Przejdź do zawartości

Język fryzyjski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Frysk
Obszar

Holandia, Niemcy

Liczba mówiących

350–750 tys.

Pismo/alfabet

zmodyfikowane łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowy Fryzja (region w Holandii)
Organ regulujący Fryske Akademy
Ethnologue 2 prowincjonalny
Kody języka
ISO 639-1 fy
ISO 639-2 fri
Glottolog fris1239
GOST 7.75–97 фри 750
WALS fri
SIL FRY
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku zachodniofryzyjskim
Słownik języka zachodniofryzyjskiego
w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język fryzyjski (zach. fryz. frysk, wsch. fryz. fräisk, dialekty pn. fryz. friisk, fresk, freesk, frasch, fräisch, freesch), właśc. języki fryzyjskie – zbiorcze określenie na grupę blisko spokrewnionych języków wywodzących się ze starofryzyjskiego, a którymi posługują się Fryzowie. Fryzyjski składa się z wielu dialektów grupowanych w trzy języki: zachodniofryzyjski, wschodniofryzyjski i północnofryzyjski[1].

Po fryzyjsku mówi ok. 400–600 tys. osób, głównie w Holandii w prowincji Fryzja, a także w niemieckich landach Dolna Saksonia (gmina Saterland) i Szlezwik-Holsztyn (Fryzja Północna), w tym na Wyspach Fryzyjskich i Helgolandzie[2]

Ogólna charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Język fryzyjski jest podobny do staroangielskiego (także do współczesnego angielskiego), niderlandzkiego i dolnoniemieckiego.

Język fryzyjski należy do grupy języków zachodniogermańskich, jest silnie zróżnicowany terytorialnie i nie występuje w postaci jednolitego języka ponaddialektalnego. Najstarsze zabytki tego języka pochodzą z XIII–XV wieku[3]. Od XVI wieku oficjalnym językiem kulturalnym były niderlandzki i niemiecki. Językiem literatury ludowej był zachodni dialekt Kleifries. Właśnie w tym języku pisał Gysbert Japiks – twórca podstaw literatury zachodniofryzyjskiej.

W Niderlandach, w użyciu jest język zachodniofryzyjski, używa się również holenderskiego i tzw. fryzyjsko–miejskiego, który jest mieszanką holenderskiego i fryzyjskiego. Istnieje również język literacki (standert frysk). Fryzowie mieszkający w Niemczech mówią językami północnofryzyjskim (na zachodnim wybrzeżu Szlezwika – Holsztynu) i wschodniofryzyjskim (w Dolnej Saksonii, jego ostatnim szczątkiem jest dialekt z okolic Saterlandu). Ponadto używają języków niemieckiego, dolnoniemieckiego i duńskiego[2].

Współczesny zasięg języka fryzyjskiego

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Friesisch - Was ist das eigentlich? - Institut für Frisistik - Europa-Universität Flensburg (EUF) (uni-flensburg.de)[1]
  2. a b Metzler Lexikon Sprache. Stuttgart - Weimar: Verlag J.B. Metzler, 2000, 2. Aufl. ISBN 3-476-01519-X., s. 221 n.
  3. Języki indoeuropejskie pod red. Leszka Bednarczuka, t. II. Warszawa: 1988, s 794.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Metzler Lexikon Sprache. Stuttgart - Weimar: Verlag J.B. Metzler, 2000, 2. Aufl. ISBN 3-476-01519-X.
  • Języki indoeuropejskie pod red. Leszka Bednarczuka, t. II. Warszawa: PWN, 1988. ISBN 83-01-05763-7. S. 793-797.