Przejdź do zawartości

Gubernia tyfliska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gubernia tyfliska
Тифлисская губе́рния
gubernia
1846–1918
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Imperium Rosyjskie

Siedziba

Tyflis

Powierzchnia

44 607 km²

Populacja (1897)
• liczba ludności


1 051 032

• gęstość

23,6 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Plan guberni tyfliskiej
Liczba ujezdów

9

Położenie na mapie
Położenie na mapie

Gubernia tyfliska (ros. Тифлисская губерния) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego na Kaukazie, utworzona ukazem Mikołaja I w 1846. Stolicą guberni był Tyflis. Wchodziła w skład Namiestnictwa Kaukaskiego. Istniała do 1918.

Gubernia była położona w centralnej części Kaukazu Południowego. Graniczyła od północy i północnego wschodu z obwodem terskim i obwodem dagestańskim, od zachodu z gubernią kutaiską, na południu z obwodem karskim i gubernią erywańską, na południowym wschodzie i wschodzie z gubernią jelizawietpolską.

Powierzchnia guberni wynosiła w 1897 – 44 607 km² (39 197 wiorst²). Gubernia w początkach XX wieku była podzielona na 9 ujezdów i okręg zakatalski.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Ludność, według spisu powszechnego 1897 – 1 051 032 osób – Gruzinów (44,3%), Ormian (18,7%), Azerów (10,2%), Rosjan (7,5%), Osetyjczyków (6,4%), Awarów kaukaskich (3,2%), Greków (2,6%), Turków (2,4%), Ukraińców, Polaków, Niemców, Żydów, Czeczenów, Dargijczyków, Lezginów.

Ludność w ujezdach według deklarowanego języka ojczystego 1897[1]

[edytuj | edytuj kod]
Ujezd Gruzini Ormianie Azerowie Rosjanie Osetyjczycy Awarowie Grecy Turcy Ukraińcy Polacy Niemcy Żydzi Czeczeni Dargijczycy Lezgini inni
Gubernia łącznie 44,3% 18,7% 10,2% 7,5% 6,4% 3,2% 2,6% 2,4%
achalkalakijski 8,9% 72,3% 9,0% 7,1% 1,1%
achalcychijski 17,7% 22,0% 18,0% 2,5% 35,1% 2,0%
borczałyński 6,1% 36,9% 29,4% 6,3% 16,6% 1,9%
goryjski 65,0% 4,0% 2,8% 26,2%
duszetyjski 73,4% 2,5% 1,4% 21,4%
Okręg zakatalski 14,7% 2,5% 34,4% 37,6% 8,8% 1,2%
sygnachski 82,9% 6,2% 5,2% 4,3%
telawijski 85,9% 7,1% 2,8% 1,0% 2,6%
tianetyjski 88,7% 1,6% 1,9% 6,2%
tyfliski 34,2% 24,7% 5,9% 22,1% 1,9% 1,5% 2,1% 2,3% 1,4%
Podział administracyjny guberni

Losy terytorium guberni

[edytuj | edytuj kod]

Po przewrocie bolszewickim w Rosji i rozpędzeniu Konstytuanty Rosji przez bolszewików, Sejm Zakaukaski proklamował 10 lutego 1918 powstanie Zakaukaskiej Demokratycznej Republiki Federacyjnej w której skład weszła gubernia tyfliska. Od 26 maja 1918 Demokratyczna Republika Gruzji. Po podboju Gruzji przez Armię Czerwoną (luty-marzec 1921) w Gruzińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej (od 25 lutego 1921), w tym w latach 1922–1936 w składzie Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej – republiki związkowej ZSRR, w latach 1936–1991 samodzielna republika związkowa ZSRR. Od 1991 niepodległa Gruzja. Okręg Cchinwali jest nieuznanym międzynarodowo quasi-państwem Osetia Południowa kontrolowanym przez Osetyjczyjków wspieranych przez Federację Rosyjską i jej wojsko.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]