İçeriğe atla

Numan Çelebicihan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Numan Çelebicihan
Kırım Halk Cumhuriyeti Başkanı
Görev süresi
9 Aralık 1917 - 23 Şubat 1918
Yerine geldiği Yeni makam
Yerine gelen Makam kaldırıldı
Kişisel bilgiler
Doğum Noman İbraim оğlu Çelebicihan
1885
Orkapı
Ölüm 23 Şubat 1918 (33 yaşında)[1]
Partisi Milli Fırka
Bitirdiği okul Vefa Lisesi
Mesleği Şair · siyasetçi · avukat
Dini Sünni İslam-Hanefilik

Numan Çelebicihan (Rusça: Нома́н Челебиджиха́н, Kırım Tatarca: Noman İbraim оğlu Çelebicihan, نعمان ابراهيم اوغلى چلبى جهان‎‎; 1885 - 23 Şubat 1918), Kırım Tatarı politikacı, avukat, şair ve yazar. 9 Aralık 1917 tarihinde kurulan kısa ömürlü Kırım Halk Cumhuriyeti'nin ilk başkanıdır. Kırım Tatarlarının ulusal marşı Ant Etkenmen'in şairidir.

Numan Çelebicihan 1885'te Kırım'ın kuzeyindeki Orkapı'da Büyük Sonak köyünde doğdu. Babası İbrahim Çelebi,[2] Annesi Cihanşah'ın kızı[3] Eğitim için İstanbul'a gitti. Vefa Lisesi'nde okurken ilk olarak "Yaş Tatar Yazıcılar Cıyını" adında Tatar gençlik örgütünü kurdu. Daha sonra Kırım Tatar Öğrenci Birliği ve Vatan'ın kurulmasında rol aldı.

Hukuk eğitiminin ardından bağımsızlık hareketinde yer almak için Kırım'a geri döndü. Kırım Tatar Kurultayı'na Orkapı temsilcisi seçildi. 1917 yılında Millî Fırka'yı kurdu.

Kırım Tatar Kurultayı'nın başkanı seçilmesinden iki ay sonra, Ocak 1918'de Bolşevik güçlerinin Kırım'ı ele geçirmesinin ardından tutuklandı ve idam edildi. Cesedi de Karadeniz'e atıldı.[4] Bugün, sembolik mezarı; Gözleve şehrinin Eskisaray Camii'sinde, babası Abdülkerim Çelebi ve dedesi Ali İbrahim Çelebi'nin yanında bulunmaktadır.[5]

  • Karılgaçlar Duası
  • Ant Etkenmen
  • Bastırık
  • Tilkiden Selam
  • Haygidi
  • Yolcu
  • Garip

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010. 
  2. ^ "NÛMAN ÇELEBİ CİHAN". islamansiklopedisi.org. 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022. 
  3. ^ Arabacı, H. Murat (2008). "Türkiye'de Kurulan İlk Kırım Türk Teşkilatları" (PDF). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. s. 49. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010. 
  4. ^ "Numan Çelebicihan kimdir?". yeniakit.com.tr. 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022. 
  5. ^ "Numan Çelebicihan". Derin Tarih Dergisi, 21.