పెక్ట్రమ్ రుగ్మత, ఆటిస్టిక్ స్పెక్ట్రమ్ డిజార్డర్
ఈ చిత్రాన్ని ఆటిస్టిక్ వ్యక్తి రూపొందించాడు. ఆటిజం అనేక లక్షణాలు (కదులుట, కంటి సంబంధాన్ని నివారించడం వంటివి) ఆటిస్టిక్ వ్యక్తులు సుఖంగా ఉండటానికి సహాయపడే అనుసరణలు.
ప్రత్యేకతమానసిక వైద్యశాస్త్రం, మానసిక వైద్యం
లక్షణాలుకమ్యూనికేషన్, సామాజిక సంబంధాలు, ఏ విషయంలోను ఆసక్తి కనపరచక పోవడం, చేసిన పని పదే పదే చేయడం (పునరావృత ప్రవర్తన)తో దీర్ఘకాలిక ఇబ్బందులు
సంక్లిష్టతలుఉద్యోగ సమస్యలు, ఆత్మహత్య
సాధారణ ప్రారంభంసాధారణంగా రెండు సంవత్సరాల వయస్సులోపు
కాల వ్యవధిదీర్ఘకాలికం
కారణాలుఈ పరిస్థితికి కారణం అనిశ్చితంగా ఉన్నప్పటికీ, ఇది జన్యు, పర్యావరణ కారకాల మిళితం
రోగనిర్ధారణ పద్ధతిలక్షణాలు
చికిత్సప్రవర్తనా చికిత్స (behavioural therapy ) జీవించగలిగే నైపుణ్యాల గురించిన బోధనతో చికిత్స. ఈ ప్రయత్నాలలో తరచుగా తల్లిదండ్రులు, ఇతర కుటుంబ సభ్యుల సహకారము ఉంటుంది.
తరుచుదనము2015 నాటికి ఆటిజం స్పెక్ట్రం వలన 1% మంది ప్రభావితం అవుతున్నారని అంచనా. అమెరికాలో ఇది సుమారు 2.5% పిల్లలను ప్రభావితం చేస్తుందని అంచనా (2016 నాటికి సుమారు 15 లక్షల మంది)

ఆటిజం స్పెక్ట్రం అంటే బాల్యంలోనే ప్రారంభమయే ఒక మానసిక రుగ్మత, ఇందులో ఆటిజం, ఆస్పెర్గర్ సిండ్రోమ్ అనే విషయం నిర్ధారణ చేయవలసి ఉంటుంది[1]. లక్షణాలు కమ్యూనికేషన్, సామాజిక సంబంధాలు, ఏ విషయంలోను ఆసక్తి కనపరచక పోవడం, చేసిన పని పదే పదే చేయడం (పునరావృత ప్రవర్తన)తో దీర్ఘకాలిక ఇబ్బందులు ఉన్నాయి. ఈ లక్షణాలు సాధారణంగా రెండు సంవత్సరాల వయస్సులోపు గమనించగలరు. రోజువారీ పనులను చేయడంలో, సామాజిక సంబంధాలను కొనసాగించడంలో, ఉద్యోగం నిర్వహించడంలో ఇబ్బందులు, ఆత్మహత్య చేసికోవడం వంటి సమస్యలు కూడా ఉంటాయి.[2]

ఈ పరిస్థితికి కారణం అనిశ్చితంగా ఉన్నప్పటికీ, ఇది జన్యు, పర్యావరణ కారకాల మిళితం అని భావిస్తున్నారు.[3] 65% నుండి 90% మధ్య ప్రమాదం జన్యుపరమైన కారణాల వల్ల అని అంచనా వేశారు. రోగ నిర్ధారణ అనేది లక్షణాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. 2013లో, DSM-5 ఆటిస్టిక్ డిజార్డర్, ఆస్పెర్గర్ సిండ్రోమ్, పెర్వసివ్ డెవలప్మెంటల్ డిజార్డర్ను (PDD-NOS) ఇంకా బాల్యంలోని విచ్ఛిన్న రుగ్మత మొదలగునవన్నీ "ఆటిజం స్పెక్ట్రమ్ డిజార్డర్" లోకే సూచిస్తారు.[4]

ఈ రుగ్మతలకు నివారణ లేనప్పటికీ, చికిత్స కొంతవరకు మెరుగుపరుస్తుంది.[5] సాధారణంగా ఫలితాలు వ్యక్తిగతంగా ఉంటాయి. ప్రవర్తనా చికిత్స (behavioural therapy ) జీవించగలిగే నైపుణ్యాల గురించిన బోధనతో చికిత్స జరుగుతుంటుంది.[3] ఈ ప్రయత్నాలలో తరచుగా తల్లిదండ్రులు, ఇతర కుటుంబ సభ్యుల సహకారము ఉంటుంది. కొన్ని ఇతర అనుబంధ లక్షణాలను మెరుగుపరచడానికి మందులను ఉపయోగించవచ్చు. అయితే, మందుల వాడకం గురించి బలమైన ఆధారాలు లేవు.

ప్రపంచవ్యాప్తంగా 2015 నాటికి ఆటిజం స్పెక్ట్రం వలన 1% మంది ప్రభావితం అవుతున్నారని అంచనా.[1] అమెరికాలో ఇది సుమారు 2.5% పిల్లలను ప్రభావితం చేస్తుందని అంచనా ఉంది (2016 నాటికి సుమారు 15 లక్షల మంది).[6] స్త్రీల కంటే పురుషులు నాలుగు రెట్లు ఎక్కువగా వ్యాధికి గురి అవుతుంటారు.[5] "స్పెక్ట్రం" అను పదం లక్షణాల రకం, తీవ్రతలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుంది . ఫలితాలలో వైవిద్యం ఉంటుంది. తేలికపాటి లక్షణాలు ఉన్న కొంతమంది స్వతంత్రంగా పనిచేస్తారు, జీవిస్తారు. అయితే తీవ్రమైన లక్షణాలు ఉన్నవారికి రోజువారీ జీవితంలో గణనీయమైన మద్దతు అవసరం.

సూచనలు

[మార్చు]
  1. 1.0 1.1 American Psychiatric Association (2013). "Autism Spectrum Disorder. 299.00 (F84.0)". Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5). Arlington, VA: American Psychiatric Publishing. pp. 50–59. doi:10.1176/appi.books.9780890425596. ISBN 978-0-89042-559-6.
  2. Howlin. "Autism spectrum disorder: outcomes in adulthood.".
  3. 3.0 3.1 "Autism Spectrum Disorder". NIMH. 2018. Archived from the original on 21 April 2017. Retrieved 21 February 2021.
  4. "Autism spectrum disorder fact sheet" (PDF). DSM5.org. American Psychiatric Publishing. 2013. Archived from the original (PDF) on 6 October 2013. Retrieved 13 October 2013.
  5. 5.0 5.1 "10 Facts about Autism Spectrum Disorder (ASD)". Early Childhood Development | ACF (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 6 November 2019. Retrieved 6 November 2019.
  6. "HRSA-led study estimates 1 in 40 U.S. children has diagnosed autism". hrsa.gov. 19 November 2018. Archived from the original on 17 October 2019. Retrieved 17 October 2019.