Edukira joan

Azido esteariko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Azido esteariko
Formula kimikoaC18H36O2
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioaoxigeno eta karbono
Motastraight chain fatty acids (en) Itzuli, long chain fatty acid (en) Itzuli eta gantz-azido ase
Ezaugarriak
Dentsitatea
0,94 g/cm³
Fusio-puntua69,6 °C
71 °C
68,82 °C
Irakite-puntua361 °C
383 °C
Masa molekularra284,272 Da
Arriskuak
NFPA 704
1
1
0
Identifikatzaileak
InChlKeyQIQXTHQIDYTFRH-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia57-11-4
ChemSpider5091
PubChem5281
Reaxys608585
Gmelin28842
ChEBI344065
ChEMBLCHEMBL46403
ZVG11760
EC zenbakia200-313-4
ECHA100.000.285
CosIng79070
MeSHC031183
RxNorm1310551
Human Metabolome DatabaseHMDB0000827
KNApSAcKC00032087 eta C00001238
UNII4ELV7Z65AP
NDF-RTN0000022782
KEGGD00119 eta C01530
PDB LigandSTE

Azido estearikoa edo Azido oktodekanoikoa kate luzeko gantz-azido ase bat da, formula duena. Hemezortzi karbono ditu (18:0) eta molekula anfipatikoa da..

Michel Eugène Chevreul kimikari frantsesak aurkitu eta identifikatu zuen 1816 urtean[1]. Grezierazko στέαρ "stear" hitza erabili zien izendatzeko, honek "seboa" esan nahi du.

Animalien koipetan %30era irits daiteke, landare jatorriko koipetan aldiz urriagoa da, %5a baino gutxiago, koko gurinean ezik (%28-45)[2]. Naturan aurkitzen den gantza azido aseen artean bigarren ugariena da, azido palmitikoaren ondoren[3]. Azido estearikoz osaturiko triglizeridoa Triestearina da.

Animaliaren koipetik lortzen da. Koipea presio eta tenperatura altuetan ipintzen da eta ondoren saponifikatu egiten da[4]. Normalean azido palmitikoarekin nahasturik egoten da.

Giza gorputzean gantz azidoen biosintesiaren bidez lortzen da, bi karbonotako Azetil-CoA molekulak elkartuz.

Kandela, xaboi eta kosmetikoak ekoizteko erabiltzen da industrialki.

Azido esteariko hautsa.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Chevreul, M.E.. (1816). «Examen des graisses d'homme, de mouton, de boeuf, de jaguar et d'oie» Ann. Chim. Phys..
  2. (Ingelesez) Beare-Rogers, J. L.; Dieffenbacher, A.; Holm, J. V.. (2001-01-01). «Lexicon of lipid nutrition (IUPAC Technical Report)» Pure and Applied Chemistry 73 (4): 685–744.  doi:10.1351/pac200173040685. ISSN 1365-3075. (Noiz kontsultatua: 2018-11-18).
  3. Gunstone, F. D., John L. Harwood, and Albert J. Dijkstra. (2007). The Lipid Handbook with Cd-Rom. Boca Raton: CRC Press ISBN 0849396883..
  4. (Ingelesez) Anneken, David J.; Both, Sabine; Christoph, Ralf; Fieg, Georg; Steinberner, Udo; Westfechtel, Alfred. (2006-12-15). Fatty Acids. Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA  doi:10.1002/14356007.a10_245.pub2. ISBN 3527306730. (Noiz kontsultatua: 2018-11-18).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]