Aller au contenu

rinetyî

Èn årtike di Wiccionaire.
Alofômes di r(i)-
avou ene sipotchåve voyale avou ene divanceye voyale sipotcheye cogne
rinetyî ernetyî rnetyî

Etimolodjeye

[candjî]

Do viebe « netyî » avou l’ betchete « ri- » des viebes çou ki dene on mot avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes.

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) rineteye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) rinetyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) rinetians
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) rineteynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) rineteyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) rinetyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) rineteye
pårt. erirece (dj’ a, vos av) rinetyî
Ôtes codjowaedjes come tcheryî

rinetyî

  1. (viebe å coplemint) netyî (rinde prôpe et nete) (betchete ri- nén radjoutante).
    • Rinetyîz vos solés.
    • Nos avans bén shijh djives a rnetyî a l' eståcion d' Sankt-Aeyid Louis Sohy (fråze rifondowe).
    • Li cantonî rnetyive les filets d' aiwe avou on ramon et ene schoupe, et tcherdjî les mizeres dins s' berwete Michel Hubert (fråze rifondowe).
    • Li mwaisse n' è vout pont d' ôte ki mi po rassonrer l' tåvlea, rinetyî s' perpite, tcherdjî l' pwele et fé ses comissions Arthur Masson (fråze rifondowe).
  2. (viebe å coplemint) netyî cor on côp.
    • Dji l' a netyî et rnetyî, mins dji n' a nén royeu l' taetche.
  3. (viebe å coplemint) (mot d’ boskiyon) aprester li pate d' èn åbe a-z abate.
    • Po cmincî , i fåt rceper l' tronce, et rnetyî l' pî Ernest Benoit (fråze rifondowe).
  4. (viebe å coplemint) (imådjreçmint) prinde tos les cwårs da (ene sakî)
    • I l’ ont yeu vitmint rnetyî.
  5. (viebe å coplemint) touwer totes les biesses, les djins d' ene sadju.
    • On-z oya on rnåd foirt sûti
      Pretinde ki, s' il aveut, di s' veye
      Rinetyî calfeye on poyî,
      C' esteut pol bén d' cisse manaedjreye René Dehez, ratournant ene fåve Lafontinne (fråze rifondowe).
  6. (v. sins coplemint) netyî pår on manaedje.
    • Ele ni rneteye k' on côp par moes.
  7. (viebe å prono) : Loukîz a : « si rinetyî ».

Parintaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

(prinde tos les cwårs)

Mots vijhéns

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
rinde prôpe et nete
prinde tos les cwårs da

Pårticipe erirece

[candjî]
singulî pluriyal
omrin rinetî rinetîs
femrin rineteye rineteyes

rinetyî omrin

  1. Pårticipe erirece omrin do viebe "rinetyî".
    • Mi mame a morou cwate moes après si acoûtchmint; on-z a todi dit k' ele n' aveut nén stî bén rnetieye Jean-Jacques Gaziaux (fråze rifondowe).

Addjectif

[candjî]

Ratourneures

[candjî]

esse rinetyî do velaedje : awè pierdou totafwait (djeu d' mot inte deus sinses do mot).