Pałac Stolbergów we Wrocławiu
 nr rej. A/6224 z 22.07.2022
| |
 Pałac Stolbergów (2006) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Pęgowska 1 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny |
neogotyk florencki |
| Architekt |
Ferdinand Fleischinger |
| Kondygnacje |
trzy |
| Powierzchnia użytkowa |
757 mkw m² |
| Rozpoczęcie budowy |
1845 |
| Ważniejsze przebudowy |
1897 |
| Zniszczono |
2024 |
| Pierwszy właściciel |
Bernhard zu Stolberg |
| Kolejni właściciele |
Arthur von Henckel-Donnersmarck (do 1895), Krajowe Gospodarstwo Rolne |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
| 51,1983°N 16,9800°E/51,198300 16,980000 | |
Pałac Stolbergów – zabytkowy[1] pałac w Świniarach, we Wrocławiu.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pałac w stylu neogotyku florenckiego został wzniesiony w 1845[2] roku, w miejscu dawnej warowni średniowiecznej, między zasypanym w XX wieku korytem rzeki Widawy a jego bocznego ramienia Młynówką. Jego fundatorem był hrabia Bernhard Joseph von Stolberg-Stolberg (1803-1859), syn Friedricha Leopolda zu Stolberg i Sophie Charlotte Eleonore von Redern. Pałac został wzniesiony według projektu Ferdinanda Fleischingera, na planie litery „U”; był 3-skrzydłowy, trzykondygnacyjny i posiadał w narożach skrzydła frontowego dwie masywne wieże zakończone krenelażem i płaskim dachem. W późniejszych latach kolejny właściciel pałacu – hrabia Arthur von Henckel-Donnersmarck (1836–1921), pochodzący z karynckiej linii na Wolfsbergu – według projektu Carla Lüdeckego dobudował kolejne piętro w skrzydle zachodnim zachowując stylistykę budynku[3].
W 1895 roku pałac został zakupiony przez magistrat Wrocławia, a w 1897 roku zaadaptowany na ośrodek dla rekonwalescentów. Zmieniono wówczas m.in. instalacje, klatki schodowe. Projektantem tych zmian był Richard Plüddemann i Friedrich Friese[4]. Cały zespół pałacowo-parkowy liczył 3,5 hektara.
Po 1945 roku
[edytuj | edytuj kod]Po II wojnie światowej majątek przekształcono w państwowe gospodarstwo rolne, a w pałacu zakwaterowano pracowników. W 2020 roku pałac wraz z całym zespołem pałacowo-parkowym liczącym 3,5 hektara został wystawiony na sprzedaż za cenę wywoławczą 4 696 000 złotych[2]. Obecnie właścicielem jest Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Oddział Terenowy we Wrocławiu[5].
16 czerwca 2024 roku doszło do pożaru pałacu[6], w wyniku którego spłonęło wnętrze budowli[7][5] – z głównego korpusu ocalały ściany obwodowe, wieża została częściowo wypalona, ale dwie kubatury pozostały nieruszone, choć na murach pojawiły się spękania termiczne[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024.
- ↑ a b XIX wieczny Pałac Stolbergów we Wrocławiu na sprzedaż za 5 milionów zł!. budynkowo.pl/. [dostęp 2017-02-02].
- ↑ Eysymontt i in. 2011 ↓, s. 850.
- ↑ Harasimowicz 2011 ↓, s. 850.
- ↑ a b Klaudia Kłodnicka: Pożar neogotyckiego pałacu we Wrocławiu. Walka z ogniem trwała do rana. tuwroclaw.com, 2024-06-17. [dostęp 2024-06-17]. (pol.).
- ↑ Pożar w opuszczonym pałacu. "Cały obiekt objęty ogniem" [online], TVN24.pl, 16 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-16] (pol.).
- ↑ Wrocław. Pożar pałacu Stolbergów w Świniarach. Wielogodzinna akcja straży. interia.pl, 2024-06-17. [dostęp 2024-06-17]. (pol.).
- ↑ Beata Maciejewska, Jaki będzie los pałacu Stolbergów po pożarze? "Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa jest trudnym właścicielem" [online], wroclaw.wyborcza.pl, 19 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-20] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
